ABD’de başkanlık seçimleri tamamlandı lakin kazanan hala muhakkak değil.
Demokrat Parti adayı eski Lider Yardımcısı Joe Biden, sonuçların netleşmesinin vakit almasını beklediklerini söyledi.
Biden’ın konuşması sırasında Twitter’dan bildiri atan ABD Lideri Donald Trump ise rakibini seçimleri çalmakla suçladı ve buna müsaade vermeyeceklerini belirtti.
ABD’de seçimler beş kritik eyalette düğümlenmiş durumda. Yarışın başa baş gidiyor olması kazananın varsayım edilmesini de zorlaştırıyor.
İşlerin bu noktaya gelmesinin nedenleri Biden’ın anketlerdeki beklentilerin bilakis oy patlaması yapmaması, zaferini erken ilan etmesini sağlayacak kritik eyaletleri kazanamaması, Trump’ın beklenenden daha iyi performans göstermesi ve sonucu belirleyecek olan birkaç eyalette de oy sayım sürecinin devam etmesi olarak sıralanıyor.
Sonuçların belirli olması neden uzuyor?
Bunun en önemli nedenini, koronavirüs salgını nedeniyle postayla seçim gününden evvel kullanılan oyların sayısındaki önemli artış oluşturuyor.
Her eyaletin oy sayımına ait kendi düzenlemeleri bulunuyor.
Örneğin bir eyalet postayla kullanılan oylara öncelik verirken, bir öbür eyalet de seçim günü şahsen kullanılan oyları evvel sayıyor.
Ayrıyeten gönderim tarihi seçim gününden evvel olan oy pusulalarını teslim tarihine bakılmaksızın seçim gününden sonra saymayı kabul eden eyaletler de var.
Birtakım eyaletlerde yarış o kadar yakın ki postayla kullanılan oyların belirleyici olması bekleniyor.
Bu nedenle seçimin düğümlendiği yerlerde sayım sürecinin günlerce sürmesi mümkünlük dahilinde.
İşin mahkemeye taşınması halinde ise sonucun netleşmesi haftalar sürebilir.
Şu ana kadar gelen sonuçlar bize ne söylüyor?
ABD’deki seçim sistemine nazaran, ülke genelinde en çok oyu alan değil, Seçici Kurul’da en fazla delegeyi kazanan aday lider seçiliyor.
Seçici Kurul’daki delege sayısı da kabaca eyaletlerin nüfusuna nazaran belirleniyor.
Bu nedenle de eyaletlerdeki sonuçlar seçimin akıbeti açısından kritik rol oynuyor.
Eyaletlerin büyük bir kısmı partilerden birinin kalesi olarak biliniyor. Kimi eyaletler ise seçimlere nazaran farklı adaylara oy verebiliyor. Bu nedenle de yarış bu eyaletlerde ağırlaşıyor.
Şu ana kadar gelen sonuçlara nazaran ortaya çıkan tablo şöyle:
- Biden ve Trump, kazanacakları kestirim edilen eyaletleri rahat bir halde kazandı
- Birkaç kritik eyalette yarış başa baş gidiyor
- Bu eyaletlerden kimilerinde postayla kullanılan oyların sayımına dahi başlanmadı ve bu oylar sonuç üzerinde değerli tesir yaratabilir
Bu eyaletler hangileri?
Florida: Baş başa giden yarışı Trump’ın kazandığı varsayım ediliyor.
Arizona: 1996’dan bu yana Demokrat bir adaya takviye vermeyen bu eyalette ibre Biden’ı gösteriyor.
Pennsylvania: Oy sayımına orta verildi. Eyaletin en büyük kendi Philadelphia’da aktüel bilgilerin TSİ 17.00’de açıklanacağı belirtildi
Wisconsin: Postayla kullanılan oyların sayımına şimdi başlanmadı
Kuzey Carolina ve Georgia: Oy sayımı sürüyor ve Trump önde olmasına rağmen ibrenin Biden’a dönme ihtimali safdışı bırakılmıyor
Bu gecenin özeti ne?
Donald Trump beklenenden daha iyi bir performans gösterirken, Biden oy sayım sürecini süratli bir biçimde tamamlayan kritik eyaletlerde seçimi kazanmayı başaramadı ve bu da belirsizliğin uzamasına yol açıyor.
Bundan sonra ne olacak?
Sonucun netleşmesi günler alabilir: En mümkün senaryo bu. Çünkü üç kritik eyalet olan Michigan, Wisconsin ve Pennsylvania’da postayla kullanılan oyların sayımına şimdi başlanmadı.
İş yargıya taşınabilir: Trump daha evvel sonuçların çok yakın olması halinde avukatlarını devreye sokabileceğini söylemişti. Bu durum süreç haftalarca uzayabilir.
İç huzursuzluğun artma mümkünlüğü: Belirsizliğin artacağına kesin gözüyle bakılıyor. Lakin birçok gözlemci, şu andaki durumun sokak çatışmaları ya da protestoları üzere huzursuzluğun ve tansiyonun çok arttığı bir periyodun başlangıcı olduğunu söylemek için erken olduğunu belirtiyor.
Cumhuriyet