AKP’nin üzerinde çalıştığı ve cezai yaptırımların da öngörüldüğü toplumsal medya düzenlemesi, “anayasaya” takıldı. AKP, “Bir paylaşımın kabahat olduğunun tespitinin” anayasanın, “Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti” başlıklı kararıyla çelişmemesi gerektiği ve “cezai yaptırımlar sonrası oluşabilecek tazminat davalarını” da hesaba katıyor.
TBMM’den daha evvel geçirilen toplumsal medya düzenlemesinden farklı olarak AKP, bu sefer cezai yaptırımlar da içeren bir düzenleme için kolları sıvadı. Düzenleme ile ilgili evvelki gün bir toplantı gerçekleştirildi. Edinilen bilgiye nazaran toplantıda “cezai yaptırımların nasıl uygulanacağı” tartışma konusu oldu. Bu kapsamda AKP’li yetkililer, “düzenlemede yer alacak yaptırımların anayasa ile çelişmemesi” üzerinde durdu.
26. HUSUS MAHZURU
Mevcut anayasanın “Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti” başlığı altında yer alan 26. hususun birinci fıkrasında, “Herkes, fikir ve kanaatlerini kelam, yazı, fotoğraf yahut diğer yollarla tek başına yahut toplu olarak açıklama ve yayma hakkına sahiptir. Bu hürriyet resmi makamların müdahalesi olmaksızın haber yahut fikir almak ya da vermek özgürlüğünü de kapsar. Bu fıkra kararı, radyo, televizyon, sinema yahut gibisi yollarla yapılan yayınların müsaade sistemine bağlanmasına mahzur değildir” kararını içeriyor. Toplumsal medyanın da günümüzde “bir bağlantı aracı” olarak görüldüğünden hareketle AKP, “cezai yaptırımlarda aranacak koşulların bu kararla çelişmemesi” üzerinde çalışıyor. AKP’nin elini zorlayan asıl husus ise “bir paylaşımın hata olup olmadığına kimin, nasıl karar vereceği”. Almanya örneğinde olduğu üzere “herhangi bir şikâyet konusunda içerik kaldırımı” üzere yaptırımların lakin “kişi hak ve özgürlüğünü maksat alması durumunda yapılabileceği” kaydediliyor.
Örnek olarak da “siyasetçiler ile ilgili yapılan paylaşımlar” gösteriliyor. Buna nazaran toplumsal medya üzerinden yapılan paylaşımlarda, anayasanın ilgili hususu uyarınca bir siyasetçiyi eleştirmek “ifade özgürlüğü” kapsamında bedellendiriliyor. Bir siyasetçi ya da rastgele bir yurttaş üzerinden yapılan “hakaret içerikli paylaşımların lakin cezai yaptırıma tabi tutulabileceği” tabir ediliyor. Lakin “ifade özgürlüğü”nün terör cürümlerini kapsamayacağı, buna da tekrar anayasanın tıpkı hususunun bir öteki fıkrası örnek olarak gösteriliyor.
YENİ BAŞKANLIK
AKP, çalışmasında “şikâyete dayalı” bir düzenleme de istiyor. Buna nazaran de “bir toplumsal medya paylaşımı için şikâyet oluştuğu takdirde, Almanya’da olduğu üzere içeriğin kaldırılması talep edilen paylaşım için Facebook ve Twitter üzere şirketlerin “rapor oluşturması” istenebilecek.
Öte yandan AKP, toplumsal medya düzenlemesinde “Sosyal Medya Başkanlığı” üzere bir başkanlığın kurulması gerektiği üzerinde çalışıyor. Cezai yaptırımların nasıl ve ne formda uygulanacağının, başkanlık çatısı altında ve “hukukçulardan oluşması” öngörülen bir şura kurularak belirlenmesi düşünülüyor. Hukukçuların daha evvel gündeme gelen fakat hâlâ üzerinde tartışıldığı tabir edilen “1 ila 5 yıla kadar mahpus cezasının Türk Ceza Yasası ve anayasa üzere kanunlara da uygunluğunu denetleyeceği” kaydediliyor.
Cumhuriyet