Sayıştay KİT raporunda 2018 yılında rastgele bir satış yapılmadığı belirlenen AOÇ stoklarındaki 30 bin litre dökme ve 50 bin 874 adet 75 cl’lik şarap olduğu kayıtlara geçti. Ankara Üniversitesi Besin Mühendisliği Kısmı tarafından yapılan inceleme sonucu, “Şarapların yüzde 40’ında oksidasyonun ilerlemesi ya da ömür hududunun dışına çıkması nedeniyle piyasada satış bahtının bulunmadığı, bu eserlerin sirkeye çevrilebileceği, yüzde 60’lık kısmının ise bozulmuş şarap niteliğinde olmadığı, büyük kısmının duyusal niteliğini kaybetmesi nedeniyle piyasada bulunan şaraplarla lakin en düşük fiyat düzeyinde rekabet edebileceği” belirlendi.
ŞARAPLAR ÇÜRÜMEYE TERK EDİLMİŞ
Ankara Üniversitesi Besin Mühendisliği Kısmı raporunda, şarapların üretim yanılgısı yüzünden değil vaktinde satışa arz edilmediği için stoklarda kaldığı, bu nedenle ticari vasıflarını kaybettiği, bir kısmının lakin en ucuz fiyata satılabileceği, kalan şarapların sirke üzere öteki bir esere dönüştürülerek satılabileceği belirtildi. Ekonomik pahası olan ve üretim maliyetleri nedeniyle AOÇ’yi ziyana uğratan şarapların akıbeti bilinmiyor.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle yönelttiği soru önergesinde, Sayıştay raporlarında yer alan, üretilip stoklanan ve satılmayan şarapların akıbetin sordu. Gürer’in önergesini yanıtlayan Bakan Bekir Pakdemirli, AOÇ stoklarında şarap bulunmadığını açıklamakla yetindi. Gürer, Bakan Pakdemirli’den şaraplara ne yapıldığının açıklanmasını istedi.
Milletvekili Gürer, “AOÇ stoklarında bulunan şarap ölçüsü ne kadardır? Kuruluş stoklarında bulunup kalitesini yitirmekte olduğu Ankara Üniversitesi Besin Mühendisliği Kısmınca düzenlenmiş olan raporda da belirtilen stoktaki şarapların kıymetlendirilmesi için bir teşebbüste bulunulmuş mudur?” sorularına da cevap istedi.
Gürer’in önergesine cevap veren Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, verdiği tek cümlelik yazılı karşılıkta, “Bakanlığımız bağlı kuruluşu olan AOÇ stoklarında satışa bahis şarap bulunmamaktadır” demekle yetindi.
AOÇ stoklarındaki şaraplarla ilgili Sayıştay’ın KİT raporuna atıfta bulunan Gürer, “2014 yılından bu yana şarap üretimi yapılmayan AOÇ’nin şarap fabrikasında 2017 yılına 1080 litre satış yapıldığı ve 2018 yılında ise satış yapılmadığı Sayıştay’ın raporlarında yer alıyor” dedi. Kurum için üretim maliyesinden stoka ve paha bulmaması ile kurum ziyanına yol açan sonucun sorumlularına kadar bahsin incelenmesi gerektiğini söz etti.
STOKTA BEKLETİLEN ŞARAPLARA NE OLDU?
Pakdemirli’nin karşılığını pahalandıran Gürer, şunları söyledi:
“Sayıştay, 2018 yılında rastgele bir satış yapılmadığını ve 30 bin litre dökme, 50 bin 874 şişe de şarap olduğunu raporlaştırmış. Sirkeye dönüştürülmediğine nazaran bu şaraplar stokta da yoksa ne yapıldı? Bu durum kurum için bir ziyandır. Üretim var ancak üretilen eser satılmıyor, farklı bir esere çevrilmiyor, Bakan sözü ile stokta da yok. Bu durumda eser kurum stoklarından nasıl yok oldu. Maliyeti kuruma verilen ziyan, oluşan sorun ile ilgili yapılan süreç Bakan cevabında yok. KİT’lerin kontrollerinde Sayıştay raporlarında değerli mali bedeli olan detaylar var. Sayıştay kontrol yetkileri genişlemesi ve bağımsız kontrol yapabilmesi kurumların uğradığı ziyan ve kayıpları gözler önüne sermesi açısından kıymetlidir. Kurumlar yanlış üretim ve planlama eksikliği ile önemli ziyanlara uğratıldığı görülmektedir.”
FABRİKA KAPANDI AÇILDI
Sayıştay’ın ayrıntılı raporunda yer alan sözlere nazaran Bakanlığa bağlı kurum olan AOÇ şarap fabrikasında, kuruluşunun Birinci yıllarda yaklaşık 2 ton olan kapasite, 1950 yılı sonuna kadar kav ilavesiyle yılda 500 tona yükseltildi. 2004 yılında şarap üretimine son verildi lakin 2008 yılında butik şarap yapmak maksadıyla yenilenen şarap üretim binası tekrar şarapçılık üretimine başladı.
Cumhuriyet