Brezilya donanmasına ilişkin ‘NAe São Paulo’ isimli uçak gemisinin Haziran 2021’de İzmir’deki Aliağa limanında söküleceği ve gemide 600 ton asbest bulunduğu sav edildi. Argümanları TBMM’ye verdiği soru önergesiyle Etraf ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum’a soran CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, daha evvel de Kuito isimli tehlikeli atık barındıran bir geminin yeniden Aliağa’da yer alan tesislerde söküldüğünü anımsatarak,
“Sırf iktisadi telaşlarla ülkeyi, insanını ve tabiatını riske atan uygulamaların hayata geçirilmesinin yaratacağı büyük ölçekli problemler yanında Türkiye’nin tabiatın korunması yolunda etik sorumluluklarını da göz arkası eden tarafı hatırda tutulmalıdır” dedi.
Beko, önergesinde “Hâlihazırda kirletici gerecin işlenmesinin sonucu olarak uzun vakittir çalışanların ve yaşayanların öldüğü ya da hastalandığı bölgede yaşayanların gözlemlediği bir olgudur” dedi.
Beko, yeni gelecek geminin emekçilerin yanı sıra bölge halkı için de tehlikeli olacağını ve geminin geleceğinin kamuoyundan bu yüzden gizlendiği savını aktararak, “Bahse mevzu geminin asbest ve nükleer serpinti konusunda ölçümlerinin yapılması için ilgili kamu kurumlarınca bir çalışma başlatılmış mıdır?” diye sordu.
Gemideki asbestle ilgili tahlil çalışması olup olmadığının da açıklanmasını isteyen Beko, şu sorulara karşılık istedi:
“- Geminin birinci evvel Hindistan’da söküleceği ancak bu kararın iptal edildiği anlaşılmaktadır. Hindistan’ın ilgili geminin sökümünü reddetmesinin münasebeti bilinmekte midir?
– Türkiye’nin dünyadaki değerli gemi söküm merkezlerinden biri olduğu ve İzmir’in Aliağa ilçesinin bu bahiste öne çıktığı açıktır. Ancak bilhassa ülkenin prestiji ve son periyotta artan tasalar da düşünüldüğünde; gemi söküm süreçlerinin bölgede, tabiatına ve beşere verdiği zararın ölçümüne dönük hangi adımlar atılmıştır. Planlanan adımlar nelerdir?
– Bugüne kadar Aliağa’da kirletici mahiyette ögelerin direkt yol açtığı nedenle kaç personel hayatını kaybetmiştir? Gemi söküm başta olmak üzere kirletici süreçlerin yol açtığı hava başta olmak üzere tabiatın kirletilmesinin sonuçlarının Aliağa’da çok yüksek olduğu ve her geçen gün de arttığı tezleri kamuoyunda yer almıştır. Bakanlığınız ve ilgili kurumlar tarafından bölgede kirlenmenin sonuçlarının takibi ve izlenmesine dönük ölçümler yapılmakta mıdır? Öyleyse son 10 yıla ilişkin bilgiler nedir?”
Cumhuriyet