CHP Ankara Milletvekili Tekin Bingöl, 25 Kasım Bayana Yönelik Şiddetle Gayret Günü kapsamında hazırladığı “Şiddet Nereden Çıktı” başlıklı raporu ile AKP devrinde bayana yönelik toplumsal, siyasal ve ruhsal şiddetin nasıl derinleştiğine dikkat çekti. Bayana yönelik şiddetin temelinde patriarkal sistem, toplumsal adaletsizlik, cezasızlık kültürü, eğitimsizlik ve yoksulluğun olduğunu vurgulayan Bingöl, “AKP iktidarı, şiddeti var eden bütün temelleri derinleştirerek bayanın toplumsal hayattaki varlığını tehdit etmektedir. Cumhuriyetten günümüze bayanların kazanılmış bütün haklarını gaye alan AKP, yaratılan cezasızlık kültürü ile bayana yönelik şiddeti meşrulaştırmaktadır” dedi.
“AKP SİYASETLERİ ŞİDDETİ BESLİYOR”
Bingöl, “AKP’li bakanların ‘Nereden çıktı bu bayana şiddet, bayan cinayeti. Erkeklere sesleniyorum; kendinize gelin’ kelamları insan aklı ile alay etmektir. İktidarları devrinde 7 bin 600’ün üzerinde bayan cinayeti yaşandı. İktidarın telaffuzlarından beslenen yargı ve kolluk kuvvetlerinin ihmali sonucu cezasız kalan şiddet de katlanarak arttı. AKP, şiddetin kaynağını dışarda aramak yerine evvel kendi devirlerindeki bayan düşmanı telaffuzlarına bakmalıdır. Kendine gelmesi gereken AKP iktidarıdır” dedi.
“ŞÜPHELİ VEFATLAR AYDINLATILSIN”
Bayan Cinayetlerini Durduracağız Platformu datalarına nazaran, yılın birinci 10 ayında 151 bayanın kuşkulu vefatına dikkat çeken Bingöl, “İktidarın misyonu, bayan derneklerine ayar vermek değil kolluk kuvvetleri ile kuşkulu bayan vefatlarını aydınlatmaktır” tabirlerini kullandı.
Bingöl’ün hazırladığı “Şiddet Nereden Çıktı” başlıklı rapordan öne çıkan başlıklar şöyle:
330 günde 270 bayan öldürüldü: AKP iktidarında bayan cinayetleri 7 kat arttı. 2002 yılından itibaren 18 yılda Türkiye’de en az 7 bin 600 bayan öldürüldü. AKP’nin iktidara geldiği 2002’de Türkiye’de öldürülen bayan sayısı 66 iken, 2007 ve 2009 yıllarında öldürülen bayan sayısı binin üzerine çıktı. 2019’da da 474 bayan öldürüldü. 2020’de 25 Kasım’a kadar geçen 330 günde 270’e yakın bayan öldürüldü. Bayan cinayetleri salgın periyodunda de süratle artarken, “şüpheli” bayan vefatları de tıpkı periyotta katlanarak arttı. Yılın birinci 10 ayında 151 bayanın mevti “şüpheli” olarak kayıtlara geçti.
500 bin bayan şiddetten kaçtı: 6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Bayana Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun kapsamında hizmet veren Şiddet Tedbire ve İzleme Merkezleri’nde (ŞÖNİM) 2013 yılından 2020 Ocak ayı sonuna kadar 448 bin 409 bayan, 2020 yılı Ocak ayı sonuna kadar 12 bin 406 bayan yararlandı.
Bayanlar korunamıyor: 2012’de bayana yönelik şiddeti önlemek gayesi ile kabul edilen 6284 sayılı Kanun kapsamında son 7 yılda müdafaa kararı talebiyle açılan dava sayısı 1 milyonmilyon 608 bin 657’ye ulaştı. Muhafaza talep eden bayanların 463 bin 590 müracaatının çeşitli münasebetlerle reddedildi.
Salgın devrinde şiddet katlandı: İçişleri Bakanlığı bilgilerine nazaran, şiddete maruz kalan bayanların daha faal korunması için 6284 sayılı Kanuna istinaden kolluk tarafından gecikmesinde sakınca bulunan hal kapsamında; şiddet uygulayanlara yönelik 2020’nin yalnızca birinci 5 ayında 256 bin 460 önleyici önlem kararı verildi. Şiddete maruz kalan bayanlara yönelik 2019 yılının 5 ayında 19 bin 562 kollayıcı önlem kararı verilirken, 2020 yılının birebir periyodunda yüzde 70‘lik artışla 33 bin 351 önlem kararı verildi.
Gelir eşitsizliği artıyor: DİSK-AR bilgilerine nazaran, pandemi sürecinde bayan işgücü yüzde 11, bayan istihdamı yüzde 9 azaldı, geniş tarifli bayan işsizlik oranı yüzde 45,3 oldu, işbaşında olmayan bayanların sayısı bir yılda 5 katına çıktı. Türkiye’de Erkekler bayanlardan yüzde 31,4 daha fazla gelir elde ediyor. Fiyatlarda toplumsal cinsiyet eşitsizliği artarken, 2006 yılında yüzde 12 olan eşitsizlik 2020’de yüzde 20,7’ye yükseldi.
Bayanlar devletten uzak tutuluyor: AKP devrinde bayanlar devlet takımlarından uzak tutulmaya devam ediyor. Bürokraside pozisyonlar arttıkça bayan varlığı azalıyor. Bayanın Statüsü Genel Müdürlüğü bilgilerine nazaran, bürokraside üst seviye yöneticilerin yüzde 88,62’si erkek ilen yalnızca yüzde 11,38’i bayan takımlardan oluşuyor. Toplam kamu çalışanlarının ise yüzde 39,36’sı bayan iken devlet takımlarının yüzde 60,64’ünü erkekler oluşturuyor.
Cumhuriyet