Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını ile çaba eden Türkiye, bir taraftan da bir sarsıntı ülkesi olduğu gerçeğiyle yaşamaya devam ediyor. Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, bir yandan pandeminin yarattığı problemlerle boğuşmakta olan Türkiye’nin, büyük bir sarsıntının yıkımıyla karşı karşıya kalmaması için Risk ve Ziyan Azaltma konusunda, bilhassa de Kentsel Dönüşümde yeni yaklaşımlara muhtaçlığı olduğunu söyledi. Mevcut durumda sistemin kentsel dönüşümden daha fazla bina dönüşümü biçiminde geliştiğini belirten Kutoğlu, “Bu durum kentlerin meselelerinin çözmek bir yana daha da derinleşmesine neden olmaktadır. Alansal dönüşüm ise özel bölümün kar gayesi gütmesi vatandaşların ise kazanımlarını düşük bir bedelle elden çıkarmak istememesinin yarattığı güvensizlik nedeniyle birden fazla sefer başarısızlıkla sonuçlanmaktadır” dedi.
Kutoğlu bu problemlerin tahlili için şu tekliflerde bulundu;
“Alım-satıma kapatılan binalar ve alanların süratle kamulaştırılması ve hak sahiplerini mağdur etmeden tekrar projelendirilerek muhtaçlığa nazaran otopark, ticaret ve turistik alan, park ve bahçe olarak kent ömrüne kazandırılmalıdır. Bu sürecin devlet ile hak sahipleri ortasında oluşturulacak bir Yatırım İştiraki modeliyle yürütülmesi ve vatandaşların hisseleri oranında bu sisteme ortak olması mevcut sistemde eksik olan itimadı tesis ederek iştiraki teşvik edecektir. Yatırım İştirakinin başlangıç sermayesi DASK ve zelzele fonlarından sağlanarak başlangıç için gereken sağlanabilir. Bir gayrimenkulün pahası yerinin pozisyonundan kaynaklanır. Kentsel dönüşüme mevzu olan yapıların büyük çoğunluğu da vaktinde kentlerin en bedelli alanları üzerinde kurulmuşlardır. Hasebiyle hakkaniyet, hak sahiplerinin hissesinin bugünkü kıymet üzerinden değil, dönüşüm projesinin tamamlanması sonucu ortaya çıkacak paha üzerinden hesaplanmasını gerektirir. Kamulaştırma ve kentsel dönüşüm nedeniyle konutlarını terk etmek zorunda kalanlar, ülkenin boş konut stoğu veritabanından alternatifler sunularak inançlı yapılara yerleştirilmeli, bunun için gerekli kaynak üstte açıklanan Yatırım Paydaşlığı fonundan karşılanmalıdır.”
ZONGULDAK / Cumhuriyet
Cumhuriyet