Eğitim Islahatı Girişimi’nin (ERG) yeni raporuna nazaran Covid-19 salgını, tüm çocukların nitelikli eğitime erişiminin her şartta sağlanması gerektiğini bir kere daha hatırlattı. Salgın öncesinde örgün eğitime erişemeyen çocuklar olduğu üzere, salgın sırasında da uzaktan eğitime erişemeyen çocuklar oldu.
Raporda, eğitimde teknoloji kullanımının artmasının fırsatlar kadar fırsat eşitsizliklerini de beraberinde getirdiği vurgulandı. ERG tarafından hazırlanan “Eğitim İzleme Raporu 2020: Eğitim Yönetişimi ve Finansmanı” belgesindeki kimi tespitler ve teklifler şöyle:
– Okulöncesi (4-5 yaş) eğitimde brüt okullulaşma oranı gayesine ulaşılamadı.
– Okulöncesi eğitimin 5 yaşta bir yıl zarurî hale getirilmesi gayesinin MEB 2019-2023 Stratejik Planı’nda yer almaması, MEB’in siyaset değişikliğine gittiğine işaret ediyor. Karar alma süreçlerinin şeffaf olması için bu değişikliğin münasebetinin kamuoyuyla paylaşılması kıymetli.
– Örgün eğitime verilen ortanın neden olacağı olumsuz tesirleri denetim altında tutmak çok değerli.
– Covid-19 salgını, eğitimin öbür alanları üzere gereksinim duyulan kaynakları da etkiledi. Eğitim için hanehalkının harcamalarına bağımlılığın artması, bilhassa sosyoekonomik olarak dezavantajlı şartlardaki çocuklar için eğitimden ayrılma riskini artırıyor. Eğitim hizmetlerinin sağlanmasında nakit yardımlara olan bağımlılığı artırıyor.
DÜZENLEME KURAL
– Hanelerin yüzde 55.4’ü çocuğun özel ders ya da kursa devam etmesinin en kıymetli nedeni olarak “okuldaki eğitim kâfi olduğu halde imtihana hazırlık amacıyla” seçeneğini seçerken yüzde 40.5’i ise “standart programlar yetersiz kaldığı için” özel derslere yöneldiklerini söylüyor.
– En yüksek gelirli yüzde 20’lik kısmın eğitim harcamaları, en düşük gelirli yüzde 20’lik bölümden yaklaşık 32 kat fazla.
– Devlet okullarında bile velilerin sorun olarak eğitim masraflarını görmesi, eğitimdeki saklı maliyetlerin detaylı bir biçimde izlenmesini gerektiriyor. Devlet dezavantajlı çocuklar için yeni düzenlemeler yapmalı.
– Yaz tatillerinde sonlu imkânlara sahip olduğu için öğrenme kaybı yaşayan çocukların, uzaktan eğitim devrini de emsal şartlarda geçirdiği söylenebilir. İmkan farklılıkları da eğitim finansmanı açısından değerlendirilmeli.
– Salgın sırasında oluşan gereksinimlerin karşılanması için eğitim harcamaları yapıldı. Okullar açıldığında gereksinimlerin neler olacağı ve eğitime erişimde dezavantajlı çocukların okula dönüşünde yaşanabilecek zorluklar bugünden tartışılmalı.
BAKANDAN 4 SENARYO
Birinci senaryo: Okullar açılıyor.
İkinci senaryo: Okulun büsbütün kapalı olması. Biz yalnızca online çalışmaktan kelam etmiyoruz. Her şeye hazırız.
Üçüncü senaryo: Bizim belli günlerde okulları açıp, mesela diyorum pazartesi-salı günü okulları açtık. 1 sınıfın yarısı okula geldi. Çarşamba günü okulu temizledik perşembe-cuma sınıfın öbür yarısı geldi. Cumartesi de imtihan kümeleri ayrıyeten geldiler. Pazar günü okulu temizledik, pazartesi günü periyot daim tekrar başladı. Seyreltilmiş eğitim modeli uygulayabiliriz.
Dördüncü senaryo: Ola ki 3-5 vilayette sorun var. Türkiye’nin geri kalanında yok. O vakit o vilayetlere özel uygulama yapılır.
Cumhuriyet