TÜSAD eski liderlerinden Prof. Dr. Mecit Süerdem, pandemide faal çalışan sıhhat çalışanında ağır ve gerilimli iş temposundan kaynaklanan tükenmişlik sendromu yaygınlaşmaya başladığını, başka yandan da hastalanma ve hastalığı yakınlarına bulaştırma korkusu olduğunu, bunun da çalışanların psikolojisini olumsuz etkilediğini belirterek “Fobiler listesi içine bir de ‘koronafobi’ eklenmiş oldu” dedi.
UZMAN SAYISI YETERSİZ
Hastaların birinci olarak aile doktorları ve göğüs hastalıkları uzmanlarına başvurduğunu fakat göğüs hastalıkları uzman sayısının Avrupa Birliği (AB) ülkelerine kıyasla olması gerekenin yarısı kadar olduğunu söyleyen Süerdem, “Yetersiz uzman sayısı nedeniyle pandemi devrinde kısa müddette hasta sayısının süratle artışı göğüs hastalıkları uzmanlarının iş yükünü değerli oranda artırdı ve poliklinikler ile yataklı klinikler kilitlendi” diye konuştu.
Süerdem, özetle şunları söyledi: “Doktor ve hemşirelerin bir kısmı küçük konutlar kiralayarak aylarca konuta gitmeden buralarda yaşadılar. Yakınları ile yalnızca kamerada görüşerek hasret giderdiler. Tüm tükenmişlik, bitkinlik, ümitsizlik, öfke, tasa üzere ruhsal bozukluklara bir de hasret eklenmiş oldu. Sıhhat çalışanlarının aile yakınları, eşler ve bilhassa çocuklar bu süreçten çok olumsuz etkilendi. Pandemi periyodunda eğitim kurumlarının yaşadığı en kıymetli problemlerden birisi de öğrenci ve uzmanlık öğrencilerinin eğitim eksikliği oldu. Tıp fakültesi öğrencileri tıp eğitiminin mantığına çok aykırı bir formda online eğitim alıyorlar. Tıp fakültesi öğrencilerinin eğitimlerinin temeli olan pratik eğitim yapılamadı, yapılmıyor ve daha uzun bir mühlet yapılmayacak da. Pandemi süreci yalnızca sıhhat çalışanlarında değil öğrenciler üzerinde de önemli korku ve ümitsizlik oluşturdu. Görünen gelecek pandeminin daha çok uzun müddet tesirini sürdüreceğidir.”
‘YORGUNLUKTAN OTURDUĞUMUZ YERDE UYUYUP KALIYORUZ’
Pandemi ile savaşan sağlıkçıların açıklamaları özetle şöyle:
– Hekim ve Öğretim Üyesi: Covid-19 nedeni ile hastalanan yahut hayatını kaybeden sıhhat çalışanlarının Sıhhat Bakanlığı tarafından “meslek hastalığı” olarak kabul edilmemesi bizi duygusal olarak olumsuz etkiledi. Öbür yandan performans yasasında yapılan son düzenlemede göğüs hastalıkları kısmının tüm puanları düşürüldü. Verdiğimiz emeğin karşılığı bu olmamalıydı.
– 3 yıllık uzmanlık öğrencisi: Kısa vakit içinde Covid-19 hastalarımızın sayısında önemli artış oldu. Kendimizi bir eğitim kurumunda değil pandemi hastanesinde çalışır bulduk. Ailelerden üçer beşer kişi hasta olarak geliyordu. Nöbetlerimizde sabaha kadar durmadan çalışıyoruz. Yorgunluktan oturduğumuz yerlerde uyuyup kalıyoruz.
– Yeni vazifeye başlayan uzmanlık öğrencisi: Haziran ayında olağanlaşma süreci başlar başlamaz her şey ansızın eski sistemine döndü. Beşerler büsbütün pandemi öncesi olağan hayatlarına süratli bir biçimde dönüş yaptılar. Gördüklerime inanamıyordum. Sakin kişiliğime karşın çok sinirliydim, zahmetten çıkmıştım ve büyük bir hayal kırıklığı yaşıyordum. Tüm umudumu yitirdim ve depresyona girdim.
– Kıdemli uzmanlık öğrencisi: Pandeminin birinci haftalarında günde 100 PCR testi alınıyordu. Bu testler ortasından 3-5’i olumlu sonuç verirse o gün hasta sayımızı çok kabul ediyorduk. Artık her 100 PCR testimizden 90 kadarı müspet sonuç veriyor. Yaptığımız bütün fedakârlıkların boşa gittiğini, bu işin sonunun gelmeyeceğini düşünüyoruz.
Cumhuriyet