Ermenistan ve Azerbaycan ortasında Karabağ’da yaşanan çatışmalarda birçok sivil hayatını yitirdi. Dağlık Karabağ’da çatışmalar sürerken, birçok sosyalist platformdan “barış” ve “ateşkes” davetleri yapıldı. Birtakım sol platformlar ise Ermenistan’ın Karabağ’dan çekilmesini isterken, sivil yerleşim yerlerine yapılan akınları da kınadı.
Oda TV’nin derlediği açıklamaların kimileri şöyle:
Azerbaycan Komünist Partisi Merkez Komitesi tüm dünya komünist ve sol partilerine Ermenistan-Azerbaycan savaşı hakkında bir açık bir mektup yayınlayarak, Ermenistan’ın adımlarını ‘provokasyon’ olarak nitelendirdi ve Karabağ’ın yaklaşık 30 yıldır Ermenistan işgali altında olduğunu söz etti.
Azerbaycan Komünist Partisi Merkez Komitesi Lideri Rauf Gurbanov imzalı, 16 Ekim 2020 tarihli açıklamada, Ermenistan silahlı kuvvetlerinin başlattığı taarruzlar, ateşkes ihlalleri ve sivil katliamlarına ait bilgiler verildi.
Sorunun tarihî art planına da değinilen açıklamada, “Güney Kafkasya’da bulunan iki ülke ortasındaki çatışmalar, 1988 yılında Ermenistan’ın Azerbaycan’a karşı toprak savlarıyla başlamıştır. Dağlık Karabağ ve yedi komşu bölge -neredeyse Azerbaycan topraklarının yüzde 20’si- 30 yıldır Ermeni Silahlı Kuvvetlerinin işgali altındadır. Taraflar ortasında Mayıs 1994’te yapılan ateşkesten sonra başlayan AGİT Minsk Kümesi himayesinde, Rusya, Fransa ve ABD’nin eş başkanlığı altında yürütülen barışçıl müzakereler bugüne kadar sonuca varabilmiş değildir.
BM Güvenlik Kurulu tarafından 1993 yılında işgal altındaki Dağlık Karabağ’ın ve bitişik toprakların kurtarılmasına ait kabul edilen 4 karar şimdi Ermenistan tarafından uygulanmamıştır” sözleri yer aldı.
SOKAĞA ÇIKIP AZERBAYCAN’A DAYANAK OLDULAR
Türkiye’de Ermenistan’ın Azerbaycan’a yönelik saldırısının başladığı birinci andan itibaren sokağa çıkan ve Azerbaycan’ın İstanbul Başkonsolosluğu önünde takviye açıklaması yapan bir öbür parti, Halkın Kurtuluş Partisi (HKP) oldu.
“Azerbaycan Türk Halkı Yalnız Değildir” yazılı pankart ile “Kahrolsun ABD Emperyalizmi, Yaşasın Halkların Kardeşliği”, “Azerbaycan Türk Xalqı Tek Deyil!” yazılı dövizler açan HKP üyeleri, sık sık “Kahrolsun ABD-AB Emperyalizmi”, “İşgalci Devlet Ermenistan”, “Karabağ Toprağı Azerbaycan’ındır” sloganları attı.
Yapılan açıklamada ise, “Azerbaycan Türk Halkına yapılan atak, yalnızca kelam konusu bölgeleri ilgilendiren, kapsayan bir akın değildir. Temelinde Türk düşmanlığı yatan, emperyalist haydutlarca daima kışkırtılan sistematik siyasetlerin bir uzantısıdır. Hasebiyle Terörist Devlet Ermenistan’ın ne tarihî ne de aktüel manada hiçbir surette hakkaniyete dayanmayan talepler üzerine inşa ettiği hücumlar bizleri de direkt ilgilendirmektedir. Emperyalistlere uşaklık eden Burjuva Ermenistan’a karşı tarihi açıdan haklı, vatanı işgal edilmiş kardeş Azerbaycan Türk Halkının yanında olmak antiemperyalist tavrın bir gereğidir” denildi.
“ERMENİSTAN İŞGAL ETTİĞİ 7 RAYONDAN ÇEKİLSİN”
Sol Parti PM Üyesi Alper Taş, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda şu görüşleri savundu:
“Ermenistan-Azerbaycan barışı birebir vakitte Türkiye-Ermenistan alakalarının de düzelmesidir. Kapalı olan hudut kapısının açılmasıdır. Bu barış her açıdan herkese kazandırır. Bu barış kesinlikle sağlanmalıdır. Ermenistan-Azerbaycan barışı sağlansın. Ermenistan işgal ettiği 7 rayondan çekilsin. Azerbaycan Karabağ’ın özerkliğini tanısın. Kapalı olan Türkiye-Ermenistan hudut kapısı açılsın. Kapının ismi iki halkın dostluğu ismine Hrant Dink kapısı olsun.”
TKP: “AZERBAYCAN HAKLI”
Türkiye Komünist Partisi (TKP) Genel Sekreteri Kemal Okuyan, Sol Portal’da yayımlanan röportajında şu sözleri kullandı:
“Karabağ meselesinin bugünkü dünya nizamı içinde tahlili olamaz. Tek bir tahlil var. Ermenistan’da, Azerbaycan’da, bütün Kafkasya’da halk bu tansiyonlar sayesinde iktidarlarını koruyan küçük ve varlıklı bir azınlığın, ırkçılık pompalayan sahtekarların peşinden gitmek yerine eşitlikçi bir nizam için harekete geçecek. Üstelik bu onlar için daha kolay, geçmişte bunu becerdiler. Öteki türlü Karabağ sorunu çözülemez. Karabağ Azerbaycan’a aitti. Bu bağlamda Azerbaycan haklı. Fakat Karabağ’da nüfusun ezici bir kısmı Ermeni. O nüfusu bugünkü Azerbaycan’a nasıl bağlayacaksınız? Bütün demografik yapı değişecek, tekrar göçler, çatışmalar, karşılıklı katliamlar… Karabağ’ı bağımsız bir ülke olarak tanımak da bir tahlil değil, aslında şu anda kendisini bağımsız bir ülke olarak ilan etmiş bir idare var Karabağ’da. Lakin bunun karşılığı yok. Ayrıyeten Ermenistan’ın işgal ettiği Azerbaycan toprakları da kelam konusu. Bu karmaşık sıkıntıların, hele hele Azerbaycan’ın varlıklı güç yatakları kelam hususuysa ve büyük güçlerin tamamının bölgedeki ekonomik varlığı hesaba katılırsa, “milli” tahlili olamaz. Kafkasya’da tahlil sınıf gayretidir. Ermenistan’da işsizlik yüzde 20’lere tırmanmış durumda. Azerbaycan’da işsizlik daha düşük oranlarda lakin ülkenin varlıklı güç kaynaklarından halkın büyük kısmı yararlanamıyor. İnsanların buna bakması gerekiyor. Yoksa Hindistan’daki fakirler Pakistan’daki fakirleri boğazlasın, Libya’daki fakir aşiretler birbirini kırsın, Balkanlarda her ulustan ezilenler öteki ezilenleri düşmanı bellesin; bu vahşet birilerinin işine geliyor.”
“BAĞIMSIZ BİR BARIŞ SÜRECİ”
Türkiye Emekçi Partisi (TİP) açıklamasında “Azeri ve Ermeni halkı çürümüş iktidarların piyonu olamaz! Barışın sağlanmasının tek şartı her iki ülkedeki çürümüş iktidarların yıkılması, çatışma ortamına dışarıdan müdahale etmeye çalışan ülkelerin geri çekilmesi ve halkın iradesini yansıtan, bağımsız bir barış sürecidir” denildi.
“DERHAL ATEŞKES UYGULANMALI”
Emek Partisi (EMEP) ise “Azerbaycan ve Ermenistan ortasında derhal ateşkes uygulanmalı; emperyalistler bölgeden çekilmeli ve bölgedeki üçüncü devletler bu meseleye müdahale etmemeli, yangına körükle gidilmemelidir. İki ülke halkı ortasındaki barışın tesisi yıllardır paylaşım savaşının coğrafyası haline gelmiş olan Kafkasya ve Ortadoğu halklarının geleceği için de önemlidir” açıklaması yaptı.
“EMEKÇİLERİN KARDEŞLİĞİ MESELELERİ ÇÖZEBİLİR”
Türkiye Komünist Hareketi (TKH)’nin “Milliyetçilik değil, işçilerin kardeşliği meseleleri çözebilir” başlıklı açıklamasında da şunlar belirtildi:
“Sovyetler Birliği periyodunda resmi olarak Azerbaycan’a bağlı olan, artık ise Ermenistan denetiminde kendisini farklı bir cumhuriyet olarak gören Dağlık Karabağ’da yaşanan sorun, geçmişte yaşanan acı vakalardan sonra bugün Azerbaycan-Ermenistan ortasında fiili bir savaşa dönüşmüş durumdadır.
Yaşanan bu gelişmenin, yıllardır birlikte yaşamış iki eski Sovyet halkının, Azerbaycan ve Ermenistan işçi halklarının kardeşliğine darbe vurmasına müsaade verilmemelidir. Bugün ortaya çıkan ihtilafın, iki ülke ortasındaki esaslı, tarihi ve sınırdaş münasebetlere dayanarak bağımsız bir müzakere ile tahlilinin yolu zorlanmalıdır.
Bölgesel ve emperyalist güçlerin yeni bir vekalet savaşına Kafkaslarda müsaade verilmemelidir. Emperyalizmin Doğu Avrupa’da ve Ortadoğu’da giriştiği istikrarsızlığın bir benzerinin Kafkaslarda ortaya çıkmasına karşı durulmalı, her türlü provokasyona karşı Azerbaycan ve Ermenistan işçileri uyanık olmalıdır.
Milliyetçi bakış değil, işçilerin kardeşliği meseleleri çözebilir. İki ülke ortasında yaşanan savaş ve çatışmanın derhal son bulması, hemen ateşkes ilan edilmesi ve diplomatik görüşmelere koşulsuz başlanması atılması gereken birinci adımdır.”
Cumhuriyet