Hem iktisadın hem dış siyasetin makûs idaresi Türk Lirası’na paha üstüne paha kaybettiriyor.
Dün sabah yeni rekoruna 8.16 ile başlayan dolar/TL kuru, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın saat 16.00’daki yabancı yatırımcılarla toplantısı sonrası 8.1985’e ulaştı. Avro/TL kurunun ise sabah saatlerindeki rekoru 9.64 iken, Albayrak’ın toplantısı sonrası süratle yükselerek 9.6899’a çıktı. Bir rekor da altından geldi. Gram altın 499 TL ile tarihi tepesine ulaştı.
‘YOKSULLAŞIYORUZ’
Piyasada yakından izlenen gelişmeler ortasında ABD seçimleri, Brexit, tüm dünyada artan Covid-19 hadiseleri, AB ile tansiyonun tekrar artması tasası, Azerbaycan-Ermenistan tansiyonu ve S-400 hava savunma sistemleri konusunda devam eden süreç öne çıkıyor. Artan jeopolitik kaygılara bir de hükümetin ülke içinde ve dışında izlediği siyasetlerin piyasada yarattığı tedirginlik eklenince, kurdaki artış durdurulamıyor. Yurtiçi piyasalarda bugün Merkez Bankası’nın açıklayacağı enflasyon raporu bekleniyor.
1 İTİMAT KALMADI: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yalçın Karatepe, kurdaki artışta aslolanın Türkiye’nin ekonomik göstergeleri olduğunu vurguladı. Karatepe, bu göstergeleri şöyle sıraladı: “Merkez Bankası’nın brüt rezervlerinin son bir yılda yüzde 42 azalması, güçlü döviz talebi varken döviz arzının artmaması, yüksek enflasyon, cari süreçler istikrarının bozulmaya devam etmesi, yabancıların Türkiye’den kaçması, kredi derecelendirme kuruluşlarının neredeyse batık sayılabilecek notlar vermesi.”
Karatepe, “Söz konusu siyasetler devam ederse iktisadın düze çıkma mümkünlüğü yok. Kur arttıkça toplumun geniş bir kısmı yoksullaşıyor” dedi.
2 YABANCI KAÇIYOR: Ekonomistler, somut iktisat siyasetlerine muhtaçlık varken, “yönetimin hamasi söylemlerinin” var olan telaşları körüklediğini, bunun da yatırımcıları kaçırdığına dikkat çekiyor.
Örneğin Berat Albayrak’ın dün Citibank tarafından düzenlenen yatırımcı görüşmelerinde, dünyanın en kıymetli global şirketlerine “bu periyotta global şirketlerin Türkiye üzere yabancı şirketlere karşı tarafsız, şoklara dirençli, muteber, dinamik ortaklara gereksinimi var” bildirisi vermesi bunlardan biri. Ekonomistlere nazaran, hem yerli hem yabancı yatırımcılar Albayrak’ın kelamlarını destekleyecek ekonomik gösterge bulamadığı için bu telaffuzlara inanmıyor ve Türkiye’den çıkmaya devam ediyor.
Yatırımcıyı kaçıran etkenlerden biri de geçen hafta Merkez Bankası’nın PPK toplantısı sonrası yaşanmıştı. Piyasada, siyaset faizinin 175 baz puan artması formunda ağır bir beklenti varken, Merkez politik faizini değiştirmedi. Bankacılar Türkiye’den aralıksız çıkış yapan yabancı yatırımcıların PPK sonrasında beklenen faiz artışıyla, ülkedeki durumlarını tekrar gözden geçirebileceğini düşünüyorlardı. Lakin faizin sabit kalması sonrası bunun tam aksi oldu. Yabancı yatırımcılar TCMB’nin siyasetleri ve piyasa beklentilerini yönetebilme kabiliyeti sorguluyor.
3 DIŞ SİYASET VURUYOR: TL’deki paha kaybı üzerinde tesirli ögelerin ortasına son günlerde AB ve ABD ile tansiyonun artabileceği telaşları de eklendi. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan hafta sonu ABD’ye “yaptırımın neyse geç kalma, yap” söylemi akabinde evvelki gün de “Fransız mallarını boykot edin” daveti da piyasaları rahatsız ediyor. ABD seçimlerini Türkiye’ye ağır yaptırımlardan yana olan Joe Biden’in kazanma ihtimalinin artması, yurtiçinde piyasaları endişelendiren hususlardan biri. Fransa’ya boykot daveti ise Avrupa’ya yapılan ihracatta zahmet olabileceği telaşı yarattı.
Cumhuriyet