CHP Genel Lider Yardımcısı Muharrem Erkek, “Eskiye dönmekten bahsetmiyoruz. Yepisyeni bir sistem öneriyoruz Yeni hükümet sistemini iki temel emelle ortaya koyuyoruz” dedi ve ekledi: “İlki tesirli bir idare yapısı oluşturmak başkası ise kamu gücünün istismar edilmesini önlemek için denetleme araçlarını tam olarak sisteme yerleştirmek.”
Muharrem Erkek… CHP Hukuk ve Seçim İşlerinden Sorumlu Genel Lider Yardımcısı ve Çanakkale Milletvekili… CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu başta olmak üzere muhalefetin eleştirdiği ‘Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ konusunda çarpıcı bir çalışma yaptı. Nasıl mı? Erkek, muhalefetin ısrarla vurguladığı ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’in nasıl olması gerektiği konusunda yol haritası çizdi ve bu haritayı Sözcü müellifi Aytunç Erkin‘le paylaştı.
CHP’li Erkek, “Türkiye 2017 yılında bir referandum atlattı. Yaklaşık 150 yıllık parlamenter sistem geleneği hiçe sayıldı. Aslında bir monokrasiye, tek adam sistemine geçildi” dedi.
‘BU KADAR YETKİ OLMAZ’
Erkek’in şu cümleleri çok değerli: “Doğrudan ya da dolaylı olarak, yargı ve yasama yürütmenin başındaki partili cumhurbaşkanına bağlandı. Hiçbir demokratik rejimde bir şahsa bu kadar yetki verilmez. Verildiği takdirde de demokrasi olmaz. İşte biz uzun müddettir bir kavramı sıklıkla dillendiriyoruz:
Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem. Nedir bu?” Elbette röportaja sığdırılamayacak ölçüde kapsamlı bir çalışma ister bu sistemi anlatmak.
CHP’nin hukukçusu Erkek, “Konunun uzmanlarıyla sıklıkla fikir alışverişinde
bulunuyoruz. Lakin genel olarak ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’in temel
araçları neler olacak, şunları söyleyebiliriz “dedi. Kelam Erkek’te:
Muharrem Erkek, “Cumhuriyetimizi ikinci yüzyılında demokrasiyle taçlandırıcğız, tüm hak ve özgürlükleri koruyacağız” dedi.
“HÜKÜMET KRİZİ OLMAYACAK”
1- PARTİSİZ CUMHURBAŞKANI: 83 milyonu temsil eden tarafsız, partiler üstü bir Cumhurbaşkanımız olacak. Yeni Anayasamızda seçilen Cumhurbaşkanı’nın varsa siyasi partisiyle bağı sonlanacak. Cumhurbaşkanı devletin sigortası, siyasal krizlerin tahlili noktasında değerli bir aktör olacak. Cumhurbaşkanı tek bir partinin değil, tarafsız ve partiler üstü niteliğiyle milletin Cumhurbaşkanı olacak.
2- HÜKÜMET KURMAK: Güçlendirilmiş parlamenter sistemde hükümetin kurulmasını kolaylaştıracak, düşürülmesini zorlaştıracağız.
3- ALMANYA, İSPANYA VE BELÇİKA MODELİ: Yapıcı/kurucu güvensizlik
oyunu getireceğiz. Almanya, İspanya ve Belçika’da uygulandığı üzere yeni sistemimizde Meclis yeni Başbakan üzerinde uzlaşmadan mevcut Başbakanı düşüremeyecek. Zira “bozmak için öncelikle yapmak gerekir.” Misyondaki hükümetin yerini alacak Başbakan lakin üye tam sayısının salt çoğunluğuyla seçilirse mevcut hükümet düşecek ve yenisi kurulacak. Böylece evvelce olduğu üzere, siyasi krizlere, hükümet krizlerine yer olmayacak. Açık, esnek, kutuplaşmaya yol açmayan bir hükümet sistemi öngörüyoruz.
4- KUVVETLİ BAKANLAR: Bugün yaşadığımız tek adam sisteminde bakanlar
seçilmemiş, atanmış bireylerdir. Güçlendirilmiş parlamenter sistemde seçilmiş, hükümet programına inanan, siyasi sorumluluğu paylaşan, pozisyonu kuvvetli bakanlar olacaktır. Hükümet, milletin vergilerinin her kuruşunun hesabını verecek ve parlamentoya karşı sorumlu olacaktır…
5- HESAP KOMITESI: Siyasi güç merkezi Türkiye Büyük Millet Meclisi olacak, bilgi edinme ve siyasi kontrol yolları güçlenecek. Meclis’te muhalefetten bir milletvekilinin başkanlığını yürüteceği kesin hesap kurulu kurulacak. Hesap verilebilirlik, şeffaflık temel prensibimiz olacak. Vergi veren her yurttaşımıza, milletimize hesap veren her türlü süreç ve aksiyonu şeffaf olan bir sistemimiz olacak.
6- SAYIŞTAY VURGUSU: Sayıştay’ın tüm raporları, bir sözü dahi çıkarılmadan Meclis’e gelecek. Bugün Meclis ismine kontrol yapan Sayıştay’ın
çalışmaları engelleniyor ve raporları Meclis’e getirilmiyor.
7- HSK TEKRAR YAPILANACAK: Yargıçlar ve Savcılar Konseyi ve Anayasa
Duruşması yine yapılandırılacak. Yargı, yürütmenin tahakkümünden büsbütün kurtarılacak. HSK eliyle direkt ve dolaylı olarak yargının ele geçirildiği bu adaletsiz nizama son verilecek. Bu konseyin çoğunluğu birinci derece hakim ve savcılar ile yüksek yargıçlar tarafından seçilecek. Barolar da bu şuraya üye verebilecek. Adalet Bakanı ve Müsteşarı güçlendirilmiş parlamenter sistemde bu şurada olmayacak. Ve HSK’nın kararları yargı kontrolüne açılacak.
8- BAROLAR BÖLÜNMEYECEK: Yargının kurucu ögesi olan savunma makamını, tez makamıyla eşit hale getirerek yok olan adil yargılanma hakkını garanti altına alacağız. Bağımsız savunma, güçlü avukat, lakin bağımsız ve güçlü baroyla mümkündür. Biz yeni avukatlık yasasını, barolarla birlikte yapacağız ve baroların bölünmesine asla müsaade vermeyeceğiz.
9- ANAYASA DURUŞMASI’NIN KIYMETI: Anayasal organlar ortasındaki yetki
gasplarına güçlendirilmiş parlamenter sistemde müsaade verilmeyecek. Anayasa Duruşması organ uyuşmazlıklarında yetkili olacak, Anayasal organlar ortasındaki ihtilafları çözecek ve siyasi krizler ortadan kaldırılacak.
10- YSK YENİNDEN YAPILANACAK: Yüksek Seçim Heyeti tekrar yapılandırılacak. YSK’nın idari ve yargısal işlemleri/görevleri ayrılacak. YSK’nın
verdiği kararların kesin olduğuna ait Anayasal karar kaldırılarak, seçme ve seçilme hakkını ilgilendirilen tüm kararlarına karşı Anayasa Duruşmasına müracaat hakkı tanınacak. YSK, yine demokratik seçimlerin teminatı haline gelecek.
11- SAĞLIKLI EKOSİSTEM: Sağlıklı işleyen bir ekosisteme sahip dünyaya doğma hakkı, şimdi doğmamış olan jenerasyonların hakkıdır. “Sürdürülebilir yaşam” anlayışı ışığında yeni nesil bir hak kategorisini de Anayasal garanti altına alacağız. Gelecek kuşaklara yaşanabilir bir dünya teslim etmek için üzerimize düşen sorumluluğun şuurundayız. Ekosistem hakkı gelecek jenerasyonların hakkıdır. Canlı ve cansız varlıklar olarak bir ekosistemin kesimiyiz.
Cumhuriyet