Kırsalda çiftçisiniz… Üretmek için gereken girdi maliyetlerini hesaplıyorsunuz; tohumundan gübresine, ilacından mazotuna kadar her şey ithalata bağımlı olduğu için geçen seneye nazaran artırımlı. Geçen dönem kazandığınıza bakıyorsunuz, esasen elinize geçen, o yılın borçlarını kapatmaya yetmemiş. Binbir zahmetle ürettiğiniz mahsulünüzü tüccara maliyetin altında satmak zorunda kalmışsınız. Zira eserin fiyatı ya geç ya ederinden düşük açıklanmış. Ziraî dayanaklara bakıyorsunuz, üreteceğiniz eser için verilecek takviyenin ne meblağı muhakkak, ne ödeme tarihi…
Açıklanacak fiyatlar da bunların ödemesi de daima geriden geliyor. Tekrar de üretiyorsunuz, bu sefer de tam hasat vakti ürettiğiniz eser ithal ediliyor, yurtdışındaki çiftçiler kazanırken siz yeniden kaybediyorsunuz. Eriyen yararınız yüzünden borçlanarak üretmek zorunda bırakılıyorsunuz. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) dataları, çiftçinin bankalara olan borçluluğunun bu kısırdöngü yüzünden daima arttığını gösteriyor. Son datalara nazaran, çiftçinin batık kredi ölçüsü 2019 Temmuz’dan 2020 Temmuz’a kadar yüzde 19.5 artarak 5.3 milyar liraya yükseldi. Tıpkı devir aralığında üreticinin bankalardan aldığı kredi ölçüsü 108.6 milyar TL’den 123.5 milyar TL’ye ulaştı.
“MALİYET DÜŞÜRÜLMELİ”
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Baki Remzi Suiçmez, çiftçinin üretime devam etmek için kredi çekmek zorunda kaldığına dikkat çekerek, şöyle konuştu: “2016- 2020 aralığında ilaç yüzde 24, gübre yüzde 32.5, tohum yüzde 36, mazot yüzde 48, elektrik yüzde 56 arttı. Gübretaş dahil, gübre fiyatlarının dolara bağlı artışı nedeniyle DAP ve üre dahil satışlarını dondurduğu bir süreçte yaşıyoruz. Gübrede DAP özelinde son bir ayda artış yüzde 14 seviyesinde. Yüksek maliyetlere karşın ziraî takviyeler hem yetersiz hem de yıllardır geç açıklanıp, geç ödeniyor. Üretim maliyetlerinin düşürülmesi, çiftçinin daha fazla gelir elde etmesi sağlanmalı.”
Cumhuriyet
