Son yıllarda bilhassa toplumsal medya paylaşımları nedeniyle gündeme gelen “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçlaması artık hayatın her alanında karşımıza çıkıyor. Televizyon ekranlarında görüşlerini lisana getiren sanatkarlar Metin Akpınar ve Müjdat Gezen, çay bahçesinde sohbet ederken yan masada oturanlar tarafından ihbar edilenler, arbede ettiği eşi tarafından şikâyet edilenler Cumhurbaşkanı’na hakaretten soruşturma geçirip hâkim karşısına çıktılar. Bu suçlamaya en son maruz kalanlar 8 Mart Feminist Gece Yürüyüşü’nde zıplayan bayanlar oldu.
Aksiyonda gözaltına alınan Çiçek Yaman, hukukçular Köksal Bayraktar ve Celal Ülgen, Cumhurbaşkanına hakaret hatasını gazetemize pahalandı.
‘ERDOĞAN OLMAK İSTEMEMEK BİLE SUÇ’
– ÇİÇEK YAMAN: Cumhurbaşkanına hakaret cürmü aslında Türkiye’de siyasal iktidarın güzeline gitmeyen insanları bir biçimiyle devlet şiddetine maruz bırakmak için kullanılan bir kılıfa dönüştü. Bu belgede da suçlama tam olarak şöyle geçiyor: “8 Mart Feminist Gece Yürüyüşü’nde kitlenin, ‘Zıpla zıpla, zıplamayan Tayyip’tir!’ sloganı eşliğinde ritmik bir biçimde zıplaması.” Düşünün ki şu an bu ülkede Recep Tayyip Erdoğan olmak istememek bile cürüm. Haydi bu türlü bir şey yaptınız, ritme uygun zıplamak nasıl hata münasebeti olabilir? Ortada bir kabahat falan da yok, bu durumun tamamı bayanlara gözdağı verme gayreti. ‘Siz çabanızda ısrarcı olmaya devam ederseniz konutlarınıza kadar girer size rahat vermeyiz’ demeye çalışıyorlar.
‘CUMHURBAŞKANI’NA HAKARET’ HATASI YOK
– KÖKSAL BAYRAKTAR: Cumhurbaşkanı halk tarafından seçiliyor, TBMM’de güvenoyu alamıyor, dilediği hususta kararname çıkarıyor. Eski anayasada var olan ‘Cumhurbaşkanı’nın partisi ile ilişiği kesilir’ biçimindeki cümle çıkarılmıştır. Cumhurbaşkanımız parti lideridir şu anda. Karşısına muhalefet organlarını alıyor. Siyasi hak tarafından irdelememiz lazım. Bu nedenle “cumhurbaşkanına hakaret” kolay bir vatandaşa hakaret üzere mütalaa edilmelidir. 11 ülkenin ceza kanununda direkt doğruya “cumhurbaşkanına hakaret” cürmü yok. Türkiye’de neden insan hakları bu kadar yargının önüne düşürülüyor? AİHM’nin bu mevzudaki kararları daha da enteresandır. AİHM, 14 Mart 2013 tarihinde verdiği Hervé Eon Fransa kararında, Sarkozy’ye karşı sövgü niteliğindeki kelamları niyet özgürlüğü içinde mütalaa etmiş ve kabahat bulmamıştır. Karara bahis olayda, Cumhurbaşkanı Sarkozy’nin Laval’e yaptığı bir ziyarette şov yapan kalabalık içindeki bir kişinin havaya kaldırarak tuttuğu afişte yazılı “Defol git zavallı aptal”, “Defol salak herif” manalarına gelen cümlelerden dolayı Fransa’da verilen mahkûmiyet kararını, AİHM hak ihlali olarak nitelemiştir.
YARGIYI KOMİK DURUMA DÜŞÜRÜYORLAR
– CELAL ÜLGEN: Zıplayan bayanların “cumhurbaşkanına hakaret” ettikleri münasebeti ile gözaltına alınmaları trajikomik bir olaydır. Buna gülüp geçiyoruz fakat kimse yargıyı bu kadar komik duruma düşürme hakkına sahip değildir. Cumhurbaşkanı için mizah yoluyla yapılmış hafif sayılacak bir tenkidin hakaret kapsamında soruşturmaya, gözaltına ve hatta tutuklamaya kadar götürülmesi nasıl bir hukuk ıslahatı öngörüldüğünün açıkça anlatılmasıdır. Siyasetçilere yapılan tenkitleri hakaret nedeniyle baskı altına almaya kalkmak, demokratik bir toplum üzerinde “düşünmeye ve düşünmeyi açıklama özgürlüğüne caydırıcı” bir tesir yapar, tabir özgürlüğünün kullanılmasına karşı “soğutma efekti” yaratmasına neden olur. Yani tenkide, hatta siyasetçiye hakarete karşı yaptırım uygulanması söz özgürlüğünün önünde otosansürü tetikleyen bir fonksiyon görür ki bu demokrasiyi yok eder.
5 YILDA 128 BİN 872 KİŞİ
“Cumhurbaşkanı’na hakaret” cürmünün düzenlendiği Türk Ceza Kanunu’nun 299’uncu unsuru kapsamında 2014-2019 ortası periyotta 128 bin 872 kişi hakkında soruşturma yürütüldü, 27 bin 717 kamu davası açıldı. Toplam 903 çocuğun yargılandığı bu davalarda 9 bin 556 kişi hakkında çeşitli mahkûmiyet kararları verildi. 2019 yılından sonra da binlerce kişi bu kabahatten ya yargılanıyor ya da mahkûm oldu.
Cumhuriyet
