Suudi Arabistan ile Katar ortasındaki buzlar Körfez ülkeleri ortasında nasıl biteceği aşikâr olamayan rekabete aracılık eden Kuveyt ile ABD sayesinde erimiş görünüyor. Katar’a ne suçlamalar yapılmıştı meğer; terörü finanse ediyor argümanı en bilineni alışılmış. Hatırlayalım, ambargocu Körfez ülkeleri Katar’dan El Cezire televizyonunu kapatmasını, İran’la, Müslüman Kardeşlerle ilgilerini kesmesini, nihayet Türkiye’nin Katar’da bulunan bir askeri üssünün faaliyetlerine son vermesini istemişlerdi. Olağan ki tüm bunları “egemenliğine saldırı” gerekçesiyle reddetmişti Katar.
Artık, Mısır ile Birleşik Arap Emirlikleri hala Katar’a soğuk olsalar da Körfez ülkelerinin çoğunluğu ile Katar ortasındaki buzlar eriyor. Bu her şeyden evvel ABD’nin ya da daha hakikat bir sözle Donald Trump’ın çok istediği bir gelişme. Trump’ın giderayak bir “zafere” muhtaçlığı var, öte yandan ABD uzun vakitten beri Körfez ülkeleri ortasında var olan rekabeti, nasıl sonuçlanırsa sonuçlansın, kendi eksenine yönelik çözme siyasetinden vazgeçmiş değil. Sonuç o nedenle ABD açısından sevindirici.
PEKALA NEDEN ARTIK?
Trump’ın, sonuçlarını reddetse de Başkanlık seçimini kaybettiği Joe Biden ile ABD kamuoyu üzerinde “barıştıran” Lider izlenimi bırakmak için Suudi Arabistan’a uzun vakittir Katar’la muahede konusunda baskı yaptığı biliniyor. (Ambargo sonrası Katar’a milyon dolarlık silah satışı yapan kendisi değilmiş gibi). Yemen’de girdiği bataklıktan çıkamayan, insan hakları ihlalleri nedeniyle önemli bir prestij kaybı yaşayan Suudi Arabistan’ın bir de Körfez’de kendisine cephe açmanın tehlikelerini fark etmesi yumuşama adımı atmasında tesirli oldu kuşkusuz. Ambargoyu başlatan o, münasebetiyle sona erdiren de o olursa liderliğini pekiştirmiş olacak kendince.
KATAR’IN YÜKSELEN ROLÜ
Kaldı ki abluka başarılı da olamadı. ABD’nin hem de Körfez ülkelerinin ambargosundan çabucak sonra silah sattığı Katar, Türkiye ile İran’ın yardımları sayesinde ablukayı aşabildi. Suudi Arabistan ambargonun uzun süremeyeceğini görebildi. Daha kıymetli bir neden var Suudi krallığının tavır değiştirmesinde. Katar, Suudilerden daha çok bölgesel sıkıntılarda arabuluculuk rolü üstlendi. Taliban ile ABD ortasındaki görüşmelerdeki rolünü hatırlayalım. Kasım Süleymani’nin ABD tarafından öldürülmesinin akabinde Katar Buyruğu Tamim bin Hamad el Tani’nin gerginliği tedbire emeliyle İran’a gittiği, ABD’nin de Katar’ın bu bahiste arabuluculuğundan şad olduğu ABD medyasında yazılmıştı. Bu durumu Katar’ı ABD ile Türkiye ortasında da arabulucu yapabilir. Katar’ın Suriyeli muhaliflerle de BM’nin tanıdığı Libya hükümeti ile de iyi alakaları var. Bu onu bölgesel meselelerde Suudi Arabistan’dan daha kıymetli bir ülke haline getiriyor.
Dün sonuçlanan Körfez İşbirliği Konferansı (KİK) bu nedenle çok kıymetliydi. Katar’ın konferansa çağrılması evvelce reddedildiği Körfez bölgesine güçlü dönmesi demek. Katıldığı konferansta karşılaşacağı tek zorluk Mısır ile BAE’nin “Katar’la alaka kurma” konusunda ikna edilmelerinin sıkıntı olmasıydı ki bunun aşıldığı görülüyor. Mısır da BAE de Katar’ı, Türkiye ile İran’a bırakmayı göze alamazlar. Sonuçta, Suudi Arabistan, liderliğini yaptığı blokun Katar’la alakaları düzeltmesinin kendi faydasına olacağını fark etmeseydi, bu buzların erimesi daha yıllar alabilirdi.
Cumhuriyet
