Halk ortasında Kırmızı Reishi mantarı olarak bilinen ve uzakdoğuda yaklaşık 2 bin yıldır kullanılan Ganoderma Lucidum, Düzce Üniversitesi Klasik ve Tamamlayıcı Tıp Merkezi tarafından oluşturulan özel bir grup sayesinde üretilmeyi başardı. Birinci olarak üniversite içinde bulunan laboratuvarda üzerinde çalışılan Kırmızı Reishi mantarı, çoğaltılarak üretim evresine geçildi. Mantar üzerinde çalışan Prof. Dr. Ertuğrul Kaya ve öğretim vazifelisi Selime Semra Erol’un üzerinde çalıştığı ve ürettirmeyi başardığı mantarın tahliller sayıları ise yurt dışını solladı.
TAVUK KÜMESİ REİSHİ MANTARI ÇİFTLİĞİ OLDU
Geçtiğimiz Mayıs ayında Düzce Üniversitesi merkezi gen bankasına ilişkin Ganoderma Lucidum spawnlarının birinci ekimi istekli çiftçi ile bir arada gerçekleştirildi. Üretim büsbütün organik olarak gerçekleştirilirken, üretim sürecinin hiç bir evresinde sentetik kimyasal unsur kullanılmadı. 2020 Ekim ayında ise birinci hasat yapıldı. Düzce Gölyaka ilçesi Sarıdere Köyü’nde çiftçiye ilişkin atıl durumda bulunan tavuk çiftliği, çağdaş bir mantar üretim tesisi olacak halde tasarlandı.
Kırmızı Reishi mantarı hakkında bilgi veren , Düzce Üniversitesi Klâsik ve Tamamlayıcı Tıp Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ertuğrul Kaya, “Latince ismi Ganoderma lucidum. Son yıllarda batının ve ülkemizin de tanımış olduğu bilhassa klâsik tıpta tıbbi maksatlar için kullanılan mantar tipidir. Ülkemizde son yıllarda yaygınlaşmaya başladı. Farklı kullanım alanları var. Farklı kullanım biçimleri var. Ülkemizde de doğal olarak yetişen bir mantardır. Aslında ama çok tanınmıyordu, yemek için uygun bir mantar değil. Odunsu bir yapısı var. Daha çok çay formunda demlenerek kullanılan bir mantar çeşidi. Bilhassa bağışıklığı güçlendirdiğine dair, kimi kanser tiplerinde tesirli olduğuna dair bilimsel çalışmalar yapılmış ve araştırma yayınlanmıştır. Halk ortasında rehavet gören tüketilen bir mantardır. Uzak doğuda binlerce yıldır bilinen bir mantardır. Bilhassa uzak doğuda bu mantar ölümsüzlük mantarı ismiyle bilinir. Beşerler ömürleri boyunca bu mantarları belli ölçülerde, daima olarak tüketirler. Bunun tıbbi olarak kendilerine yararlı olduğuna inanırlar. Son yıllarda yapılan bilimsel araştırmalarda kimi bahislerde bunun yararlı olduğunu çağrıştırmaktadır. Ülkemizde bu eserin farklı biçimlerde satışı var. Bilhassa kapsül formunda çay, kahve olarak satışı var. Önemli halde tüketimi var. Tıbbi gayeli olarak ve vatandaşlarımız bundan çok yarar gördüklerini düşünüyorlar, bunu tabir ediyorlar. Ülkemizde bu tüketimi karşılayan bir üretim yok” dedi.
AMAÇ İTHALATI ORTADAN KALDIRMAK
Türkiye’de Ganoderma Lucidum’un üretilebilir bir mantar olduğunu söyleyen Ertuğrul Kaya, “Çok sık olarak üretilmiyor. Birkaç merkezde deneme hedefli olarak üretiliyor. Biz bunun ülkemizdeki en azından ithalat bağımlılığının ortadan kaldırmak maksadı ile yerli üretimi planladık öncelikle kendi bölgemizde yetişen Ganoderma Lucidum mantarını tabiattan topladık. Mantar odun mantarı olarak bilinen bir mantar tipidir. Bunu topladıktan sonra burda laboratuvarımızda bir dizi süreçler yapılıyor, bundan gerekli numuneler alınıyor, alınan numunelerin farklı biçimlerde ekimleri yapılıyor. Farklı besi yerlerinde, farklı sıcaklıklarda üretim etaplarından geçiyor ve daha sonra biz hakikat miseli üretebildikten sonra, halk ortasında tohum olarak bilinen kademeye geçiyoruz ve bunları misellendiriyoruz. Misellendirdikten sonra uygun torbalara ekimini yapıp laboratuvar ortamında üretimine başladık. Torbalara ekiliyor ve bu torbalardan birer tane şapka biçiminde çıkıyor. Bu şapkaları alıp, tıbbi olarak kullanıma uygun olması için de çay yapmak üzere toz haline getirip hazırladık. Daha sonra bunların ekstrasyon kademeleri var o etapları da yeniden laboratuvarımızda yapıyoruz. Biz YÖK’ün üniversitemizi ihtisaslaşma alanında belirlemesiyle birlikte, pilot uygulamada bölgesel kalkınma modeli uygulandı. Bölgesel kalkınma üniversitenin bulunduğu bölgede, vatandaşın kalkınmasına vatandaşın refah seviyesini arttırmasına katkıda bulunması hedeflendi. Buna uygun olarak üniversitemizde tıbbi bitkilerin üretimi, tıbbi mantarların üretimi, arı ve arı eserlerinin üretimiyle ilgili kimi çalışmalar yürütüldü. Biz tıbbi mantar olarak Ganoderma Lucidum ile başladık. Öteki 4 cinsimiz daha var. Onların da üretimlerini muvaffakiyet ile sağlıyoruz” diye konuştu.
“6 İLA 8 KAT DAHA GÜÇLÜ, KİLOSU 3 BİN LİRA”
Mantarı laboratuvar ortamından çıkartıp pilot uygulamasını yaptıklarını tabir eden Kaya, “Bir çiftçimizle mutabakatlı olarak, kendi küçük ortamında üretimini de gerçekleştirdik. Birinci eserin satışını da gerçekleştirerek emeline ulaştık. Çalışmalarımız devam ediyor. Daha büyük ölçekli üretimlere de devam edeceğiz. Maksadımız Türkiye’de tüketilen Ganoderma Lucidum mantarının tamamının Türkiye’de üretilmesi. Süreç içerisinde ihracat kapasitesini sağlanarak, uygun olan yerlere ihracatının yapılması. Yurt dışından şuan ekstraklı olarak alınmaktadır. Kendi ürettiklerimizle yurt dışından gelenlerin içerik tahlillerini de yaptık. İçerik tahlillerinde ortalama olarak 6 ila 8 kat daha iyi olduğumuzu tespit ettik. Bu çalışmalar kapsamında gerçek manada ticaret olarak rekabet edebilir ve üreticisine kazandırabilecek bir eser. Birinci denememiz de başarılı olduk. Birinci çiftçimiz satışını yaptı ve parasını da kazandı. Ganoderma lucidum toptan ve parkende olarak farklı fiyatlardan tüketiliyor. Bilhassa profesyonel alanda sıhhat alanında tüketimi olduğu için biraz yükseldi. Şuanda perakende satış fiyatı kilosu 3 bin TL civarında. Toptan satışta fiyat biraz daha düşük” biçiminde konuştu.
Cumhuriyet
