Çoruh Irmağı üzerinde, 249 metre gövde yüksekliğiyle Türkiye’nin en yüksek, dünyanın ise 6’ncı yüksek gövdeli barajı olan ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlığı devrinde, 2012 yılında hizmete açılan Deriner Barajı’nın su düzeyi, bölgede azalan yağışlar nedeniyle çekildi. Baraj gölü nedeniyle daha evvel su altında kalan Yusufeli ilçesine bağlı Narlık köyünün eski yerleşim yeri, gün yüzüne çıktı. Cami, okul ve konutların görünür hale geldiği baraj gölü kıyısına gelenler, eski köylerinin yerleşim yerini seyretti. Eski konutlarını yine gören köylüler, duygusal anlar yaşayıp, anılarını hatırladı. Karayolundan geçen şoförler de araçlarını durdurarak, ortaya çıkan, su içindeki eski köye merakla baktı.
‘ÜLKEMİZ GENELİNDE ÖNEMLİ BİR KURAKLIK VAR’
Artvin Çoruh Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aydın Tüfekçioğlu, cami ve konutların göründüğü baraj gölü kıyısına gelip, incelemelerde bulundu. Tüfekçioğlu, kuraklığa değinerek, “Gerçekten sonbahar mevsiminde önemli bir kuraklık kelam konusu; yağış bedellerine baktığımız vakit kasım ayında ortalama yağıştan yaklaşık yüzde 45 daha az bir yağış kelam konusu. Aralık ayında ise olağan yağışlara nazaran yüzde 70 bir azalma kelam konusu. Bunu da alışılmış ki baraj düzeylerine baktığımız vakit görebiliyoruz, ancak yalnızca Artvin’de değil, ülkemizin tümünde önemli bir kuraklık var. Her akşam haberlerde duyuyoruz İstanbul’da da baraj doluluk oranları çok önemli manada azalmış durumda. Ülkemizde son 3 aydaki aldığı yağış ölçüsüne baktığımız vakit bu yağış ortalama yağıştan yaklaşık yüzde 50 civarında daha az. Kuraklık, önemli bir sorun olarak gözüküyor. Zira bizim ülkemizde baktığımız vakit birçok bölgede bitkiler, kışın toprakta depolanan suyu kullanıyor. Kışın gereğince yağış olmadığı vakit da bu hem bitkiler hem de eserlerimiz açısından önemli manada külfet oluşturuyor” dedi.
‘SUYU YÖNETİMLİ KULLANMALIYIZ’
Kuraklığa karşı alınması gereken tedbirleri sıralayan ve bilhassa su tasarrufu noktasında vatandaşlara vazifeler düştüğünü kaydeden Tüfekçioğlu, “İç Anadolu’da kuraklık daha da çizgi safhada. Orada yüzde 60’a yakın bir yaşlardan azalma var. Şayet kışın ve ilkbaharda kâfi yağış gelmezse ülkemiz çok önemli bir kulaklık sorunu ile karşı karşıya. Doğal bunun için neler yapmamız gerekiyor; vatandaş, millet ve ülke olarak yapmamız gereken işler var. Öncelikle damla sulama tekniğini kesinlikle bir formda tercih etmemiz gerekiyor. Salma sulama ile çok önemli manada su israfı oluyor. Bunun için bir an evvel damla sulamayı yaygınlaştırmamız ve teşvik etmemiz gerekiyor. Meskenlerde de su tasarrufu yapmalıyız. Bunlar değerli; yani alabileceğimiz bütün tedbirleri almamız gerekiyor. Ülkemiz su zengini bir ülke değil. Bu nedenle suyu çok iyi ve yönetimli olarak kullanmamız, vatandaş olarak kıymetli misyonlarımızdan bir tanesi olarak düşünmemiz gerekiyor” diye konuştu.
‘ÇOK HÜZÜNLENDİM’
Baraj kıyısından eski yerleşim yerlerini seyreden Gülinar Durur ise, “Çok hüzünlendim evvelce Artvin’e Yusufeli’ne gelip geçerken burada oturur daima çayımızı ve yemeğimizi yer içerdik, o günleri hatırladım yeniden” sözlerinde bulundu.
24 YILDA TAMAMLANDI
Deriner Barajı ile hidroelektrik santralinin (HES) temeli, Mescit Dağları’nda doğup, Gürcistan’ın Acara Özerk Cumhuriyeti’nin başşehri Batum’dan Karadeniz’e dökülen, 431 kilometre uzunluğunda Çoruh Irmağı üzerindeki Artvin’in Sümbüllü köyünde, 1988 yılında, periyodun Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından atıldı. 2005 yılında tamamlanması planlanan; fakat ödenek yetersizliği nedeniyle bitirilemeyen baraj ve HES projesi, 24 yılda tamamlandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başbakanlığı devrinde, 2012 yılında, hizmete açılan Deriner Barajı, 1 milyar 387 milyon 190 dolara mal oldu. Deriner Barajı ve HES projesi, dünyaca ünlü belgesel kanalı ‘Discovery Channel’ tarafından ‘mühendislik harikası’ olarak değerlendirildi.
Cumhuriyet