Milletlerarası Çalışma Örgütü’nün (ILO) yayımladığı raporda, Kovid-19 krizinden evvel dünyada 260 milyon civarında olduğu (küresel istihdamın yüzde 7,9’u) varsayım edilen konuttan çalışanların sayısının, salgınla “dramatik” biçimde arttığı vurgulandı. Raporda, salgının, çalışanların maruz kaldığı makus çalışma şartlarını gün ışığına çıkardığının altı çizildi.
Düşük ve orta gelirli ülkelerde, konut eksenli çalışanların neredeyse tamamının (yüzde 90’ı) kayıt dışı çalıştığı aktarılan raporda, yüksek vasıflı meslekler de dahil, konuttan çalışanların maddi açıdan mesken dışında çalışanlardan daha makus durumda olduğu bildirildi.
Raporda, meskenden çalışanların ortalama olarak İngiltere’de yüzde 13, ABD’de yüzde 22, Güney Afrika Cumhuriyeti’nde yüzde 25, Arjantin, Hindistan ve Meksika’da ise yaklaşık yüzde 50 daha az kazandığı bilgisi paylaşıldı.
MESKENDEN ÇALIŞANLAR, DAHA BÜYÜK RİSKLERİYLE KARŞI KARŞIYA
Raporda, meskenden çalışanların, konut dışından çalışanlarla karşılaştırıldığında daha büyük toplumsal güvenlik ve sıhhat riskleriyle karşı karşıya olduğuna dikkat çekildi.
Konuttan çalışanların eğitime erişimlerinin daha az olduğu vurgulanan raporda, bu durumun onların meslek imkanlarını olumsuz etkilediği belirtildi.
Raporda, meskenden çalışanların öteki çalışanlarla birebir seviyede toplumsal muhafazaya sahip olmadıkları vurgulanarak, bu bireylerin sendika üyesi olmaları yahut toplu iş kontratı kapsamına girme olasılıklarının daha düşük olduğu kaydedildi.
Konuttan çalışmanın gelecek yıllarda artmaya devam edeceği tabir edilen raporda, meskenden çalışanlar ve patronların karşı karşıya kaldığı problemleri ele almanın daha acil hale geleceğine işaret edildi.
“EVDEN ÇALIŞANLARIN YASAL MUHAFAZA KAPSAMLARI GENİŞLETİLSİN”
Raporda, 2020’de Covid-19 global krizinin birinci aylarında, her 5 çalışandan 1’inin kendisini meskenden çalışır durumda bulduğu belirtildi. Bu kapsamda, 2020’nin bütününe ilişkin bilgiler muhakkak olduğunda, bu sayının evvelki yıla nazaran çok büyük ölçüde artmış olması bekleniyor.
Raporda, hükümetlere de bir dizi tavsiyede bulunuldu. Buna nazaran, “evden çalışanların yasal müdafaa kapsamlarının genişletilmesi, mevzuatlara uyulması, yazılı kontratların yaygınlaştırılması, toplumsal güvenliğe erişimin sağlanması ve meskenden çalışanları hakları konusunda bilgilendirmek suretiyle kayıtlı iktisada geçişlerinin kolaylaştırılması” daveti yapıldı.
Raporda, Covid-19 salgını nedeniyle sayılarında büyük artış görülen konuttan çalışanların ekonomik ve toplumsal haklarının daha iyi korunmaya gereksinimi olduğu kaydedildi.
Cumhuriyet