Geride bıraktığımız yıl prestiji ile sayıları 440’a, kiralanabilir alanı ise 13,1 milyon metrekareye yaklaşan Alış Veriş Merkezleri, bankalara dönem tehlikesi ile karşı karşıya. Bünyelerinde bulunan markalara kira dayanağı kapsamında 6,5 milyar TL’lik takviye veren AVM’ler, artan kurun da tesiri ile kendi borçlarını ödeyemez duruma geldi. 15 milyar dolar borç bulunan kesimde 30’a yakın AVM’nin bankalara dönem riski ile karşı karşıya olduğu belirtildi. Yakın gelecekte en büyük AVM sahiplerinin bankalar olabileceğini vurgulayan kesim temsilcileri, 1 milyona yaklaşan istihdam sağlayan dalın ayakta kalabilmesi için borçlarında 1 yıl faizsiz öteleme ve TL’ye dönüş dayanağı talep etti.
Dünya gazetesinden Yener Karadeniz’in haberi şöyle: Aldığımız bilgilere nazaran, yerli yatırımcılar AVM yatırımlarında ekseriyetle yüzde 20-25 civarında öz kaynak kullanıyor. Kredi müracaatında ise kira kontratlarını teminat gösteren kurumlar, 6-7 yılı bulan vadelerde kredi alıyor. Yabancı yatırımcılarda ise kelam konusu vade 10 yılı aşıyor. Bilindiği üzere 2018 Ekim ayı prestiji ile kiralamalarda TL’ye geçilmişti. Uygulama öncesi döviz üzerinden kredi alan AVM sayısının yaklaşık 200 civarında olduğu ve bunların çok büyük bir kısmının da ödemelerinin devam ettiği belirtiliyor. Bu yıl prestiji ile kelam konusu borç ölçüsünün 15 milyar dolar civarında bulunduğu belirtiliyor.
KURUN NEGATİF TESİRİ ARTIYOR
Kaba bir hesapla, gelirleri TL’ye dönen AVM’lerin kredi yükü, 2018 Ekim’den bu yana döviz kurunda gerçekleşen artış nedeni ile yüzde 25’e yakın yükseldi. Pandemi periyodunda düşen gelirler de dikkate alındığında birçok AVM borçlarını çeviremez duruma geldi. Borç yükümlülüklerini yerine getiremeyen AVM’lerin bankalara dönemi de hızlandı. Son olarak geçtiğimiz günlerde Palladium AVM, Akbank iştiraklerinden Ak Portföy’e satıldı.
CİROLARI 48 MİLYAR TL AZALDI
Alışveriş Merkezleri Yatırımcıları Derneği (AYD) Lideri Hüseyin Altaş, pandeminin yanı sıra döviz borçlarının da kesimi güç durumda bıraktığını kaydetti. Altaş, “2018 Ekim ayı öncesinde kiralamalar dolar üzerinden yapılıyordu. Her basiretli tüccar üzere biz de gelirlerimizi dolar üzerinden olduğu için dolar üzerinden borçlandık. Bu borcun ölçüsü yaklaşık 15 milyar dolar. Gelirlerimiz TL’ye döndüğü lakin borçlarımız döviz olarak kaldığı için kurda yaşanan artış nedeni ile yükümlülüğümüz her geçen mühlet artıyor” dedi.
Cumhuriyet