Her yaş kümesinde görülebilen mesken kazaları, bilhassa çocuklar için hayati risk oluşturuyor. Pandemi nedeniyle meskende geçirilen mühletin artmasıyla bu risk daha da yükseldi. Türkiye Halk Sıhhati Kurumu’nun araştırmasına nazaran çocuk yaşta yaşanan kazaların yüzde 70‘i konutta ve konutun etrafında gerçekleşirken, kazaların yüzde 58’i yaşanırken ebeveynler de çocukların yanında bulunuyor.
‘YÜZDE 70 ARTTI’
Kazaların bilhassa dikkatsizlik ve ihmal tesiriyle yaşandığına dikkat çeken Birinci ve Acil Yardım Program Lideri Tanya Agopyan, mesken kazalarında uygulanabilecek birinci yardım müdahaleleri ile ilgili bilgi verdi. Pandemi sürecinde çocuk acillere müracaatların, konut kazaları sonucu ortaya çıkan yaralanmalardan ötürü öteki hastalıklara oranla daha çok arttığını kaydeden Agopyan, “Eskiden çocuk acillere müracaatlar daha çok enfeksiyon hastalıkları sebebiyle olurdu. Artık ise mesken kazası sonucu ortaya çıkan yaralanma hadiselerinin yüzde 70 arttığını görüyoruz. Bu kazalar vefatla de sonuçlanabiliyor, çok önemli kalıcı doku bozukluğu da bırakabiliyor. Hayat uzunluğu yürüyememe, önemli yanıklar sonrası yıllarca süren ameliyatlar üzere çok ağır tablolarla sonuçlanabiliyor. Özensizlik, ihmal etmek, gözlemlememekten kaynaklı olabiliyor. Çok ufak tedbirlerle bu kazaların oranı yüzdesel olarak düşebilir” diye konuştu.
ELEKTRİK PRİZLERİNE KARTON KAPAKLAR YAPILABİLİR
Konutta en çok karşılaşılan kazalar ortasında, düşme, yanık, zehirlenme, kesici ve delici alet yaralanması, yabancı cisim yutma üzere durumların yer aldığını söz eden İstanbul Ayvansaray Üniversitesi Öğr. Gör. Tanya Agopyan, her meskende bulunan elektrik prizleri için şu ihtarlarda bulundu: “Prizler, kartonlardan yuvarlak kapaklar kesilip kapatılabilir, üstlerine bez tıkanabilir. Vilayetle parayla alınan tedbirlere gerek yok. Çocuklar bilhassa emekleme etabında ve 1-5 yaş ortası oral devirde çok meraklı ve korkusuz olurlar, başlarına bir şey geleceğinden habersizlerdir. Bu periyotta elektrik prizleri büyük tehlikedir.”
KÜVETLER VE SABİTLENMEMİŞ MOBİLYALAR HAYATİ RİSK OLUŞTURUYOR
Meskendeki tehlikeler ortasında, soba, küvet, çaydanlık, tencereler ve sabitlenmemiş mobilyaları gösteren Agopyan, “Çocuğun yaş kümesine uygun alınmayan oyuncaklar da tehlikeli. Yaş kümesine uygun olmayan kuruyemişlerin de ortada bırakılmaması gerekir” dedi.
İlaçları çocuklara şeker olarak tanıtmamak gerektiğine dikkat çeken Agopyan, “Küçük yaşta algıda yanılgıya yöneltiyoruz. İlaçları asla şeker ismi altında tanıtmamalıyız. Ayrıyeten pandemi periyodunda ebeveynler örgü ve tığ işine de yöneldi. Şişler ve tığlar da önemli sakatlıklara sebebiyet verebilir” diye konuştu.
ÇAMAŞIR SULARINI PET ŞİŞELERE KOYMAYIN; KAPALI YERLERDE SAKLAYIN
Çamaşır suyu üzere kimyasal unsurların de korozif yanıklara neden olduğunu söyleyen Agopyan, “Bunlar geçtiği yeri çok önemli tahrip ederek yakıyor ve soluk borusundan geçtiği için yangıya bağlı olarak büzülmelere neden oluyor. Çocuk çok uzun devir yutma yeteneğini kaybedebiliyor. Sonrasında ise çok önemli diğer sıkıntılara neden olabiliyor. Büsbütün sindirim sistemiyle alakalı ve beraberinde öbür sistemler de bundan önemli ziyan görebiliyor” dedi.
Çamaşır sularının içme şişelerinde olmaması gerektiğini söz eden Agopyan, “Evlerde kullanılan kimyasal temizleyiciler içecek şişelerinde bulunmamalı. Çamaşır suyunun renginin sarı olması, çocukların limonata üzere içeceklerle karıştırmasına neden oluyor. Bunları çocuklardan uzak yerlerde koruma etmek ya da kapalı dolaplarda saklamak gerekiyor” ihtarında bulundu.
KİMYASAL HUSUS İÇEN KİŞİYİ KUSTURMAYIN!
Agopyan, kimyasallarla oluşan korozif yanıklar için de, “Çocuk asla kusturulmaz, su, süt, yoğurt üzere besin unsurları ve beraberinde hiçbir şey yedirilmez. Süratli bir formda içilen unsur ile birlikte sıhhat kuruluşuna transferi gerçekleştirilmeli” dedi.
YANIK DERİ ÜZERİNE BİR ŞEY SÜRMEYİN
Isıyla yahut sıvıyla oluşan yanıklar için birinci yardım müdahaleleri hakkında bilgi veren Agopyan, “Yanığın üzerine hiçbir şey sürülmez. 10-15 dakika kadar soğuk suyun altına tutuyoruz. Sonrasında yapışmayacak pak bir bezi yanık oluşan bölgeye kapatıp, bir sıhhat kuruluşuna başvurmak gerekiyor. Su toplaması varsa, asla patlatmamalı ve ortaya çıkan deriyi soymamalıyız” sözlerini kullandı.
ÖKSÜRME İÇİN SIRTA VURULMAZ; HEİMLİCH HAREKETİ HAYAT KURTARIYOR
Yabancı cisim yutma ve yabancı cismin soluk borusuna kaçma hadiseleri için açıklamalarda bulunan Agopyan, “Yabancı cisim yutmalarında yutma gerçekleştikten sonra şayet siz yutulan unsurun ne olduğunu biliyorsanız yutmanın sonrasında çocuğa hiçbir şey yedirmeden yutulan malzemenin benzerini alıp sıhhat kuruluşuna başvurmanız gerekir. Yabancı cisim soluk borusuna kaçmışsa yarı tıkanma ve tam tıkanma dediğimiz iki süreç var. Tam tıkanmada çocuğun sesi asla çıkmaz ve çocuk morarmaya başlar. Bu türlü durumda Heimlich hareketi yapmamız gerekiyor. Yarı tıkanma varsa çocuğun sırtına öksürmesi için vurulmaz. Yalnızca öksürmesi gerektiği söylenir” diye konuştu.
KANAMA DURMAZSA, BASI YAPILAN BEZİ ÇEKMEYİN!
Agopyan, sıyrıklı düşme için de, “Düştüğünüz bölgedeki yabancı cismin yaranın üzerine yapışma ihtimaline karşı ılık sabunlu suyla o bölge yıkanır. Kanama varsa pak bir bezle üzerine baskı yapılır ve sıhhat kuruluşuna başvurulabilir. Bası yapmanıza karşın kanama durmuyorsa bası yaptığınız birinci bez oradan asla çekilmez. O bezin üzerine pak bir bez daha kuvvetli bir bası uygulayarak sabitleyip, o biçimde sıhhat kuruluşuna gidilir. Burkulma, morarma, çarpma üzere durumlarda masaj yapma sürecinden uzak durarak yalnızca bir beze buzu sararak bölgeye uygulayabiliriz” tabirlerini kullandı.
BEDENE SAPLANAN YABANCI CİSMİ ÇIKARMAYIN!
Saplanmış biçimde olan kesici delici alet yaralanmalarında ise saplanan hususun, saplandığı yerden çekilmemesi gerektiğini vurgulayan Tanya Agopyan, “Saplanma esnasında girerken etrafındaki damarları zedeleyerek içeri girdiği için, çıkarttığınızda kanama artabilir ya da kanama yokken kanama başlayabilir. Münasebetiyle pak bezle saplanan gerecin etrafını hareket etmemesi için sarmak ve bölgeyi sabitleyip sıhhat kuruluşuna gitmek gerekir” diye konuştu.
Cumhuriyet