Gebeliğin sağlıklı ve sıkıntısız bir biçimde tamamlanabilmesi için bebeğin anne karnındaki durumunun ayrıntılı bir halde gözlenmesini sağlayan ultrason; bebekte var olabilen bir anormalliğin tespiti yahut gelişme riski olan, bebeğin sonraki hayatını tehdit eden bir hastalığın gebeliğin birinci haftalarında erken tespiti için kullanılan bir metot.
İleri gebelik haftalarında ise bebeğin kan dolanımının kıymetlendirilmesi, bebeğin gelişiminin kıymetlendirilmesi, bebeğin iyilik halinin tespiti ve olağan doğum olup olmayacağının kıymetlendirilmesi emeli ile de uygulanan ultrasonun birçok çeşidi bulunuyor. Bunların içinde ileri seviye ultrason olarak da isimlendirilen detaylı (detaylı) ultrason ile bebeğin tüm organlarının sağlıklı gelişip gelişmediğini takip etmek mümkün.
Anne karnındaki bebeğin dört boyutlu manzarasının alınmasını sağlayan detaylı ultrason nedir? Nasıl yapılır? Ne kadar sürer? Üç boyutlu ultrason yahut renkli ultrason ile farkı nedir? Bebeğe ziyanı var mıdır? İşte cevaplar…
DOĞUMSAL HASTALIKLARIN YÜZDE 95’İ EVVELDEN GÖRÜLEBİLİYOR
Anne karnındaki bebeğin organ gelişiminin değerlendirildiği ve ismine “detaylı ultrason” da denilen “ayrıntılı ultrason” ile bebeğin beyni, gözleri, burnu, dudakları, yüzü, boynu, kalbi, akciğerleri, kolları, elleri, parmakları, karın içi organları, sırtı, bacakları ve ayakları inceleniyor. Bu organların oluşumu ile ilgili sorunların tespit edilmesini sağlayan detaylı ultrasonografi ile anne karnındaki doğumsal hastalıkların yüzde 95’inin tanısı konulabiliyor.
Embriyolojik ve fetal periyot olmak üzere ikiye ayrılan anne karnındaki devir müddetinde, detaylı ultrason; bebeğin tüm organlarının oluşup gelişmeye devam ettiği fetal periyot içinde bebeğin tüm organlarının incelenebilmesini sağlıyor. Perinatoloji ile Bayan Hastalıkları ve Doğum Kısmı tabibi Doç. Dr. Ertuğrul Karahanoğlu’na nazaran organ kıymetlendirme uzun süren bir süreç olduğu için bu muayene yarım saat kadar sürebiliyor.
DETAYLI ULTRASON NE VAKİT YAPILIR?
Detaylı ultrason, gebeliğin takibini yapan tabibin isteği ile perinatoloji uzmanı yahut bu mevzuda tecrübeli radyolog tarafından gebeliğin 18-24. haftaları ortasında yapılabilirken, gelişen ultrasonografi aygıtları sayesinde bu süreç artık 11-13. hafta ortasında da yapılabiliyor.
Lakin bu haftalar ortasında yapılan detaylı ultrasonografide, yapısal hastalıkların sırf yüzde 75’i tanınabiliyor. Birebir vakitte beyin oluşumundaki birtakım sorunlar ve kalpteki birtakım delikler bu haftada görülemeyeceği için 20-24. hafta ortası beyin gelişimi ve kalpteki küçük deliklerin kıymetlendirilmesi için sürecin tekrarlanması öneriliyor.
DETAYLI ULTRASON NASIL YAPILIR? AÇ MI OLUNMALI TOK MU?
Karından yapılan bir ultrasonografi süreci olan detaylı ultrason için anne adayının aç olması gerekmiyor. Ortalama 30-45 dakika sürebilen süreç sonunda rahim ağzının ölçümü ve gerekirse kimi ayrıntılar için vajinal yoldan ultrasonografi yapılabiliyor.
DETAYLI ULTRASON BEBEĞE ZİYAN VERİR Mİ?
Detaylı ultrasonografi müddetinin uzun olması nedeni ile hamilelerde, bebeklerinin bu ses dalgalarından etkilenebileceğine dair telaşlar oluşuyor olsa da, ultrasonografide kullanılan aygıtların anne karnındaki bebeğe hiçbir ziyanı bulunmuyor.
DETAYLI ULTRASONUN FARKI NEDİR?
Genelde üç boyutlu ultrason yahut renkli ultrason ile karıştırılabilen detaylı ultrason, anne karnındaki bebeğin dört boyutlu imgesinin alınmasını sağlar. Lakin dört boyutlu imajdaki emel; bebeğin al, ayak ve yüzünün anne babaya göstermek değil, bebeğin gelişiminde bir anormallik olup olmadığının takibini yapmaktır.
DETAYLI ULTRASON NEDEN KIYMETLİDİR?
- Detaylı ultrason, hayati organlarda sorunlar varsa doğumun uygun koşullarda ve planlı yapılmasına imkan verirken, bebeğin bu sorunlardan daha az etkilenmesini sağlıyor.
- Kimi hastalıklara anne karnında müdahale edilmesi, bebeğin yaşama bahtını artırıyor.
- Bebeğin konumu, bebeğin eşinin yerleşimi, doğum biçiminin belirlenmesi üzere bahislerin aydınlatılmasını sağlıyor.
- Genetik hastalıkların teşhisini koymada yönlendirici olabiliyor.
- Detaylı ultrasonografide, bebekte birçok yapısal bozukluk tespit edildiği takdirde; bebeğin, anne ve babanın hatta kardeşlerin kıymetlendirilmesi de gerebiliyor. Detaylı kıymetlendirme sonrası, ek testler yapılıp yapılmayacağına uzmanlar tarafından karar veriliyor.
Cumhuriyet
