Yanığın ciddiyetini belirlerken yanan cilt bölgesinin genişliği ve derinliği yanında yakan maddeyi de göz önünde bulundurmak gerektiğini söyleyen Karagöl, “Yanıklar kimi vakit hayati tehlike taşıyabilir. Çocuklarda da tüm beden yüzeyinin yüzde 12’sinden fazlasının yanması durumunda, bebeklerde ise küçük üzere görülen bir yanık alanının dahi hayati tehlike oluşturabilir. Bu nedenle yanık üzerine diş macunu ve yoğurt üzere uygulamaların yapılmaması gerekir. Birinci olarak yapılacak uygulama yanık bölgesinin acil olarak soğutulmasıdır. 15 dakika kadar yanık olan bölgeye su tutulması hem ağrıyı hem de yanığın derinleşmesini önleyecektir” diye konuştu. Karagöl, “Bebeklerdeki yanıklar ihmal edildiğinde hayat uzunluğu iz ve işlev kaybıyla sonuçlanabilecek sonuçlar ortaya çıkabilir. Bilhassa el, yüz, ayaklar ile genital bölge yanıkları hastaneye yatışı gerektirir” ikazını yaptı.
‘SU TOPLAYAN YERİ PATLATMAYIN’
Küçük yanıklarda yanık bölgesini basınçsız akan soğuk suyun altına tutarak ağrının azaltılabileceğini ve yanan yerin su toplamasının önlenebileceğini söyleyen Karagöl, “Yanık su toplarsa su toplayan yeri patlatmayın. Burası yeni deri oluşurken yanan bölgeyi koruyarak iyileşmesini kolaylaştırır. Yanığın üstüne krem, diş macunu ya da yoğurt üzere şeyler sürmeyin. Deride kızarıklığa yol açan 2-3 santimetrelik küçük ve yüzeysel bir yanık kıymetli değildir, meskende tedavi edilebilir. Bundan daha büyük bir yanık ise su kaybına ve mikrop kaparak enfeksiyona yol açabileceği için tehlikeli olabilir” dedi. Karagöl, yanığın nedeni elektrik olduğunda yanan kişinin üzerine su dökülmemesi ve öncelikle elektrikle temasın engellenmesinin hayati kıymet taşıdığını da lisana getirdi. Karagöl, şöyle devam etti:
“Yanan hastanın koşarak kurtulmaya çalışması doğal reflekstir lakin bu, hastaya çok önemli problem verebilir. Bu türlü bir durumla karşılaşıldığında hastanın çabucak yere yatırılıp ıslak bir çarşafla sarılması ve hastayı yerde döndürerek bu durumdan kurtulması hayat kurtaracaktır. Yanıkla karşılaşan hastada birinci yapılması gereken, yanığa sebep olan sıvı ya da katı hususun deriden süratle uzaklaştırılmasıdır. Bunun için en ülkü birinci yardım, yanık bölgenin musluk suyunda 15 dakika kadar ağrı geçene kadar yıkanmasıdır. Yanıklara diş macunu, yumurta akı, zeytinyağı ve yoğurt sürmek üzere halk ortasında kullanılan yollar yanlıştır ve sonraki tedaviyi de zorlaştırmaktadır. Bunlar hem enfeksiyon mümkünlüğünü artırır hem de diş macunundaki mentol üzere tahriş edici hususlar nedeniyle yanığın daha da derinleşmesine, hastanede kalış sürecinin uzamasına sebebiyet verir.”
Cumhuriyet