TBMM Lideri Mustafa Şentop, TBMM’de düzenlenen “1921 Anayasası’nın Kabul Edilişinin 100. Yılı” sempozyumunun açılışını yaptı.
Şentop’un konuşmasından öne çıkan başlıklar şöyle:
GAZETECİLER HAKLARINDA DAVA AÇILINCA AĞLIYORLAR
TARAFSIZLIK YALNIZCA YEMİNDE BİR SÖZ
Başkanlık sistemlerinin hepsi Cumhuriyettir. Motamot parlamenter sistemde Başbakan’da olduğu üzere Lider ya da bizim sistemimizdeki isimlendirmesiyle Cumhurbaşkanı burada tarafsız bir akam değil siyasi parti üyesi olabilen, siyasi tarafı olan ve bunun için de kendisine yürütme yetkisi verilen kişidir. ‘Tarafsız’ yetkisi olmayan bir bireye yetki de verilmiyor aslında. Taraflılık tarafsızlık tartışmasında yalnızca yemindeki bir sözden hareketle Anayasa’daki onlarca unsurda yapılan düzenlemeyi yok sayabilen bir yaklaşımın nasıl kıymetlendirilmesi gerektiğini bilemiyorum. Bu da bilgi fukaralığının bir öbür tezahürü. Hizmet götürmede bir tarafsızlık kelam mevzusudur bu ise milletvekillerinde dahi geçerli bir konudur.
BİRÇOK TEMEL KAVRAMIN KARIŞTIRILDIĞINI GÖRÜYORUZ
Kuvvetler ayrılığı sistemleri yasama ve yürütme kuvvetlerinin farklı ayrı organlara verildiği sistemler. Malumunuz Türkiye’de 16 Nisan 2017 referandumu ile kabul edilen yeni bir hükümet sistemi var. Bu bağlamda yürütülen tartışmalarda birçok temel kavramın karıştırıldığını görüyoruz. Kuvvetler ayrılığı dediğimiz sistemde bu kuvvetlerin çok katı ve sert ayrıldığı vakit Başkanlık Sistemi ortaya çıkıyor, yumuşak ayrım dediğimiz bir sistemde ise Parlamenter Sistem ortaya çıkıyor.
BUGÜN YÜRÜRLÜKTE OLAN BAŞKANLIK SİSTEMİDİR
Bizim bugün 16 Nisan 2017 referandumu ile kabul ettiğimiz sistem, bu çerçevede kuvvetler ayrılığı ve birliği bağlamında kuvvetler ayrılığını temel alan, hatta sert, katı kuvvetler ayrılığını temel alan bir sistem başkanlık sistemi. Birçok kişi burada sistemin tabiatı gereği olmayan, büsbütün siyasi konjonktür gereği olan konulardan hareketle, bir nevi kuvvetler birliği sistemi varmış üzere kıymetlendirme ve yaklaşımlarda bulunuyorlar. Bu, siyasi partilerin yapısı, siyasi partiler sistemi bağlamında tartışılabilecek farklı bir mevzudur. O bakımdan bugün Türkiye’de anayasal olarak yürürlükte olan hükümet sistemi, bir başkanlık sistemidir.
‘TOPAL ATIN KÖR ALICISI OLUR’
Çok tuhaf, bu kelamı bir yerde söyledim, bir gazetede yapılan değerlendirmede, ‘Meclis Lideri hükümet sisteminin başkanlık sistemi olduğunu itiraf etti’ diyor. Bunu okuyunca çok utandım alışılmış, nasıl itiraf etmişim diye. Aslında 16 Nisan 2017’den beri Türkiye’de hükümet sistemi, başkanlık sistemi. Bunu bilmeyen, ben itiraf ettiğim vakit öğrenen bir kişinin bu kadar büyük bir bilgi fukaralığıyla bir şeyler yazıyor olabilmesi hakikatten büyük bir yürek ve cüret isteyen bir şey. Maalesef Türkiye’de her malın alıcısı var. Eski bir tabir, sözlerin mazur görülmesini isterim; ‘topal atın kör alıcısı olur’ derler. Hasebiyle her lafın, her kelamın, her değerlendirmenin 83 milyonluk ülkede az yahut çok alıcısı olacaktır.
Cumhuriyet
