“ARADAKİ FARKI KİM YİYOR”
Kumluca Ziraî Kalkınma Kooperatifi Lideri ve domates üreticisi Mustafa Çetin, “Biz sıcak iklim olmasından ötürü ülkemiz için üretim yapmaya devam ediyoruz. Ancak belimizi büken bir şey var. Bugün Kumluca Toptancı Hali’nde domates fiyatı 1.80- 2.20 lira ortasında. Bu domatesler İstanbul’da 10 liraya satılıyor. Bu ortadaki farkı kim yiyor? Biz maliyetinin altında domates satarken o ortadaki farkı götüren, büyük kar elde edenler kimdir? Biz bunların irdelenmesini istiyoruz. Kimse hakkımızı yemesin. Kimse ülke çiftçisinin belini bükmesin. Bu mevzuda devlet yetkililerini vazifeye davet ediyoruz” dedi.
‘ÜRETİCİ ZİYANINA SATIYOR, TÜKETİCİ ÇOK DEĞERLİ YİYOR’
Kumluca Ziraat Odası Lideri Hidayet Kökce ise, “Biz ne kadar mal satarsak karlıyız. Zira seralarımız dopdolu. Zira biz ürettik. Şanlı Mevlamız bize verdi. Gecemizi gündüzümüze kattık, ürettik. Emeğimizin karşılığını almak istiyoruz. Dışarıya bağlı kalmamak için üretmeye devam ediyoruz. 1 lira ile 1.80 lira ortasında giden domatesin 1 liranın üzerine koyduğumuz nakliye, ambar, masrafları ile birlikte oldu 3 lira. 1 lira da orada tüccar koysun, aracı koysun, 4 lira. 1 lira da market yahut manav koysun 5 lira. 5 liraya satılmış olsa bizim malımız iç piyasada hayli bir gidecek. Lakin baktığımız vakit 10- 15 liraya domates satılıyor. Bu da bizi üzüyor. Üretici ile tüketicinin ortasını büsbütün açıyor. Üretici hakkını alamıyor, ziyanına satıyor, tüketici de çok değerli yiyor. Tüketici de diyor ki üretici çok değerli mı satıyor. Bu fiyat uçurumuna neden olan, ortadaki farkı yiyenler kimlerdir. Bizim çoluğumuz çocuğumuz bu seranın içinde. Burada yatıyoruz. Burada büyüyoruz. Benim çocuklarım burada büyüdü. Torunlarım da burada büyüyor. Çayı burada, ekmeği burada, yemeği burada. Gece sabaha kadar don bunun içinde. Biz konut yüzü görmüyoruz. Allah isteği için emeklerimizi zayi etmesinler. Ortadaki farkı kimler yiyorsa parayı, yani 3 liranın üstünde 10- 15 liraya kimler satıyorsa onları aziz Allah’a havale ediyorum. Bunu devletimiz takip etsin. Bunları bulsun Allah isteği için. Yalvarıyoruz” diye konuştu.
“KURAKLIK VE DOLU FİYATLARI ETKİLEDİ”
Finike Meyve Üreticileri Ziraî Birliği İdare Heyeti Üyesi ve narenciye üreticisi Celal Bülbül, portakal bahçelerinde 2020 yılının Mayıs ayında Akdeniz Bölgesi’nde yaşanan sıcak havadan ötürü eser kayıpları meydana geldiğini, eylül-ekim aylarında yaşanan dolu felaketi nedeniyle kayıpların daha da arttığını söyledi. Bülbül, “Kaybın fazla, eserin az olduğu yerde eser fiyatları dönem içerisinde devir dönem çok çok yükselebiliyor. Siz, bir ağaçtaki 200-300 kilo eserin tamamını pazara gönderemiyorsunuz. Eser kayıpları meydana geliyor. Iskartaya ayrılıyor. Çürükler seçiliyor. Eser kaybı maliyeti direkt artırıyor” dedi. Celal Bülbül, yaş meyve ve zerzevatın çabuk bozulan bir eser olduğunu, hem üretici hem de sonuncu satış noktasına kadar olan zincirde risk oluşturduğunu, bunun da fiyat yükselten değerli bir öge olduğunu belirtti.
ÜRETİCİ DE TÜKETİCİ DE MUTLU DEĞİL
Gazipaşa’da 4 dekar örtü altı alanda patlıcan üretimi yapan Olcay Uysal, fiyatların geçen yılın altında seyrettiğini, ortacılar tarafından yapılan artışlarla pazarda üç katına satılan eserin vatandaşın cebini yaktığını söyledi. Uysal, “Patlıcanlarımızı eylül ayında toprakla buluşturduk. Birinci hasada 80 kuruş, 1 liradan başladık. Şu anda da fiyat 3,5- 4 lira lakin İstanbul’daki vatandaşlar, eseri 10- 15 liraya alıp yiyor. Ortada kaç aracı var onu bilmiyoruz. Eserleri vatandaşımız hem değerliye yiyor hem biz para kazanamıyoruz. Biz birebir vakitte tüketiciyiz, bizim de besin muhtaçlığımız oluyor, onlar da arttı. Fiyatlar çok yüksek biz de alamıyoruz. Eserleri istediğimiz fiyata satamıyoruz” dedi.
“YUMURTADA FAHİŞ FİYATIN SORUMLUSU ARACILAR”
Türkiye’nin yumurta piyasasının belirlendiği Afyonkarahisar’daki üreticiler de birebir durumdan şikayetçi. Afyon Yumurta A.Ş. İdare Şurası Üyesi İsmail Genç, Afyonkarahisar’da çiftlikten çıkan yumurtanın tane fiyatının 60 kuruş, koli fiyatının ise 18 lira olduğunu, ulusal marketlerde 30, 34 ve 36 liradan satılan yumurtanın koli fiyatının fahiş olduğunu, üreticinin günah keçisi üzere gösterildiğini söyledi. İsmail Genç, “Afyon’da bizim 63-72 gram diye sınıflandırdığımız büyük yumurtanın çiftlik koli satış fiyatı, hiçbir vakit 20 lirayı geçmedi. Ulusal marketlerde 30 lira, 34 lira, 36 lira üzere fahiş fiyatlarda satılmasının bizimle hiçbir ilgisi yok. Şu an 63-72 gram büyük yumurtanın bu hafta için koli fiyatı 18 lira. Yani o yüzden üreticiyi günah keçisi ilan etmenin manası yok. Şu anki satış fiyatlarımız maliyet hududunda. Cebimize giren bir kar marjı yok. Maalesef her şeyde olduğu üzere yeniden ortacılar kazanıyor” dedi.
Cumhuriyet
