Baltalimanı kıyısının mavi şapkalı balıkçı bayanları onlar. Çok değil üç ay evvel başlamışlar bu işe. O denli iş dediğime de bakmayın Burcu aslında besin mühendisi dört lisan biliyor ve bir havayolu şirketinde çalışıyor. Gamze vücut eğitimi öğretmeni bir belediyede engelli çocuklara eğitim veriyor.
Konut arkadaşı ve dalgıç olmalarının yanısıra artık uzaktan çalışmadan arta kalan vakitlerde balığa çıkıyorlar. Kapı komşularının oltasıyla yaparsınız yapamazsınız gazıyla atmışlar birinci oltayı denize. Sonra ya yapabiliyoruz işte bu işi demişler, olta kadrosu da almışlar, birtakım günler 15 kilo balık tuttukları bile oluyor, artık balık satmaya bile başlamışlar. Hatta restaurantlar açılsa onlara da satmayı planlıyorlar. Burcu ile Gamze’nin balıkçılık serüvenine kulak verelim.
* Balıkçılık serüveniniz nasıl başladı? Bir sabah kalkalım balığa çıkalım demediniz herhalde?
– Burcu: Kıyıda yürürken kapı komşumuzun balık tutuğunu gördük, biz de bir iki olta atalım dedik. Bu işi yapamazsınız edemezsiniz, hele ki büyük balığı yakalayamazsınız dediler. Onlar dedikçe biz yaptık. Aslında deniz benim için bir tutku. Dedem vaktinde dalıp sünger çıkarırmış. Ben dalgıçlık da yapıyorum. Artık balıkla birlikte denizle yeni bir serüvene çıktım.
– Gamze: Bu serüven komşumuzu kıyıda balık tuttuğunu görmemizle başladı. Olta atmak balık tutmak güzelimize gitti ve biz neden yapmayalım diyerek, sonraki gün olta ekiplerimizi temin ettik ve soluğu kıyıda aldık.
EVVEL TOPLANTI SONRA BALIKÇILIK
* Balıkçılık için rastgele bir eğitim aldınız mı? Bu periyotta konuttan çalışıyorsunuz lakin hem balıkçılık hem iş nasıl gidiyor?
– Burcu: Her işte olduğu üzere balıkçılıkta da bir tecrübe gerekiyor. Pandemi dolaysıyla her yer kapalı olduğu için görüntüler izledik, makaleler okuduk ve en değerlisi de kıyıdaki balıkçılardan bu işi bakarak sorarak öğreniyoruz. Tabi hem iş hem balıkçılığı birebir anda yürütmek güç. Sabah işle ilgili toplantılara katılıp, sonra kıyıya iniyoruz. Pandemide çok hoş bir terapi aslında.
– Gamze: Özel ihtiyaçlı engelli çocuklara eğitim veriyorum. Uzaktan çalışmayla çocuklara görüntüler çekip yolluyorum. İşim biter bitmez oltayı kapıp kıyıya iniyorum. Balık tutmak için özel bir eğitim almadım lakin akşam meskene döndükten sonra internet üzerinden balık tutmanin taktiklerini araştırdım. Zati kıyıda tecrübeli bireylerle sohbet edip bu işin püf noktalarını öğrenebiliyorsunuz.
* Kıyılarda balık tutan bayan sayısı az. Bir ayrımcılık yaşıyor musunuz?
– Burcu: Esasen bayan olduğumuz için daha da ilgileniyorlar. Hatta balık satışı yaparken, erkeklerden fazla bizim yakaladığımız balıkları tercih ediyorlar. Ekipman almaya giderken daha çok yardımcı oluyorlar. Güçlü bayansanız o ayrımcılığı bilakis çevirebiliyorsunuz.
– Gamze: Bayan olduğumuz için hiç alışık olmadığımız biçimde kibar ve yardımsever davranıyor. Hiçbir işi bayan ya da erkek işi olarak ayırmıyorum. Bir işi istemek gerekiyor bunun cinsiyetle alakası olduğunu düşünmüyorum.
DENİZ TUTKUMUZ
* Bir mesleğiniz var fakat balıkçılık bugünden sonra işinizin ve hayatınızın neresinde duracak?
– Burcu: Açıkça bu tutkuyu işim haline getirecek fırsatım olsa hiç durmam balıkçı olurum. Hem aileden gelen bağ hem abimin uzun yol kaptanı olması beni denize daha da yaklaştırıyor. Şu anda değil lakin ilerisi için yolum denizlerde olacak. Gelecek ay tekne kaptanlığı için ehliyet imtihanlarına da yazılmayı planlıyorum. Ufak ufak hayalimi gerçeğe dönüştürecek adımlar atmalıyım şimdiden. Tekne, balıkçılık, dalgıçlık…işte huzurlu hayatın formülü…
– Gamze: Balıkçılığı çok sevdim, birebir vakitte 2 yıldız dalıcı ve yüzme antrenörü olduğum için deniz aslında benim bir tutkum. Bu iş artık her daim hayatımda olacak.
Burcu ve Gamze balıkçılık öykülerini Şehriban Kıraç’a anlattı.
* Günlük ne kadar balık tutuyorsunuz, tutuklarınızı ne yapıyorsunuz?
– Burcu: İş dolaysıyla her gün çıkamıyoruz. Bazen iki olta bazen tek olta çalışıyoruz. İki oltayla 15 kilo civarında balık tuttuğumuz günler olabiliyor. Tuttuğumuz balıkları bazen kıyıdan geçenlere, bazen aldığımız siparişler oluyor oralara satıyoruz. Satamadıklarımızı da komşularımıza arkadaşlarımıza ya da sokak hayvanlarına dağıtıyoruz. Restaurantlar açıldığında onlara satma fikrimiz var.
– Gamze: Sabah erken ( 05.30-06.00 ) balığa çıktığımızda 10-15 kilo kadar balık tutabiliyoruz. Ekonomik olarak da güç bir periyot, herkesin maaşları eridi. Balıktan elde ettiğim gelir en azından konut bütçemize katkı oluyor. Akşamları da konutta balık tutmak için çapari hazırlıyorum, bunları da satmaya başladım. Günlük ortalama 100-150 TL kazanıyoruz.
* Pekala bu işin maliyeti nedir, teçhizatı, oltası için ne kadar bütçe ayırmak gerekiyor?
– Burcu: Ne kadar kaliteli teçhizat kullanmak istediğinizle alakalı. Orta sınıf bir balık kadrosu için 1000 TL’yi gözden çıkarmanız gerekiyor. Misina, köstek, kurşuna da ayrıyeten 600-700 TL ayırmalısınız. Biz çapari ekiplerimizi kendimiz yapıyoruz. Maiyeti bu halde düşürüyoruz.
– Gamze: Biraz maliyetli bir iş maalesef. Her bütçeye hitap eden olta ve ekipman var, lakin uzun soluklu kullanabilmek için daha fazla parayı gözden çıkarmak gerekiyor.
MUTLULUĞUN TA KENDİSİ
* Balık tutmaya başladıktan sonra hayatınızda neler değişti?
– Burcu: Hayattan vakit çaldığımı düşünüyorum. Aslında hayat daima bizden götürüyor. Hiçbir şey düşünmeden olta atmak, balığı çekerken hissettiğiniz yük, yüzeye çıktığında çıkardığı ses aslında mutluluğun ta kendisi. Balık tutmaya başladıktan sonra hayatıma dinginlik geldi.
– Gamze: Öncelikle çok hoş beşerler tanıdım, dostluklar edindim. Ticaret de yapabildiğimi öğrendim.
* İleride balık tutmayla ilgili ne hayaliniz var?
– Burcu: Fırsatım olursa tekne almak istiyorum. Bu fikir şuan çalıştığım işime dört elle sarılmamı sağlıyor. Baltalimanı kıyısının mavi şapkalı bayanlar olarak neden bu hayalimizi gerçekleştirmeyelim ki. Hayat hangi tarafta yaşamak istediğinize nazaran değişir. Birtakım şahıslar meslek ister o durumda sorumluluk ve gerilimi artar. Pasif olmak ister bu sefer de hayat koşulları zorlar. Fakat bir üçüncü yol da var, beşerler sevdiği işi hayatı haline getirir. Para kazanmasanız da sevdiğiniz işi yaptığınız için memnunsunuzdur. O nedenle balık tutmayı hobi halinde büyütüp tahminen de işim haline getiririm.
– Gamze: En büyük hayalim küçük bir kıyı kasabasına yerleşmek ve küçük bir tekne alıp balıkçılık yapmak. Hem de dalış eğitmenliği yapamak istiyorum.
HAYDİ KIYIYA
* Balık tutmaya niyetli bayanlara neler öneriyorsunuz?
– Burcu: Hiç düşünmeden başlasınlar. Onlar da sabahın 5’inde kalkıp kıyıya koşacaklar. Yap poğaçanı, doldur çayını termosa, al ekipmanını haydi kıyıya. Yan yana otur dostlarınla, tak yemi oltaya, iç sıcak çayını kısım sıcak bir sohbete…Balık çek denizden sonra yanındakilere nispet yap. Gül, eğlen, yeni dostlar edin, denizden aldığın balıkları götür çocuklara, sevdiklerine pişir neden yapmasın ki bayanlar bu türlü bir şeyi!
– Gamze: İlgisi olan her bayana ertelemeden çabucak balık tutmaya başlamalı. O denli başlarında büyüttükleri makus ya da sıkıntı bir senaryoyla karşılaşmayacaklarına emin olabilirler.
* Pandemiyle hayatınızda neler değişti, öbür ne çeşit alışkanlıklar edindiniz?
– Burcu: Pandemiyle aslında konuttan çalışmayla iş yoğunluğumuz arttı. Bazen mesai başlamadan sabah saat 5’te kalkıp balığa gidiyoruz. Bazen öğle ortasında gidip bir olta atıp geliyoruz. Balık tutmak ufkumu da açtı. Artık beşinci lisanı öğrenmeye başladım.
– Gamze: Bu devirde sevdiklerimin değerini daha iyi anladım. Balık tutmayı ve örgü örmeyi pandemi sayesinde öğrendim.
Cumhuriyet
