‘Dünyam güya bilakis döndü’, ‘Çevremdeki tüm nesneler hareket ediyor’, ‘Yer ayağımın altından kayıyor gibi’, ‘Midem bulanıyor, gözlerim istemsiz hareket ediyor, kulağımda dolgunluk ve basınç hissediyorum, güya işitmem azaldı…’
Bu yakınmalar her 100 bireyden 3’ünde gelişen baş dönmesi, tıbbi ismiyle vertigonun en sık yol açtığı sıkıntılardan kimileri. Olağan ve yalnızca birkaç saniye süren kısa müddetli atak biçiminde de gelişebiliyor, saatlerce, velev günlerce devam ederek günlük ömründe önemli meseleler oluşturabilecek kadar ağır da yaşanabiliyor.
PEK ÇOK ETKEN VERTİGOYA NEDEN OLABİLİYOR
O denli ki hastalar her an başları dönecek tasasıyla sokağa çıkamıyor, velev meskende tek başına kalmaktan bile korkuyorlar. Ekseriyetle kulak kristallerinin konumundan oynaması sonucu oluşsa da, aslında pek çok etken vertigoya neden olabiliyor. Yaz aylarında çalışma temposunun hafiflemesi ve tatiller nedeniyle ruhsal olarak rahatlamamız sayesinde vertigo görülme sıklığı azalıyor. Ama tekrar de dikkatli olmakta yarar var, zira yaz aylarına has kimi faktörler vertigoyu tetikleyebiliyor. Kulak Burun Boğaz Mütehassısı Dr. Feyzi Elez vertigoya karşı alınması gereken tedbirleri anlattı, değerli ikazlarda bulundu.
BU SAATLERDE GÜNEŞ ALTINDA KALMAYIN
Şiddetli sıcaklar iç kulak sıvılarını azaltarak vertigoyu tetikleyebiliyor. Bu nedenle bilhassa güneş ışınlarının yeryüzüne en dik geldiği 10:00-16:00 saatleri arasında mümkünse dışarıya çıkmayın.
BOL BOL SU İÇİN
Bol su içmek iç kulaktaki likit istikrarı açısından değerli. Susamayı beklemeden bol bol su içmeyi asla ihmal etmeyin.
DENİZ VE HAVUZ AKTİVİTELERİNE DİKKAT!
Suda yapılan karşıt hareketler kulak sıhhatimizi olumsuz etkileyebiliyor. Örneğin suya süratle atlamak ve taklalar atmak üzere hareketler her ne kadar keyifli olsalar da, kulak kristallerinin dökülmesine bağlı gelişen vertigoya taban hazırlayabiliyorlar. Yeniden yaz aylarında sıkça tercih edilen tekne gezileri de altta yatan iç kulak marazını tetikleyebiliyor. Dikkat edilmesi gereken gayrı nokta da, dalışlar. Atmosferik basıncın artması migren marazını tetikleyerek migrenöz vertigo denilen menier illetine benzeri vertigoya neden olabiliyor.
D VİTAMİNİ ÇOK KIYMETLI
Yapılan çalışmalar D vitamini eksikliği ile vertigo arasında bağlantı olduğunu ortaya koyuyor. Kulak Burun Boğaz Bilirkişisi Dr. Feyzi Elez kulak kristalleri kalsiyum içerdiği için bu elementin emilimine yardım eden D vitamini eksikliğinde kırılganlığın arttığı ihtarında bulunarak, “Yaz ayları D vitamini seviyesinin en yüksek olduğu aylar. D vitamini desteği sağlamak için günün tutarlı saatlerinde güneşten faydalanın. İsterseniz D vitamini takviyesi de alabilirsiniz. Mahsusen kalsiyum içeren besinlerden yaralanmayı da ihmal etmeyin” diyor.
UZUN MÜHLET ARAÇ KULLANMAYIN
Çok yorgunluk ve araç kullanma gerilimi de iç kulak illetlerini tetikleyebiliyor. Uzun mühlet hareketli manzaraları takip etmek istikrar sistemini zorluyor, konsantrasyonu bozuyor. Bu nedenle mola vermeden uzun müddet araç kullanmayın, sık aralıklarla dinlenin. Vertigonun yanı sıra araç tutma hikayeniz varsa, mahsusen araç ve deniz seyahatinde yanınızda kesinlikle ilaç bulundurun.
STRESİ DENETIM ALTINDA TUTUN
Vertigoya karşı gerilim idaresini sağlamanız da çok kıymetli. Gerilim faktörü münhasıran iç kulaktaki damarlar üzerinde tesirli oluyor. Gerilime bağlı damarlarda oluşan daralmalar iç kulaktaki likit basıncını değiştirerek vertigoya sebep olabiliyor.
SÜT, PEYNİR VE YOĞURT ÜÇLÜSÜ DEĞERLI
Kalsiyum içeriği yüksek süt, peynir ve yoğurt tüketimini arttırın. Yapılan çalışmalara nazaran; kalsiyum alımı kristal yapısının daha sağlıklı olmasına ek sağlıyor.
AKŞAM SERİNLİĞİNDE YÜRÜYÜN
“Yürüyüş aktivitelerinde bulunun. Zira yürüyüş istikrar rehabilitasyonu açısında önemli”önerisinde bulunan Kulak Burun Boğaz Bilirkişisi Dr. Feyzi Elez, “Genellikle saatte 4 km süratle sabah ve akşam 30 dakika kadar yapılan yürüyüşün istikrar meselelerini çözmede yararı büyüktür” diyor.
KAFEİNLİ İÇECEKLERİ SONLANDIRIN
Kafein içeren yiyecek ve içecekleri sonlu tüketmeye itina gösterin. Kafeinin bilhassa iç kulak basıncına olumsuz tesir ettiğine dikkat çeken Dr. Feyzi Elez, şu haberleri veriyor: “Aktif iç kulak marazı olanlara, bu süreç içerisinde kahve içimini, haftada 1-2 kere olacak halde sonlandırıyoruz. Başkaca, istikrar sistemini direkt olumsuz etkilediği için alkollü içeceklerin de sonlu tüketilmesi çok önemli”
BU DENİZ ESERLERI ÇOK LEZZETLİ, ANCAK…
Karides, kalamar, midye üzere derin deniz eserlerini hudutlu tüketin. Bu eserler içerdikleri ağır metaller, organik ve inorganik bileşikler nedeniyle haddinden fazla tüketildiklerinde baş dönmesini tetikleyebiliyor.
Cumhuriyet
