Kepez ilçesi sonlarındaki tabiat mükemmeli Üst Düden Şelalesi ve Muratpaşa ilçesi Lara bölgesinde denize dökülen Aşağı Düden Şelalesi olmak üzere, her yıl on binlerce yabancı ve yerli turistin ziyaret ettiği iki şelaleyi içine alan Düden Çayı’ndaki kirlilik belirtileri devam ediyor.
KİRLİLİK DENİZE ULAŞTI
Ocak ayının ikinci haftasında birinci olarak Üst Düden Şelalesi’nin olduğu bölgedeki vatandaşlar tarafından fark edilen makus koku ve çok köpüklenme olayı sonrasında, kirlilik Düden Çayı boyunca yayılarak 40 metreden denize dökülen Aşağı Düden Şelalesi’ne ulaşıp buradan da denize karıştı.
13 FİRMANIN FAALİYETİ DURDURULDU
Antalya Valiliği ile Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğü’nden yapılan en son duyuruda Düden Çayı’ndan kaynaklı koku ve köpük kirliliği üzerine yapılan kontrollerde 10 işletmeye 2 milyon 598 bin 797 TL idari para cezası uygulandığı ve 10 tesisin faaliyetinin durdurulduğu açıklandı. Açıklamada, 18 Ocak’ta 10 tesisin daha denetlendiği, 3’ünün atık sularını toprağa yahut yer altına vermeleri üzere aksilikler tespit edildiği ve haklarında idari süreç başlatıldığı belirtilmişti.
STK’LAR KOMİTE KURDU
Düden Çayı ve şelalelerinde yaşanan bu felakete birçok sivil toplum örgütü reaksiyon göstererek, kirliliğe sebep olan firmaların isimlerinin açıklanması davetinde bulundu, lakin bu mevzuda yetkili ünitelerden şimdi açıklama olmadı. Yaşanan kirlilik sonrasında etraf hassası kesitlerde reaksiyonlar oluşurken, birçok etraf gönüllüsü derneğin iştirakiyle ‘Düden Şelalesi ve Çayı Su Kirliliği Tedbire ve Müdafaa Komitesi’ oluşturuldu.
BİRİNCİ TOPLANTI YAPILDI
Komite, Muratpaşa Belediyesi Abdullah Sevimçok Sivil Toplum ve İnovasyon Merkezi’nde (ASSİM) bulunan çok sayıda dernek, Alternatif Turizm Aktiflikleri ve İşletmeleri Birliği (ATİB) üzere sivil toplum kuruluşlarından oluşuyor. Komite birinci toplantısını yaptı. Toplantıya Akdeniz Üniversitesi’nden akademisyenler, STK’ların temsilcileri, etraf gönüllüleri, meslek odaları ve Muratpaşa Belediyesi ilgili ünitelerinin işçisi katıldı.
ÇALIŞMA TAKVİMİ 40 GÜN
Etraf mühendisi Tokan Engin başkanlığındaki komite, öncelikli olarak, kirletici ve kirlenmeyi önleyecek tespitlerin yapılması, su ölçüsü ve kalite izleme projesi ve müdafaa programı uygulanması hususlarında çalışmalar yürütülmesi kararı aldı. Çalışmaların bilimsel, iştirakçi ve planlı çalışma prensibiyle yürütüleceği belirtilerek, faaliyetlerin 40 günde tamamlanacağı ve proje çıktılarının kamuoyuyla da paylaşılacağı açıklandı. Çalışma kümesine başkanlık eden Tokan Engin, Muratpaşa Belediyesi ASSİM olarak kentle ilgili birçok sorunun zati ele alındığını belirterek, Düden Çayı’nda akut kirlilik ortaya çıkınca yalnızca ona yönelik sonlu bir çalışma kümesi oluşturulduğunu açıkladı. Engin, kirliliğin nereden geldiği, ana kaynaklarının belirlenmesi ve kirliliğin önlenmesi için neler yapılması gerektiği mevzularında bilimsel, planlı ve iştirakçi bir çalışma yapacaklarını kaydetti.
FİRMALARIN İSİMLERİ NEDEN AÇIKLANMIYOR?
Kirliliğe sebep olan firmaların isimlerinin ifşa edilmesini talep ettiklerini hatırlatan ATAV Lideri Yeliz Gül Ege, “Fakat bununla ilgili bir ilerleme kaydedemedik ve kentin önde gelen sivil toplum kuruluşlarının liderleri da nedenini bilmediğimiz bir biçimde bu hususta sessiz kaldı” dedi.
HERKES ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYMALI
Kimi şeylerin yalnızca ‘Antalya’ya sahip çıkalım’ demekle olmayacağını lisana getiren Gül Ege, “Eğer bu cins etraf katliamlarına sessiz kalınırsa bunların daha büyükleriyle de karşı karşıya kalırız. Bu husustaki açıklamalar kâfi değil. ‘Sahip çıkalım’ derken herkes elini taşın altına koymalı. Düden Çayı’ndaki bu problemlerle ilgili günlük değil, ömürlük tahlil bulunmalıdır. Hala koku ve balık vefatları devam ediyor” diye uyardı.
17 BİN 500 BALIĞINI KAYBETTİ
Üst Düden Şelalesi’nde alabalık restoranı bulunan Miraç Karaçal, yaşanan olay sonrası 15 bin alabalık, 2 bin 500 civarı sazan balığının öldüğünü belirterek hem su hem de meyyit balıklardan alınan numunelerin tahlil rapor sonuçlarının şimdi gelmediğini, raporlar geldikten sonra ismi açıklanmayan firmalar hakkında savcılığa cürüm duyurusunda bulunacağını söyledi. Ölen balıklarından kaynaklı maddi kaybının 100 bin TL civarında olduğunu belirten Karaçal, riskin hala ortadan kalkmadığını kaydetti.
MUTLAK MUHAFAZA ALANI İLAN EDİLDİ
Kirliliğin kaynaklarından biri olarak organize sanayi bölgesi ile ilgili argümanlar olduğunu belirten Karaçal, şöyle konuştu:
“2006 yılından beri bu sorun artarak bugüne geldi, biz 1986’dan beri burada alabalık üretiyorduk fakat 2005 yılından sonra suyun kirliliğinin artması artık buna müsaade vermiyor. Son yaşanan sorun doruğa ulaştığı için basına çıktı ancak öncesinde kurumlara verilmiş dilekçelerimiz mevcut, tahlil bulunamadı. Bu bahis belediyeler için büyük yatırım gerektirdiği ve alt yapı sorunu olduğu için tahlil getirmek işlerine gelmiyor. Halbuki bu dere ve devamı 2020 Ağustos ayında kararnameyle mutlak müdafaa alanı ilan edildi.”
Cumhuriyet