Getty Images
Kıbrıslı Türk başkan Ersin Tatar, Maraş bölgesindeki Rumların yahut farklı ülke vatandaşlarının malları için iade ve tazminat talepleri üzerine çalışmaya başladıklarını, bölgenin sivilleştirilerek daha büyük bir bölümünün açılacağını söyledi.
Diplomasi Muhabirleri Derneği’nden gazetecilerin sorularını yanıtlayan Tatar, Taşınmaz Mal Kurulu’na yapılan müracaatlarda önceliği iadeye verdiklerini belirtti:
“Bizim önceliğimiz iade tarafında, zira tazminatın finansmanı çok sıkıntı. Oradaki Rum yahut İngiliz yahut her kimse iade aldıktan sonra satabilir. Malların kıymetlerini bulabilmesi için altyapı çalışması, kanalizasyon ve yol çalışması yapıyoruz.”
Lakin daha evvel Ada’nın güneyinde yaşayan Rumların, 1974 öncesi yaşadıkları ve kuzeyde kalan mülkleri için başvurduğu Taşınmaz Mal Komitesi, Maraş bölgesindeki mülklerin iade taleplerinin sonuçlandırılması için askeri bölge statüsünden çıkarılması gerektiği açıklanmıştı.
BBC Türkçe’nin “Maraş’ın askeri bölge statüsü kaldırılacak mı?” sorusuna Tatar “Evet, bu şu anda konuşuluyor, yasal altyapısı hazırlanıyor” cevabını verdi:
“Askeri bölge sivil bölgeye dönüştürülecektir. O vakit yapılacak işler daha rahat yapılacak. Şu anda adım atmak için çok erken orada. Dört yüz tane kasa var şu an orada, içlerinde kimse ne olduğunu bilmiyor. Evvel kasaların sahiplerini bulalım dedik. O kasaları alıp banka kasasına yerleştirelim ve sonra orayı sivile dönüştürelim dedik hatta. Zira o vakit asker tüm gün beklemeyecek orada, Kuzey Kıbrıs’ın her bölgesi üzere sivillere açık bölge olacak. Sivilleştirilmesi için yasal yahut anayasal mani yok. Çok uzun sürmeyecek.”
“ÜNİTER BİR DEVLET BİZİM İÇİN ASLA KABUL EDİLEBİLİR DEĞİL”
Kıbrıs’ın kuzeyinde tek taraflı ilan edilen ve yalnızca Türkiye’nin resmen tanıdığı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) Cumhurbaşkanı Tatar, iki devletli tahlilde ısrar edeceklerini söyledi:
“Kıbrıs eski Kıbrıs değildir, kurallar değişmiştir, halklar da değişmiştir. 1960’larda beşerler birbirini tanıyordu. Artık bizim tarafta Rum tarafını tanıyan çok az insan var. Genel manada benim o tarafa gittiğim yok, onların bu tarafa geldiği yok. İnsan farklı, din farklı, kültür farklı. Geçmişin verdiği ezalar var, acımasız olaylar var. Sen bu iki halkı nasıl birleştiriyorsun? Mümkünatı yok. Artık iç içe ve üniter bir devlet yapısı bizim için asla kabul edilebilir değildir.”
Son görüşmelerin de başarısızlıkla sonuçlandığı 2017’den bu yana “Anastasiadis’in iki devletli tahlili düşündüğüne” yönelik tezler ve haberler Rum basınında yer alıyor.
“Bu hususta Rum tarafıyla rastgele bir düzeyde taban yoklama gayeli görüşmeniz oldu mu?” sorusuna Tatar şu cevabı verdi:
“Anastasiadis’in bu türlü bir yaklaşımı olduğuna dair bunu bize birinci Sayın Dışişleri Bakanı [Mevlüt] Çavuşoğlu söyledi. Keşke bu türlü bir şey olabilse. Ortak bir idare ve paylaşım Rumların kolay kabul edebileceği bir şey değil. Hasebiyle Anastasiadis, kabul ettirebilsem iki devletli tahlile ben de evet derim, diyebilir. Rum basınında da yer buldu, demek ki bu adam bunları söyledi. Ancak oradaki siyasi muhalifleri ‘böyle bir şeyi nasıl kabul edersin?’ diye taarruz ettiler, o da ‘Ben o denli demek istemedim’ diye geri çekildi. Dilediklerini rahat rahat söyleyemiyorlar.”
Getty ImagesKıbrıslı Rumların Başpiskoposu Hrisostomos, Kıbrıs Cumhuriyeti önderi Nikos Anastasiadis’in kendisine birkaç sefer “iki devletli tahlile olumlu baktığını söylediğini” açıklamış; Anastasiadis ağır yansılar üzerine “Başpiskopos’un kendisini yanlış anlamış olabileceğini” söylemişti.
Birleşmiş Milletler öncülüğünde yapılacak görüşmelerin koronavirüs salgını sebebiyle Mart ayından Nisan ayına sarkabileceğini belirten Tatar, iki devletli tahlil konusunu bu görüşmelerde masaya yatıracaklarını, fakat yaklaşım ne olursa olsun “egemenlik haklarından taviz vermeyeceklerini” söyledi.
“Dünyadan dayanak göremezsek Türkiye’yle bağlarımız gereğince güçlüdür” diyen Tatar’a “İki devletli tahlilde sonuca ulaşılamazsa Türkiye ile bütünleşme üzere bir seçenek var mı?” sorusu soruldu.
Tatar, “O ilhak dedikleri olay. Üstü seviyedeki görüşmelerde hiç gündeme gelmedi. Burası kendi kendini yönetmeye alışmış fakat Türkiye’ye güçlü halde bağlı.” cevabını verdi.
Cumhuriyet
