ABD’nin değerli dış siyaset enstitülerinden Brooking tarafından hazırlanan raporda, Türkiye iç siyasetine yönelik iletiler dikkat çekti. Raporda, seçilecek yeni hükümetin, Batı ile bağları yine tesis edebileceğinin altı çizilirken, Washington idaresine de bunu görünür kılmak için Türkiye iç siyasetine yönelik baskıyı sürdürmesi gerektiği tavsiye edildi. Marmara Üniversitesi’nden Siyaset Bilimci Prof. Dr. Barış Doster, raporu, Sputnik’ten Turan Salcı’ya yorumladı.
Prof. Dr. Doster’in rapora ait değerlendirmesi şu halde oldu:
“ABD’de, Dışişleri Bakanlığı yahut Savunma Bakanlığı direkt devreye gireceği üzere, bu stil fikir kuruluşları da muhatap yahut hasım devleti etkilemek, biraz dehşet salmak, onlar üzerindeki nüfuzu baskıyı arttırmak isterler. ABD’de değerli bir niyet kuruluşu olan Brooking Enstitüsü’nün de bu son raporunu bu türlü yorumluyorum. Türkiye’nin bunlara karşı tecrübe kazanmış olması beklenir. Birebir vakitte iç cepheyi kuvvetlendirmesi, iktisadi, bilimsel, teknolojik, endüstriyel alanda altyapısını kuvvetlendirmesi gerekir.”
‘MUHALEFETE DÜŞEN BU RAPORU REDDETMEKTİR’
ABD Lideri Joe Biden’ın da ‘Türkiye’deki muhalefetin desteklenmesi’ tarafındaki açıklamalarını hatırlatan Doster, “Türkiye’deki muhalefet bir an önce buna en gerekli, en dengeli, en yürekli ve en açık tonda itirazını dillendirilmelidir. Türkiye’de muhalefet, demokratik yollarla halkı ikna ederek ve seçimle iktidara gelmelidir. Bağımsız bir devlete, hükümran bir devlete, onurlu bir devlete yakışan da budur. Şayet Batı emperyalizminin, ABD’nin yahut AB’nin takviyesi ile bir iktidar arayışı kelam konusu olursa bunu kimse kabul etmez. O yüzden muhalefete düşen bu raporu reddetmektir” dedi.
‘NATO, ABD EMPERYALİZMİNİN İŞGAL VE TAARRUZ AYGITIDIR’
Raporda dikkat çeken bir başka nokta ise “NATO’nun yapısı işi zorlaştıracak olsa da üye ülkeler, Ankara’nın veto gücünü berbata kullanmasını önleyecek sistemler hakkında önemli düşünmeye başlamalı” tabirleri oldu. Pekala, bu, Türkiye’nin NATO’daki veto hakkının kaldırılması manasına mı geliyor. Doster’in değerlendirmeleri şöyle:
“Türkiye’ye gözdağı veriliyor. Ben, Türkiye’nin NATO üyeliğine de AB üyeliğine de karşıyım. Zira NATO’nun bir ittifak örgütü olduğuna inanmam. NATO, ABD emperyalizminin işgal ve akın aygıtıdır. NATO, yalnızca ABD’nin hasmı olan ülkelerde değil ABD’nin müttefiki olan NATO üyesi ülkelerde iktidarlara hizaya sokmak için üzerlerindeki ABD nüfuzunu pekiştirmek için kurulmuş ve yapılandırılmış bir örgüttür. NATO, Türkiye’nin hiçbir probleminde yanında değildir. Tersine PKK/YPG ve FETÖ terör örgütlerini desteklemektedir. Bu evreden sonra NATO’da bir kural olan ‘kararlar oy birliği ile alınır’ kuralının değişmesi çok sıkıntı. Lakin bu üslup açıklamalar üzerinden Türkiye’ye yönelik bir telaş, bir dehşet, bir korku iklimi yaratmak, Türkiye’ye muhakkak bahislerdeki hassasiyetini törpülemesi, geri adım atması için bir baskı kurma düzeneği olarak aslında bu raporlar yazılmış.”
‘TÜRKİYE, DOĞU AKDENİZ’DE YALNIZLAŞMIŞ DURUMDA’
Raporda, Doğu Akdeniz’den bahsedilmesinin akabinde kullanılan “Washington, Türkiye’nin yeni dış siyasetinden telaş duyan artan sayıda ülkeyle daha aktif çalışabilir” sözlerinin de üzerinde durulması gerekiyor.
Doster, “Türkiye, Doğu Akdeniz’de yalnızlaşmış durumda” diye başladığı kelamlarına şöyle devam etti:
“Doğu Akdeniz’de, Türkiye’ye karşı geniş, kalabalık bir hasım cephe var. Türkiye tersi bu cephe zati ABD ile münasebetleri iyi olan ve Türkiye’ye karşı birlikte hareket eden ülkeler. ABD’nin Doğu Akdeniz’deki varlığını daha da artırması, Doğu Akdeniz’de zati ziyadesiyle müdahil olduğu problemlere daha fazla müdahil olması, bu ülkelere daha fazla dayanak vereceğini açıklaması da Türkiye’nin üzerindeki baskıyı çoğaltmak, derinleştirmek, kurumsallaştırmak, çeşitlendirmek ve Türkiye’nin yalnızlığından daha fazla istifade edip Türkiye’ye Doğu Akdeniz’de geri adım attırma hedefine yönelik.”
‘TÜRKİYE, S-400 KONUSUNDA GERİ ADIM ATMAMALIDIR’
Raporda ayrıyeten Biden’a, “S-400’lerin devre dışı bırakılması karşılığında CAATSA yaptırımlarının kaldırılması” önerisi de yapılıyor. Doster bu mevzuda, “Türkiye’nin S-400 hava savunma sistemi almasını gerçek buluyorum. Türkiye, bu tercihinden vazgeçmemelidir. Şayet CAATSA yaptırımlarına ait ABD tehdidi ve şantajı Türkiye’ye geri adım attırırsa bu, Türkiye’nin saygınlığına, prestijine, caydırıcılığına çok büyük gölge düşürür. Türkiye, CAATSA yaptırımlarından çekinip S-400 konusunda geri adım atmamalıdır, taviz vermemelidir” yorumunda bulundu.
Türkiye’nin ABD’nin bu baskılarına rağmen bölge merkezli bir dış siyasete yönelerek Irak, Suriye ve İran üzere ülkelerle alakalarını kuvvetlendirmesi gerektiğini tabir eden Doster, “Türkiye, emperyalizm ile ortasına ara koymalıdır” diye de ekledi.
Cumhuriyet
