İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya bağışıklık için değerli bir eser element olan çinkonun Covid-19’a karşı bedeni desteklediğini, hastalığın daha kısa müddette ve daha hafif geçmesine yardımcı olduğunu gösteren pek çok araştırma sonucu olduğunu söyledi. Kaya, yaş ilerledikçe çinko eksikliğinin arttığını anımsatarak “Tam tahıllar, kırmızı ve beyaz et, yumurta ve deniz eserleri, karaciğer, yeşil yapraklı sebzeler güçlü çinko kaynaklarıdır. Bunların tertipli olarak alınması kıymetlidir. Çinko açısından varlıklı olan et, deniz eserleri ve karaciğer üzere besinlerin fiyatlarının yüksekliği de beslenme eksikliğini arttırıyor” diye konuştu.
Kaya, toplumumuzda çinko eksikliğinin olduğunu anımsatarak “Türkiye’de topraklarımızın yüzde 49,8’inde çinko eksikliği bulunuyor. Bu yüzden yediklerimizden de gereğince çinko alamıyoruz” dedi.
“Çinko bağışıklığımız için son derece değerli olan T hücrelerinin sayısının artması üzerinde tesirli rolü olan eser bir elementtir” diyen Dr. Kaya, “Yapılan araştırmalar 3 aylık sistemli çinko kullanımı sonrasında T hücrelerinin yüzde 21 oranında arttığını göstermiştir. Bağışıklık sistemi bedeni hastalıklara karşı koruyan bir kalkan üzeredir. Bu kalkan çinko sayesinde güçlü hale gelir. Çinko düzeyi düştüğünde beden hastalıklara açık hale geliyor. Klinik olarak takip ettiğimiz pek çok hastada, maalesef çinko düzeyinin düşük olduğunu görüyoruz” diye konuştu.
ÇİNKO EKSİKLİĞİ YATIŞ MÜDDETİNİ ARTIRIYOR
Kaya, Covid-19’dan korunmak için alınması gereken maske, uzaklık, hijyen tedbirleriyle birlikte çinko düzeyinin de kıymetli olduğunu söyleyerek, şöyle devam etti:
“Bir yandan aşı ve ilaç çalışmaları devam ederken bir yanda da Covid-19 ile ilgili araştırmalar devam ediyor. Dünyada farklı ülkelerde yapılan araştırmalar çinko düzeyinin Covid-19’a yakalanma oranlarını düşürdüğünü, yakalananların da hastalığı daha az problemle/daha az komplikasyon ve hastanede daha az yatış yaparak atlattığını gösteriyor. Covid-19 hastaları üzerinde yapılan bir araştırmada hastaların yüzde 57,4’ünde çinko düzeyinin düşük olduğu görülmüştür. Çinko eksikliği olan Covid-19 hastalarının yüzde 70.4’ünde komplikasyon görülürken bu oran çinko eksiği olmayan hastalarda yüzde 30 düzeyinde kalmıştır. Çinko eksikliği olan hastaların hastanede kalış müddeti de manalı biçimde farklıdır. Çinko eksiği olan Covid-19 hastaları hastanede 7,9 gün kalırken, çinko eksiği olmayan hastalar 5,7 gün sonra taburcu olmuştur. Covid-19’u ağır geçiren, entübe hastaların çinko seviyeleri üzerinde yapılan bir öteki araştırmada da ağır Covid-19 hastalarındaki serum çinko seviyeleri hafif/orta Covid-19 hastalarına nazaran daha düşük bulunmuştur. Bağışıklık sisteminin olağan çalışmasını destekleyen çinko; diyabet, saç dökülmesi, grip ve alt teneffüs yolu enfeksiyonları, tekrarlayan aftlar, akne ve üreme sıhhati üzere durumlarda tabip denetiminde kullanılabilir.”
‘YAŞ İLERLEDİKÇE ÇİNKO GEREKSİNİMİ ARTIYOR’
Yaş ilerledikçe çinko eksikliğinin de arttığını kaydeden Kaya “40’lı yaşlarda çinko eksikliği yüzde 5 civarındayken, 70 yaşından sonra yüzde 20’lere yanlışsız çıkıyor” dedi. Kaya, şöyle devam etti:
“Tam tahıllar, kırmızı ve beyaz et, yumurta ve deniz eserleri, karaciğer, yeşil yapraklı sebzeler varlıklı çinko kaynaklarıdır. Bunların sistemli olarak alınması kıymetlidir. Fakat ne yazık ki Türkiye’de topraklarımızın yüzde 49,8’inde çinko eksikliği bulunmaktadır. Bu durum besinlerden gereğince çinko alamamamıza yol açıyor. Çinko açısından güçlü olan et, deniz eserleri ve karaciğer üzere besinlerin fiyatlarının yüksekliği de beslenme eksikliğini arttırıyor. Kan çinko düzeylerine bakılarak, bu durumlarda bağışıklığı korumak için hekim tavsiyesi ile reçete de düzenlenebilir. Beslenmeye çinko desteği yapılabilir. Çinko bedende depolanmaz bu nedenle sistemli olarak alınması da kıymetlidir.”
Cumhuriyet