Araştırma kapsamında Irak, Mısır, Cezayir, Ürdün, Libya, Tunus, Fas, Lübnan, Yemen ve Filistin ile Türkiye’de yaşayan Araplardan olmak üzere toplamda 1535 bireyden internet üzerinden çevrim içi anket tekniği ile bilgi toplandı.
Covid-19 salgınının Arap toplumlarındaki tesirlerini ölçmek üzere iştirakçilere “devlete, devlet liderlerine, dine ve bilime olan güveninin” ve çeşitli değişkenlerin tesirini tespit etmeye yönelik sorular yöneltildi.
Salgın sürecinde Arap halklarının devlete olan inancında büyük oranda düşüş kaydedildiği gözlemlendi. Ankete katılanların yüzde 67,4’ü salgın sonrası devlete olan inancının azaldığını belirtirken, itimadının arttığını söyleyenlerin oranı yüzde 15,5’te kaldı.
KAOSUN DEVAM ETTİĞİ ÜLKELERDE DEVLETE İNANÇ ZAYIF
Devlete inancın en zayıf olduğu ülkeler, öbür meselelerin yanında kaos ve iç çatışmaların hala devam ettiği Irak, Yemen ve Libya iken, inancın en çok arttığını söyleyenler ise Ürdün ve Türkiye’de yaşayan Araplar oldu.
Devletlere en az güvenenlerin 30 yaş ve altı gençler olduğu görülürken, erkeklerin bayanlara oranla devlete daha az güvendiği tespit edildi. Gelire nazaran, devlete en az güvenenler işsizler, düşük gelirliler, en çok güvenenler ise emekliler ve yüksek gelirliler olarak belirlendi.
Araştırmada, “devlet sistemleri ve kurumlarının yöneticiler ile özdeşleşmiş” olması nedeniyle, devlet liderlerine olan inançta de misal halde bir yansıma tespit edildi.
DEVLET LİDERLERİNE İNANÇ AZALDI
Anketi cevaplayanların yüzde 54,3’ü salgın sürecinde devlet liderlerine inançlarının azaldığını söz etti. Arttığını söyleyenler ise yalnızca yüzde 22,7’de kaldı.
Erkeklerde devlet liderine inanç düşüşü bayanlardan daha fazla olurken, devlet liderine inançları artanlar sırasıyla Türkiye’de yaşayan Araplar, Ürdün, Tunus ve Fas olarak sıralandı. Bu mevzuda en çok güvensizliğin olduğu ülkeler ise misal formda devlete olan itimadın en az olduğu Irak, Yemen ve Libya’da ortaya çıktı.
Anket sorularını cevaplayanların yüzde 84,1’i dine olan itimadının salgın sonrası arttığını belirtirken, azaldığını söyleyenlerin oranı ise yüzde 5,4 olarak kayıtlara geçti. Rapora nazaran, dine inançta yaş, cinsiyet, hanenin gelir durumu, yapılan iş ya da eğitim üzere çeşitli değişkenlerde manalı bir farklılaşma bulunamadı.
LİBYA VE MISIR’DA DİNE İNANÇ ARTTI
Dine itimadının arttığını söyleyenlere en fazla iç savaş ve yakın periyotta darbe yaşayan Libya ve Mısır’da rastlandı. Öte yandan, dine en az inanç Irak’ta görüldü.
EĞİTİM DÜZEYİ YÜKSELDİKÇE BİLİME İNANÇ ARTIYOR
Anketi cevaplayanların yüzde 64,8’i salgın sonrası bilime olan itimadının arttığını belirtirken, yüzde 13,8’lik bir kesim ise, itimadının azaldığını kaydetti.
Erkekler ortasında “bilime inancım arttı” diyenlerin oranı bayanlara nazaran daha fazla bulundu. Bununla bir arada, eğitim düzeyi arttıkça bilime duyulan inancın de arttığı belirlendi. Buna nazaran, ilköğretim mezunlarının yüzde 31,3’ü bilime inancının arttığını belirtirken, yüksek lisans ve üstü eğitime sahip olanlarda bu oran yüzde 74,4 olarak kayıtlara geçti.
Cumhuriyet
