Kaynak ve Maliye Bakanlığı’nın birinci altı aylık olgularına nazaran bütçe, Merkez Bankası’ndan (MB) yapılan 40.5 milyar liralık aktarmaya rağmen 109.5 milyar lira açık verdi. Ortaya çıkan sonuç, yılsonu için hedeflenen 138.9 milyar liralık gayenin tutmasının güç olduğunu ortaya koydu.
Kaynak ve Maliye Bakanlığı, bütçede haziran ve ocakhaziran devri gerçekleşmelerini açıkladı. Haziran ayında bütçe masrafları 85.6 milyar TL, bütçe gelirleri 66.3 milyar TL olurken açık, 19.4 milyar TL olarak gerçekleşti.
Donelere nazaran haziranda vergi gelirleri geçen yılın birebir ayına nazaran 44.8 milyar liradan 55.4 milyar liraya yükselirken ocak-haziran periyodunda ise vergi gelirleri 307.7 milyar liradan 335.9 milyar liraya çıktı. Açıklanan bütçe gerçekleşmeleri şöyle:
– Geçen yıl haziranda 4.3 milyar lira olan getiri sarfiyatları, bu yıl 6.2 milyar lira oldu. Ocak-haziran periyodunda ise geçen yıl 50.7 milyar lira olan nema masrafı, bu yıl 71.2 milyar liraya yükseldi.
– Ocak-haziran devrinde bütçe sarfiyatları 564.9 milyar TL, bütçe gelirleri 455.4 milyar TL oldu. Sarfiyatlar geçen yıla nazaran yüzde 17.3 arttı. Geçen yıl ocak-haziran periyodunda 78.5 milyar lira olan açık, bu yılın birebir periyodunda 109.5 milyar TL’ye çıktı. Bu açık, MB’den yılbaşında aktarılan 40.5 milyar liraya rağmen gerçekleşti.
– Yılsonu için beklenen açık ise 138.9 milyar lira. 6 aylık açık dikkate alındığında yılsonunda amacın tutturulması iyice çetine girdi.
– Bütçe sarfiyatları geçen yılın 6 ayı ile karşılaştırıldığında en fazla artış, cari aktarımlarda gerçekleşti. Bu aktarımlar, 199.2 milyar liradan 239.1 milyar liraya yükseldi.
SGK’YE KAYNAK YARDIMI
– Toplumsal Sigortalar Kurumu’nun hizmet zararı haziranda 4.9 milyar liraya, 6 ayda 46 milyar liraya çıktı. SGK’ye haziranda 16.1 milyar lira, 6 ayda da 74.5 milyar lira Kaynak yardımı yapıldı.
– Kâr gayesi gütmeyen kuruşlara yapılan aktarımlar mayısa nazaran 25.9 milyon liradan 606.5 milyon liraya çıktı. Bütçe başlangıç ödeneği 2.9 milyar lirayken 6 ayda yapılan aktarım 2.3 milyar liraya ulaştı. Hanehalkına yapılan aktarımlar haziranda 5 milyar 7 milyon, 6 ayda 36.1 milyar lira oldu.
– 6 ayda 11.1 milyar liraya ulaşan toplumsal hedefli aktarımların tamamı tekrar “diğer toplumsal emelli transferler” kaleminden gerçekleştirildi.
‘ÖRTÜLÜ ÖDENEK’ 1 MİLYARI AŞTI
Bütçe başlangıç ödeneği 3.1 milyar lira olan, aktarmayla ödenek yekunu 3.4 milyar liraya çıkarılan Cumhurbaşkanlığı, 6 ayda 1.2 milyar lira harcama yaptı. Cumhurbaşkanlığı’nın tasarrufunda bulunan “örtülü ödenek” harcamaları ise haziranda bir evvelki aya nazaran büyük bir artış yaparak 94.5 milyon liradan 223.9 milyon liraya çıktı. 6 aylık harcama yekunu da 1 milyar lirayı aşarak 1 milyar 8 milyon 561 bin lira oldu.
Hizmet alımları kapsamında müteahhitlik hizmetleri alımları da haziranda yükselerek 3.4 milyon liraya, 6 ayda ise 7.3 milyon liraya çıktı. Hizmet alımları için 6 ayda yekun 13.8 milyar lira, kiralar için de yekun 871.2 milyon lira harcandı. Taşıt kiraları için 236.6 milyon lira, hizmet binaları için de 358.3 milyon lira harcama yapıldı. Normalleşmeyle birlikte temsil ve tanıtma sarfiyatları de sıçradı. Bir evvelki aya nazaran 4.3 milyon liradan 14.8 milyon liraya çıktı. 6 aylık yekun 48.2 milyon lira oldu.
Başlangıç ödeneği 11.5 milyar lira olan Diyanet’in 6 aylık harcama yekunu da 5.6 milyar lira olarak gerçekleşti. 6 aylık harcamalara bakıldığında birinci sırada 222.7 milyar lira ile Kaynak ve Maliye Bakanlığı nokta aldı.
Bu bakanlığı 77 milyar lira ile Aile, Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı ve 60.5 milyar lira ile Ulusal Eğitim Bakanlığı izledi. Vazife sarfiyatlarında 2 milyar 47 milyon lira olan başlangıç ödeneği 6 ayda aşılarak 2.2 milyar lira oldu.
Cumhuriyet
