Turkcell’de yıllardır süren hissedarlık tartışması dün itibarıyla son buldu. Türkiye Varlık Fonu (TVF), Turkcell Muhabere Hizmetleri AŞ’nin yüzde 26.2 nispetinde hissedarı olacağını duyurdu. TVF, yekun yüzde 26.2 içerisindeki yüzde 15’lik imtiyazlı paylarıyla Turkcell Idare Kurulu’ndaki 9 üyeden 5’ini belirleyebilecek ve şirketin idare denetimine sahip en büyük hissedarı olacak.
Böylelikle kurucu ortaklardan İsveçli telekom operatörü Telia Company Turkcell’den külliyen çıkacak; vesair kurucu ortak Çukurova Holding’in de dolaylı hissesi kalmayacak. Hissedarlardan Rus milyarder Mikhail Fridman’ın yatırım aracı Letterone’nin hakkı ise yüzde 13.2’den yüzde 24.8’e ulaşacak. Geri kalan yüzde 49’luk behre, borsada süreç görmeye devam edecek. Çukurova borsada süreç gören hisseler içinde yüzde 0.05’e sahip olacak gelgelelim idarede olmayacak.
KREDİYİ ÜSTLENECEK
TVF ayrıyeten, Çukurova’nın Ziraat Bankası’ndan 2014’te Turkcell paylarıyla ilgili anlaşmazlığı gidermek için aldığı 1.6 milyar dolar krediyi de üstlenecek. Süreçlerin bu yılın sonuna kadar tamamlanması bekleniyor. Pekala, 1994’te şahsi kesim yatırımı olarak kurulan Turkcell, son ittifakla bedelinden de düşük bir fiyata nasıl devletin eline geçti, unsur madde şöyle:
– Turkcell, 1994’te Mehmet Emin Karamehmet ve Murat Vargı’nın sahip olduğu Çukurova Holding öncülüğünde kuruldu. Öteki kurucu ortak, İsveçli Telia Company’nin sahip olduğu Sonera Holding idi.
– 2000’e gelindiğinde şirketin payları Borsa İstanbul’da süreç görmeye başladı. O yıl paydaşlık yapısı şöyleydi: Yüzde 51 ile Turkcell Holding AŞ, yüzde 15.5 ile Çukurova Küme Şirketleri, yüzde 13.3 ile Sonera Holding, yüzde 10.5 halka açık, yüzde 9.7 ile de gayrı hissedarlar.
– Rusların dahil olması ise 2001’de Türkiye’deki ekonomik buhranla birlikte Çukurova Holding’in mali sıkışıklığa girmesiyle başlıyor. Bu bunalımla birlikte Çukurova’nın bankaları Yapı Kredi ve Pamukbank’a devlet tarafından el kondu. Şirket, borç karşılığında Ruslara behre devretti. 2005’te borçlarını kapamak için Rus milyarder Mikhail Fridman’ın yatırım aracından alınan finansman paketiyle üç ortak arasında denetim savaşı başladı. Bu da devlete Turkcell’in idaresini denetimli ele geçirme fırsatı verdi.
– Turkcell, 2010-2013 arasında yapılamayan umumî konsey içtimaları ve dağıtılamayan temettüler ile gündemden düşmüyordu.
– Anapara Piyasası Şurası (SPK) tarafından 2013’te alınan bir kararla, Turkcell’in idare şurası lağvedildi. “Bağımsız” olacağı ileri sürülen üyeler, AKP’ye yakınlığıyla bilinen isimlerden oluştu. Birinci atananların içinde eski bakan Atilla Koç ve Hilmi Güler vardı. Ordu’ya belediye lideri seçildikten sonra Turkcell’deki vazifesini bırakmayan Hilmi Güler, uzun müddet tartışma konusu olmuştu.
– 2018’de idare konseyine üç ortaktan birer temsilci alınmasına karar verilince Çukurova’ın temsilcisi Ziraat Bankası Umumi Yöneticisi Hüseyin Aydın oldu. Aydın birebir devirde, hem Türkiye Bankalar Birliği Lideri hem de Varlık Fonu’nun idare konseyi üyesi.
– Turkcell’in şu anki idare heyeti başkanlığını yapan Bülent Aksu ise Kaynak ve Maliye Bakanlığı’nın internet sitesinde Berat Albayrak’ın üç yardımcısından biri olarak gösteriliyor.
– Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ise bu hizmete getirilmeden evvel Turkcell idare konseyi üyesi idi.
ÇIKMAK İSTİYORDU
– 1994’te memlekete yabancı yatırımcı olarak gelen Telia, uzun müddettir Türkiye’den çıkmak istiyordu. Bunun sebebi ise 2000’lerin başında Rus ortağa devredilen paylarının kendisine verilmesi için yurtdışında tahkime giden şirketin, AKP iktidarları boyunca idarede kelam sahibi olmak için gayret vermesi. Bunu başaramayacağını anlayan Telia, paylarını ederinden düşüğe satmayı göze aldı. Bir şirket temsilcisinin yaptığı açıklamada, Telia’nın Turkcell’deki paylarını uzun devirdir satmak istediği lakin hissedar yapısıyla ilgili belirsizlik nedeniyle alıcı bulamadığı belirtildi. “Şirket Türkiye’den çıkabilmek için yüksek bir fiyat ödemeyi göze aldı” denildi. Telia’nın paylarının Varlık Fonu’na satışı karşılığında alacağı 530 milyon dolar, Turkcell’in piyasa kıymetinin yüzde 54 altında bir meblağa karşılık geliyor.
VODAFONE NE YAPACAK?
Telekomünikasyon bölümündeki dinamik aktör Türk Telekom’dan sonra Turkcell’in de Varlık Fonu’nun denetimine geçmesi, kesimin öteki değerli oyuncusu Vodafone’un nasıl bir hal alacağını gündeme getirdi.
Türksat’ın yüzde 100’üne, Türk Telekom’un ise yüzde 6.68’ine sahip olan TVF, Turkcell’le birlikte üç değerli şirketin ortak bir hissedarla yönetilmesine sebep olacak. Kol temsilcileri, bu koşullar altında Vodafone’un da Türkiye’den çıkmak isteyebileceğini düşünüyor. İlerleyen devirde 5G’ye yönelik frekans tefvizine Vodafone’un katılıp katılmayacağı ise merak konusu.
PAYLAR YÜKSELDİ
TVF Yöneticisi Zafer Sönmez, 14 ay sonra itilafa varıldığını söyledi. Dün, Turkcell payları artarak günü 16.23’ten kapattı.
Cumhuriyet