AKP Genel Lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden ayrıldığı kararı Resmi Gazete’de yayımlandı. Erdoğan’ın imzaladığı kararnamede, “3718 sayılı kararda “Türkiye Cumhuriyeti ismine 11/5/2011 tarihinde imzalanan ve 10/2/2012 tarihli ve 2012/2816 sayılı Bakanlar Heyeti Kararı ile onaylanan “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Gayrete Ait Avrupa Kurulu Sözleşmesi”nin Türkiye Cumhuriyeti bakımından feshedilmesine, 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’nin 3 üncü hususu mucibince karar verilmiştir” sözleri yer aldı.
Ruhsal şiddet, ısrarlı takip, fizikî şiddet, tecavüz, zorla evlendirme, bayan sünneti, kürtaja zorlama, zorla kısırlaştırma, tecavüz ve taciz dahil cinsel şiddet olmak üzere bayana yönelik şiddetin tüm çeşitleriyle çabayı kapsayan İstanbul Mukavelesi, 11 Mayıs 2011 tarihinde imzaya açılmış ve 1 Ağustos 2014’te yürürlüğe girmişti. Türkiye, mukavelenin birinci imzacısıydı.
PROF. DR. HABLEMİTOĞLU: “BU KARARI VERENLER MİLYONLARCA BAYANI VE ERKEĞİ TEMSİL ETMİYOR”
Kararı kıymetlendiren Prof. Dr. Şengül Hablemitoğlu, “Bu kararı verenler teorik olarak Türkiye’yi temsil ediyor olabilirler. Milyonlarca bayanı ve erkeği temsil etmiyorlar. Milletlerarası yerde kendi itibarsızlıklarını ortaya koydular. Türkiye’de bayan hareketi siyasetin de, meclisin de, bu kararları alanların da ilerisinde. Çok sevinmesinler…” dedi.
Kararın dünyada nasıl yankı bulacağına değinen Hablemitoğlu, “Benzer teşebbüsler AB üyesi ve kilisenin baskısı altındaki muhafazakar çok sağ hükümetlerin de gündeminde. O yüzden misal bir çizgide iç siyasete ve mukaveleye karşı yüzde 8’lik bir bölümü keyifli etmek için alınan seçim çırpınışlarına yarar sağlaması için alınmış saçma sapan bir karar” kelamlarını kullandı.
“BU KARARLA, BAYANLARIN İNSANCA YAŞAMA HAKKI GASP EDİLDİ”
“Bu kararla bayanların Türkiye’de özgür ve insanca yaşamalarını sağlayabilecek tek değerli siyaset uygulama dokümanı alınmış, gasp edilmiştir” diyen Hablemitoğlu, “Türkiye’de bir kesim var, köhne, cinsiyetçi, geçmiş yüzyılın bedellerine sıkı sıkıya bağlı onların oyları için. Birtakım yaşlı ve mutsuz erkekleri keyifli etmek için alınmıştır bu karar” sözlerini kullandı.
Hablemitoğlu, İstanbul Sözleşmesi’nin ehemmiyetini de şu halde özetledi:
“İstanbul Kontratı temel hak ve özgürlükler bağlamında anayasal üstünlüğü olan bir norm oluşturmaya yer ve kapsam hazırlıyor. Mukavele bayanları, çocukları ve bütün şiddet mağduru hanehalkı üyelerini şiddetin her cinsinden korumak ve şiddeti önlemek için oluşturuldu. Temelde bayanları güçlendirme, müdafaa, şiddeti cezalandırma ve soruşturmaya dair yasal, kurumsal ve toplumsal şartları belirliyor. Bunlara ait tüm düzenleme, uygulama, siyaset ve yükümlülükleri içeren içeren pahalı bir siyaset dokümanı.
AV. KOÇAK: “TEK BİR KİŞİNİN KARARI, BAYANLARIN HAYATINA MAL OLACAK”
Türkiye’nin, AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın imzasıyla İstanbul Sözleşmesi’nden ayrılma kararını pahalandıran Avukat Yelda Koçak, “Tek bir kişinin Anayasa husus 90 ve unsur 104’e karşın, Meclis’i yok sayıp aldığı bu karar maalesef bayanların hayatına mal olacak. Mukavele yürürlükteyken ve zorla da olsa uygulatma çabası verirken bile bayanların öldürüldüğü ülkede mukaveleden çekilip, katillere bayanları koruyan kontrattan çekildik bildirisi en başta bayanların LGBTİQ+ ların hayatına mal olacak, daha fazla şiddet mağduru olmalarına sebep olacaktır” dedi.
Kararın, dünyada insan haklarına bedel verenler ortasında ıstırap ile karşılanacağını belirten Koçak, “Bu karar, tüm dünyaya ‘biz insan haklarını temel alan perspektiften uzaklaşıyoruz’ bildirisidir. Bilhassa Avrupa’da başını katolik kilisesinin çektiği muhafazakar sağ telaffuz savunucuları tarafından bu çekilme sevinçle karşılanacaktır” kelamlarını kullandı.
“AKP, SEÇİMLER YAKLAŞTIKÇA ŞİDDETE BAŞVURUYOR”
Kararın “neden şimdi” verildiğine değinen Koçak, “İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme de, HDP’ye kapatılma davası açılması da, Seyahat Parkı’nın İBB’den alınması da, Merkez Bankası liderinin vazifeden alınması da, hepsi bir biri ile ilişkili atılımlar. Bunlar, iktidarın daha faşizan ve daha sert bir iklimde seçim çalışmaları yürütmek istediğinin açık işareti. Seçimler yaklaştıkça ya da pazarlık konusu yapıldıkça AKP’nin şiddete, zora başvurduğunu daha evvel de gördük. Birebir şeyi yapıp, seçim ittifakını güçlendirip, yeni ittifak ortakları alıyor yanına. Saadet partisi ile ittifak görüşmelerinin pazarlık konusunun İstanbul Mukavelesi olduğunu görmüştük bir kaç ay önce” tabirlerini kullandı.
“SÖZLEŞME, BAYANLARIN, KIZ ÇOCUKLARININ CAN SİMİDİYDİ”
Avukat Yelda Koçak, İstanbul Sözleşmesi’nin kıymetini ve kapsamını da şu biçimde anlattı:
“İstanbul mukavelesi bayana yönelik her türlü şiddetle uğraşta bugüne kadar yapılmış en iyi normatif düzenlemedir. Taraf devletlere bayana yönelik şiddetle uğraşta misyonlar yükler, alınması gereken tedbirleri, bayanları nasıl koruyacaklarını, cezalandırma sürecinde temel alınacak prensipleri ve telafi etme süreçlerini anlatır. Mukavele, taraf devletin tüm kamu kurum kuruluşlarına, hatta özel bölüme bile bayana yönelik şiddetle çabada vazife ve sorumluluk yükler. Şiddetin kaynağının toplumsal cinsiyet eşitsizliği ve bu eşitsizliğin bayanlar aleyhine derinleşmesi olduğunu söyleyen mukavele toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasının da altını çizer. Elhasıl İstanbul kontratı bayanların, kız çocuklarının, LGBTİQ+ ların can simidiydi.”
Cumhuriyet
