BBC
İngiltere’de Leeds Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma, her gün işlenmiş et tüketmenin demans (bunama) riskinin yüzde 44 artırdığını gösterdi.
Araştırmada sosis, kebap ve burger yiyeceklerin orta ve ileri yaşlarda beyin sıhhatini bozduğuna, işlenmemiş kırmızı etin ise demansa karşı kollayıcı bir tesir yaptığına dikkat çekildi.
İngiltere’de hastalıkların gelişimini izlemek için 2006’da “Biobank” ismiyle bir proje başlatılmıştı.
Dört yıl içinde 40-69 yaş ortasındaki yarım milyon gönüllünün kayıt yaptırdığı proje 30 yıl mühletle bu bireylerin sıhhat durumunun izlenmesini öngörüyor.
İşlenmiş eti demansla ilişkilendiren en kapsamlı araştırma
Leeds Üniversitesi’nin araştırmasında Biobank’ın bilgileri incelendi. Sekiz yıllık takipten sonra 2 bin 896 şahısta demans tespit edildi.
Sonuçları American Journal of Clinical Nutrition mecmuasında yayımlanan araştırma, işlenmiş eti demasla ilişkilendiren birinci geniş kapsamlı inceleme olarak bedellendiriliyor.
Araştırmadaki yüzde 44’lük ek risk artışının günde 25 gram işlenmiş et tüketiminden kaynaklandığı belirtiliyor.
Bağımsız uzmanlar demans riskini bu kadar kesin bilgilerle açıklanmasına ihtiyatla yaklaşmak gerektiğini ama dataların genel olarak işlenmiş etlerin bir riski artırdığını ortaya koyduğunu söylüyor.
Araştırmada günde 50 gram işlenmiş etin ise demans riskini yüzde 19 oranında azalttığı tabir ediliyor.
İngiltere’de araştırmalar, ülkede ortalama işlenmiş et tüketiminin 25 gram, işlenmemiş et tüketiminin de günde 30 gram olduğunu gösteriyor.
Leeds Besin Bilimi Beslenme Fakültesi’ndeki araştırmaya öncülük eden Huifeng Zhang, “Dünya genelinde demans yayılıyor ve değiştirilebilir bir faktör olarak beslenme bunda rol oynuyor olabilir. Araştırmamız işlenmiş eti, bulaşıcı olmayan bir dizi hastalıkla ilişkilendiren bulgulara yenilerini ekliyor” dedi.
Sıhhat durumları izlenen şahısların hangi sıklıkta ne cins et tükettiklerini bildirdikleri araştırmada veganlık ve vejetaryenliğin demans riskini nasıl etkilediği konusunda rastgele bir bilgi bulunmuyor.
Araştırmada yüksek ölçüde işlenmiş et tüketenlerin daha çok erkek, daha az eğitimli, sigar içen, kilolu, daha az zerzevat ve meyve yiyen fazla doymuş yağ tüketen şahıslar olduğu belirtiliyor.
Bununla birlikte birtakım bilim insanları yaklaşık 3 bin demans olayının görece küçük bir örnek olduğuna dikkat çekiyor. UCL’den Prof Robert Howard, “Bu bilgiler, beni kahvaltıda domuz pastırması yemekten vazgeçiremez” dedi.
Demans İngiltere’de en fazla mevte yol açan hastalıklardan biri. Hastalığın dünya genelinde 60 yaş üstü şahısların yüzde 8’ini etkilediği kestirim ediliyor.
Cumhuriyet
