Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 19 Mart’ta misyondan aldığı Naci Ağbal’ın yerine Merkez Bankası Başkanlığına atadığı Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu, 2018’den beri Yeni Şafak gazetesindeki haftalık köşesinde iktisat hakkındaki görüşlerini aktarıyor. Kavcıoğlu’nun yazılarını inceleyerek faiz, kur ve enflasyon üzere kilit ehemmiyete sahip göstergeler hakkındaki fikirlerini derledik.
Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu, 19 Kasım’daki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Siyaseti Konseyi’nde alınan siyaset faizini yüzde 10,25’ten 15’e çıkarma kararından 5 gün sonra yazdığı yazıda, “Soros ekibinin” Türkiye’yi faiz artırımı tarafında köşeye sıkıştırmak için tüm yolları kullandığını söyledi.
Kavcıoğlu, o devir Merkez Bankası’nın yanı sıra Hazine ve Maliye Bakanlığı idaresinin de değişmesinin “faiz lobisi ve destekçilerini” umutlandırdığını belirtti ve bu kümelerin bağımsız bir Merkez Bankası Lideri istediğini aktardı.
Piyasalarda daha fazla faiz artırımı beklentisi olması hakkında ise şu yorumları yaptı:
“Öyleyse neden ısrarla faiz artırımı istiyorlar. Çok kolay. Yüksek faizle Türkiye’nin yatırımlarının önünü kesmek. Öteki taraftan da oluşacak bu yüksek faizle Türkiye’yi sömürmeye devam etmek ve gücünü zayıflatmak. Yani döviz kurunu bir siyasal mühendislik aparatı olarak tahminen de daha da ötesi bir silah olarak kullanıyorlar.”
Kavcıoğlu, 9 Şubat’taki yazısında ise Merkez Bankası’nın faizleri yükseltmesiyle birlikte kurun bir ölçü dizginlendiğini yazdı ve “Fakat kurda elde edilen bu kazanımların, ne kadarı faiz artırımı kaynaklıdır? Nakdî genişleme tesiriyle başlayan süreçte maliye siyasetinden çok faizin tercih edilmesinin bedeli ne? Nereye kadar kullanılmalıydı?” sorularını sordu.
Tüm bölümlerin alışıldık siyasetleri bir kenara bırakıp yapısal tahliller üzerinde uzlaşması gerektiğini belirten Kavcıoğlu, gelişmiş ülkelerde negatif faiz uygulanırken Türkiye’deki iktisat muharrirlerinin, bankacıların ve iş kuruluşu temsilcilerinin yüksek faiz uygulanması gerektiğini söylemesinin “gerçekten üzücü” olduğunu yazdı.
Pek çok kişinin yüksek faiz uygulanmadığı durumda Türkiye’de hukuk ve adalet bulunmadığı; prestij, itimat ve şeffaflık problemleri olduğu; insan hakları, fikir özgürlüğü ve tabir özgürlüğünün çiğnendiği; enflasyon, bütçe açığı ve cari açığın yüksek olması üzere münasebetlerle Türkiye’nin yatırım çekemeyeceğini düşündüğünü aktaran Kavcıoğlu, dünyanın birçok ülkesinde birebir sıkıntıların yaşandığını fakat bu ülkelerin negatif faiz vermeyi başardığını argüman etti.
‘Yüksek faiz, düşük kur siyasetinden kaybeden daima ülkemiz oldu’
Kavcıoğlu tıpkı köşe yazısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iktisatçılar tarafından eleştirilen “Faiz neden, enflasyon sonuçtur” görüşüne paralel bir formda, faiz artışının enflasyonda da artışa yol açacağını öne sürdü.
“Yüksek faiz düşük kur siyasetinden kaybeden daima ülkemiz oldu” diyen Kavcıoğlu, üreticilerin yüksek faizle borçlanmasının üretim maliyetini artırdığını, bunun da vatandaşa enflasyon olarak döndüğünü ve ayrıyeten kuru artırdığını yazdı.
Kavcıoğlu bundan bir hafta evvelki yazısında da Merkez Bankası’nın yüksek faiz siyaseti nedeniyle yalnızlaştığını öne sürdü. TÜSİAD, MÜSİAD, TOBB ve TESK’in Merkez Bankası’nın kararını desteklediğini söyleyen Kavcıoğlu, yüksek faiz kararıyla “faiz lobisini oluşturan tüm kısımların, bilhassa de TÜSİAD’ın” ile yüreğine su serpildiğini, ama “faize karşı hassas olması gereken” MÜSİAD’ın da bu kararı desteklemesinin dikkat alımlı olduğunu belirtti.
Naci Ağbal başkanlığındaki Merkez Bankası idaresinin IMF tarafından takdir edilmesini “manidar” bulan Kavcıoğlu, muhalefetin de yüksek faiz uygulamasını desteklediğini belirtti ve “Tüm bu açıklamaları okurken Sayın Cumhurbaşkanımızın söylediği ‘Kimler kimlerle beraber’ kelamı aklıma geldi” dedi.
‘Merkez Bankası rezervleri muhtaçlık anında kullanılmayacaksa ne vakit kullanılacak?’
Kavcıoğlu 2 Mart’taki yazısında ise muhalefetin eleştirdiği, 2020’de Merkez Bankası rezervlerinin kullanılması durumunu savundu.
Türkiye’de gerçek kesimin döviz borçlarını azalttığını ve “çıkışların TCMB rezervlerinden karşılandığını” söyleyen Kavcıoğlu, Türkiye’de gerçek dala kullandırılan kredilerin 2020’de yüzde 35 arttığını, “Yaklaşık 1 trilyon TL olarak kullandırdığı kredilerin, kısa vadeli olarak yaklaşık 600 milyar TL’si TCMB’den borçlanarak kullandırıldığını” yazdı.
Kavcıoğlu “İhtiyaç olduğunda rezervler kullanılmayacaksa ne vakit kullanılacak? Şayet rezervler bu türlü vakitlerde kullanılmasaydı, USD/TL kuru ne olurdu? Enflasyon ya da faizler kaça yükselirdi?” sorularını sordu ve 2020’de Çin hariç tüm büyük ekonomiler küçülürken Türkiye’nin yüzde 1,8 büyümesini rezervlerin kullanımına bağladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 12 Mart’ta açıkladığı “ekonomik ıslahat paketinden” dört gün sonra, birtakım ekonomistlerin yetersiz bulduğu paket hakkında bir köşe yazan Kavcıoğlu, “reform paketi, geçmişten bu yana gelen talepleri içermesinden ötürü iş dünyasında hayli tatminkâr bir hava oluşturdu” tabirlerini kullandı.
Kavcıoğlu, Naci Ağbal’ın idaresindeki Merkez Bankası’nın aldığı kararları evvelki aylarda da eleştirmişti.
19 Ocak’taki köşe yazısında, Naci Ağbal’ın vazifeye geldikten sonra yaptığı ikinci faiz artışı olan yüzde 2’lik artışın “Bankaların faizleri yükseltmesine yaramaktan diğer bir yarar sağlamadığını” öne sürdü.
Tahlil teklifleri: Yurtdışındaki paranızı getirin, dövizinizi bozun
2021’de Türkiye’nin önündeki en kıymetli sorunun ödemeler istikrarı sorunu olduğunu belirten Kavcıoğlu, tahlil tekliflerini şöyle sıraladı:
- Tüm teşvik ve öncelikler güç, ihracat ve turizm bölümlerine ayrılmalı
- İş dünyası yurt dışındaki parasını Türkiye’ye getirmeli, ellerindeki dövizi satıp Türk Lirası almalı
- Vatandaşlar bankalardaki dövizlerini bozdurup TL yatırım araçlarına yönelmeli
- Merkez Bankası, bankaların ucuz kredi vermesine yardımcı olmalı
Kavcıoğlu’nun bu taraftaki fikirleri yeni değil.
Naci Ağbal’ın Merkez Bankası Başkanlığı’na atandığı Kasım ayında da köşesinde “herkes döviz olarak tuttuğu parasının yalnızca %20’sini TL’ye çevirse, kısa müddette ülkede hem kurlar hem de faizler değerli oranda aşağı gelecektir” yazmıştı.
Kavcıoğlu tıpkı yazıda “Bu ülkede kazanırken bu ülkenin tüm nimetlerinden faydalanırken bu ülkeyi çok muteber bulup, bahis parayı değerlendirmeye gelince ülkenin güvenilmez olduğunu düşünmek çok ahlaki değil” sözlerini kullanmıştı.
Kavcıoğlu Yeni Şafak’taki birinci köşe yazısına “Farklı bir ulusal kalkınma ve büyüme stratejisi ortaya koymalıyız” başlığı atmış, Türkiye’nin 10 yıl boyunca yüzde 8 büyüyerek kişi başı ulusal gelirini 25 bin dolara çıkarmasının mümkün olduğunu yazmıştı.
Cumhuriyet