Süveyş Kanalı’nda çapraz bir biçimde karaya oturarak geçişlerin durmasına neden olan 400 metre uzunluğundaki dev kuru yük gemisini kurtarma operasyonu devam ediyor. Bu operasyonun günler ve hatta haftalar sürebileceği belirtiliyor.
Yaklaşık dört futbol alanının uzunluğunda olan ve Tayvanlı Evergreen Marine şirketi tarafından işletilen Ever Given isimli gemi, kanalın güney ucunda bulunuyor.
Yaşanan olay nedeniyle, dünyanın en işlek ticaret yollarından birisi süreksiz olarak devre dışı kalmış durumda.
Ever Given’ı kurtarma operasyonu nasıl yapılıyor?
Geminin teknik bakımını üstlenen Bernhard Schulte Shipmanagement (BSM) şirketi, kurtarma çalışmaları bölgeye dokuz römork gönderdi.
Uzunluğu yaklaşık 400 metre olan gemi, genişliği 200 metreyi bulmayan bu dar kanalda çapraz bir halde sıkışmış duruyor.
Römorklar, halatlar kullanarak ya da direkt gemiye temas ederek, gemiyi kanalın iki tarafında bulunan kum tepeciklerinden kurtarmaya çalışıyor.
BSM, Perşembe sabahı yaptığı açıklamada, gemiyi hareket etme teşebbüsünün başarısız olduğunu ve kısa mühlet içerisinde tekrar deneyeceklerini söyledi.
ABD’deki Campbell Üniversitesi’nden denizcilik tarihi uzmanı Sal Mercogliano, geminin her iki kenar ortasında sıkıştığını ve bu nedenle de hareket ettirme çalışmalarının son derece güç geçtiğini belirtti.
Deniz tabanının kazılması
Birebir vakitte geminin etrafında sualtındaki tortu ve kumların çıkartılması için de çalışmalar yürütülüyor.
Bu çalışmaları yürüten Hollanda merkezli Boskalis şirketi, kepçeler ve iş makineleriyle geminin etrafındaki kum ve çamuru temizlemeye çalışıyor.
Boskalis CEO’su Peter Berdowski, şu anda “kumun üzerinde muazzam bir ağırlığın” bulunduğunu ve bu nedenle de kazma, çekme ve yükün hafifletilmesinden oluşan ortak bir sistem denenmesi gerektiğini tabir etti.
Denizcilik uzmanı Mercogliano, Süveyş Kanalı’ndan geçişlerde bir sorun yaşanmaması için bu bölgede kum kaldırma çalışmalarının esasen daima olarak yapıldığını belirtti.
Mercogliano, “Büyük makineler suyun üzerine iyice oturur ve yerdeki tortuları üst çeker. Daha sonra bunları toplayıp karada biriktirmeniz gerekir” dedi.
Süveyş Kanalı, 2015 yılında yapılan çalışmalarla Ever Given büyüklüğündeki gemilerin geçebilmesini sağlayacak halde genişletildi.
Yüklerin kaldırılması ve yakıtın boşaltılması
200 bin tonluk gemiyi tekrar yüzdürme çalışmalarının bir sonraki basamağı ise üzerindeki yüklerin kaldırılması ve yakıtının boşaltılması olacak.
Ever Given büyüklüğündeki bir gemi, 20 bin adet 20 ft büyüklüğünde konteyner taşıyabiliyor.
Lakin bu süreç, gemiye ziyan verme ve istikrarını bozma risklerini de beraberinde getiriyor.
Bu nedenle de hassas bir formda ve çabuk etmeden yapılması gerekiyor.
Dr Mercogliano, “Büyük, yüzer vinçler getirmeniz gerekir. Fakat şu anda ne yapacak olursanız olun, geminin istikrarını hesaplamanız gerekiyor. Bunun geminin stabilitesini nasıl etkileyeceğini değerlendirmelisiniz… En makûs mümkünlük, yükün (eşit dağılmaması) nedeniyle geminin ikiye bölünmesidir” dedi.
Ayrıyeten, konteynerlerin hayli yüksek bir noktaya kadar istiflenmiş olması nedeniyle yüzer vinçler kullanılarak boşaltılması da ayrıyeten güç olabilir.
Geminin yakıtının boşaltılması daha kolay bir seçenek üzere görünüyor. Lakin bunun da tek başına tartının istenilen seviyeye indirilmesine kâfi olup olmayacağı bilinmiyor.
Cumhuriyet