Avrupa Birliği’nin (AB) 2021 yılı bütçesi ile koronavirüs salgınından en fazla etkilenen Güney Avrupa memleketlerinin desteklenmesi hedefiyle oluşturulacak “Korona Onarım Fonu” için Cuma günü Brüksel’de toplanan önderler doruğunda, bütün hafta sonu devam eden görüşmelerde uzlaşma sağlanamadı.
Üye devletler arasında destek fonu konusunda önemli görüş ayrılıkları yaşanıyor.
Macaristan’ın başını çektiği Şark Avrupa devletleri ile İtalya öncülüğündeki Güney Avrupa memleketleri, Hollanda’nın liderlik ettiği “Tutumlu” memleketlere karşı uğraş ediyor.
Koronavirüs salgının yarattığı tahribatı gidermek için başta İtalya, İspanya ve Portekiz olmak üzere, üye devletlere sağlanacak 750 milyar euroluk kurtarma fonu konusunda, “Tutumlu ülkeler” denilen Hollanda, Avusturya, Danimarka, İsveç ve Finlandiya katı bir muhalefet izliyor.
Almanya ve Fransa’nın teşebbüsüyle hazırlanan ‘koronavirüs kurtarma paketi’, 750 milyar euronun üçte birinin salgından en fazla etkilenen memleketlere kredi olarak verilmesi, geri kalan 500 milyar euroluk kısmının da hibe edilmesini öngörüyordu.
‘HİBE DEĞİL, KREDİ VERİLSİN’
Gelgelelim Hollanda ve Avusturya’nın başını çektiği devletler, hibe teklifine karşı çıkıyor.
Bu memleketler, hibe edilecek kaynağın siyasi otoriteler tarafından “çar çur edileceği” gerekçesiyle, 750 milyar euroluk fonun tamamının, ıslahat planları karşılığında kredi olarak verilmesinde ısrar ediyor.
Salgından ağır biçimde etkilenen üyelerin, ekonomik ve toplumsal kalkınmaya dönük güçlü ıslahat planları hazırlaması ve bunun karşılığında kredi verilmesini isteyen muhalif devletler, böylelikle Avrupa’daki gayrı vergi mükelleflerinin zarara uğramayacağını savunuyor.
İtalya’nın başını çektiği Güney devletleri ise, hibe için bastırıyor.
İTALYA BAŞBAKANI’NDAN HOLLANDA BAŞBAKANI’NA: ‘BELKİ DEVLETTEN KAHRAMAN OLACAKSIN LAKIN TÜM AVRUPALILARA HESAP VERECEKSİN’
AB’de geçmişte de yaşanan kuzey-güney hattındaki ayrışmalar, bu tepede de İtalya ve İspanya üzere COVID-19 buhranından en ağır etkilenen güney memleketleri ile Encümen’in yardım paketinin fazla cömert olduğunu savunan Hollanda, Danimarka üzere kuzey devletleri arasındaki çatışmayla kendini gösteriyor.
Buhranın İtalya’dan görünümünü, Başbakan Giuseppe Conte’nin toplumsal medya bildirileri ve İtalyan basınına verilen “kulis” haberleri yansıtıyor.
Getty ImagesCharles Michel, Angela Merkel, Emmanuel Macron ve Ursula von der LeyenBaşbakan Conte, dün Facebook’ta yayımladığı “Brüksel’de müzakereler sürüyor” bildirisine, Hollanda Başbakanı Mark Rutte’yi parmağıyla işaret ettiği bir fotoğrafı iliştirdi. İtalyan basınına nazaran İtalya Başbakanı Conte, Hollandalı mevkidaşı Rutte’ye şunları söyledi:
“Bu oyunun sizi ilgilendirmediğini, ya da yalnızca kısmen ilgilendirdiğini düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Tahminen sen ülkende birkaç günlüğüne kahraman olacaksın lakin ortak pazarın yok olmasına müsaade verirsek birkaç hafta sonra tüm Avrupa vatandaşlarına hesap vermek zorunda kalacaksın.”
AB doruğundaki bunalım İtalyan basınında bugün manşetlerde bölge aldı. Basında, bu doruğun AB için bir ölüm-kalım anına dönüşebileceği görüşü mahal buldu.
La Repubblica gazetesi “Parçalanmış Avrupa” manşetinin altında, Brüksel’de 3 gün boyunca “çok sert yüzleşmelerin” yaşandığını yazdı.
Corriere della Sera gazetesi de “Mark (Rutte) neden sert adamı oynuyor?” başlıklı tahlilinde, Hollanda Başbakanı’nın bu tavrının gerisinde, devletindeki “popülist kanattan gelen baskıların” rol oynadığını öne sürdü.
Bölge Fatto Quotidiano gazetesi de “AB’nin intiharı için bir Rutte kâfi. Hayatla vefat arasında birkaç saat” manşetiyle çıktı.
HOLLANDA BAŞBAKANININ ISMI ‘BAY HAYIR’A ÇIKTI
Brüksel’de Cuma gün başlayan ve Pazar gecesine kadar devam eden görüşmelerde, münhasıran Avrupa’da ismi “Bay Hayır”a çıkan Hollanda Başbakanı Mark Rutte ikna edilemedi.
AB Encümeni Lideri Charles Michel, “Tutumlu ülkelerin” başkanlarıyla yaptığı görüşmede, 750 milyarlık paketin yarısının kredi, öteki yarısının da hibe olarak ödenmesini önerdi.
Hollanda, “Yüksek ölçüde para laf konusu olduğunda, kuruluşları iyi yönetmemiz kıymetli. Sübvansiyon verilmesini kabul etsek bile, ıslahatların mümkün olduğunca uygulanması şart” diyerek, paranın ıslahat planı çerçevesinde ödenmesinde diretiyor.
‘PARİS – BERLİN HATTI İTİBAR KAYBETTİ’
Hollanda ve bir arada hareket ettiği devletlerin olumsuz tavrı, yalnızca Güney memleketleri değil, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Angela Merkel’in de reaksiyonuna neden oldu.
Macron, Cuma gecesi, görüşmeleri kesip, Paris’e dönmek için uçağını hazırlatacağı tehdidinde bulundu. Macron’un yansısını elini masaya vurarak gösterdiği bildirildi.
AB Encümeni Yöneticisi Michel’in teşebbüsüyle, görüşmelere devam edilmesi kararlaştırıldı.
Brüksel’deki kaynaklara nazaran, 3 gün sonuç alınamayan ve Pazartesi öğlenden sonraya sarkan tepe, Macron ve Merkel için “güç kaybı” mealine geliyor.
Son birkaç aydır AB üyesi memleketleri kurtarma fonu konusunda ikna etmeye uğraşan iki önderin, tüm eforlarına karşın, bunda başarısız olduğu ve birlik içinde Paris – Berlin ittifakının itibar kaybettiği belirtiliyor.
‘HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜNÜ İHLAL EDEN ÜYELERE YARDIM YOK’
Hollanda, Güney memleketleri için ıslahat kuralından vazgeçmezken, “hukukun üzgünlüğü unsurunu ihlal eden” birtakım üye devletlerin de, korona destek fonundan para almasının engellenmesini istiyor.
AB Komitesi Yöneticisi Charles Michel, Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya önderleri ile hukukun üstünlüğü ve Avrupa pahaları konusunda bir görüşme gerçekleştirdi.
Hollanda Başbakanı Rutte’nin işaret ettiği memleketler arasında, münhasıran koronavirüs tedbirleri kapsamında demokrasi hudutlarını zorlayan birtakım düzenlemelere imza atan Macaristan ile Polonya üzere Şark Avrupa memleketleri vardı.
Slovenya, Polonya ve Macaristan, Hollanda’nın bu teklifine karşı çıktı. Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Hollanda Başbakanı’nı, “Soğuk savaş periyodu komünist diktatörlük metotlarını uygulamakla” suçladı.
Orban, “Gerekirse Brüksel’de 1 hafta kalırım. Muahedeyi bozan taraf ben değil, Hollandalı adam olur” dedi.
Hollanda Başbakanı Rutte, başta İtalya Başbakanı Giuseppe Conte ve Macaristan Başbakanı Orban olmak üzere, gayrı başkanlardan kendisine yönelen yansılar üzerine, “Burada doğum günü kutlaması için toplanmadık. Herkes kendi memleketinin çıkarlarını korumak için burada. Hepimiz profesyoneliz ve birbirimize hürmet duyuyoruz” diye konuştu.
Cumhuriyet
