Organ Nakli Kısmından Prof. Dr. Onur Yaprak, sinsi seyreden karaciğer metastazlarına ait değerli ihtarlarda bulundu. Prof. Dr. Yaprak, karaciğerin vücudun en çok kanlanan ve en büyük organı olduğuna dikkati çekerek “Kan girişi hem atar hem toplardamar olmak üzere 2 başka damar vasıtası ile olan vücuttaki tek organdır. Tüm bağırsakların, pankreasın, midenin kan geri dönüşü öncelikle karaciğere uğradığı için bu organlardaki kanserlerin metastazları karaciğerde sıkça gelişir. Karaciğerde görülen kanserler karaciğerin kendi hücrelerinden kök alan hepatosellüler karsinom ya da kolanjio karsinom olabilir. Tıpkı biçimde gayrı organlarda gelişen kanserlerde sıklıkla karaciğere metastaz yani sıçrama yaparlar. Karaciğerde gelişen kanserlerin birçok da aslında bu metastaz yolu ile oluşan kanserlerdir. Karaciğerin kendi hücrelerinden kaynaklanan kansere orantıyla 20 kat daha fazla sıklıkta görülür” dedi.
“İLERİ EVRELERDE GÖZ AKINDA SARARMA GÖRÜLEBİLİR”
Karaciğerde gelişen metastazların başlangıçta hiçbir bulgu vermediğine işaret eden Prof. Dr. Yaprak, ilerleyen periyotlarda görülen belirtilere ait şu haberleri verdi: “Hastalar aslında öteki organ kanseri tanısı ve onkoloji denetiminde olduğu için, rutin takip tetkiklerinde saptanırlar. Bu hastalara aslında muayyen aralıklar ile karaciğer fonksiyonunu gösteren kan tahlilleri ve kanda kanser belirteci olan tahliller yapılır. Bunların yanı sıra ultrasonografi, MR, BT ya da PET tomografi üzere taramalar yapılır. Onkoloji denetimlerinin ve bu taramaların yapılması metastazların erken saptanmasında hayati değer taşır. Bulgu vermeye başlaması büyüyüp karaciğerde şişmeye, kan akımında ve safra akışında ağırlığa yol açması ile ortaya çıkar. Karaciğer metastazları büyüdüğünde iştah kaybı, kilo kaybı, şişkinlik, hazımsızlık, karında dolgunluk hissi, ağrı, bulantı ve geç evrelerde sarılık, göz aklarında sararma, idrarda koyu renk, karında su toplanması üzere belirtiler görülebilir.”
“YILLAR SONRA BİLE SIÇRAYABİLİR”
Prof. Dr. Yaprak, diğer organlardaki asıl kanserin tedavisinden yıllar sonra bile karaciğer metastazı gelişebileceğini belirterek kelamlarına şöyle devam etti: “Karaciğere kolon, pankreas, mide üzere organlardan olan metastazlar tüm metastazların yüzde 50’sini oluşturur. Kalan yüzde 50’ye ise göğüs, akciğer, yumurtalık, rahim, cilt üzere organ kanserlerinden sıçrayan metastazlar sebebiyet verir. Umumi dolaşıma kan ve lenf yoluyla karışan kanser hücreleri karaciğere uğrayıp tutunduklarında öncelikle mikrometastaz ismindeki çok küçük metastazları oluşturur. Bu metastazlar devranla büyümek için kendine beslenme ve oksijen gereksinimini karşılayacak yeni kılcal damarlar geliştirir. Bu halde kanlanmasını oluşturan kanser hücreleri denetimsiz büyümeye başlar. Böbrek, böbrek üstü bezi, safra yolları üzere komşu organların kanserleri ise karaciğere sirayet eder.”
“YENİ NESİL KEMOTERAPİ İLAÇLARI BAŞARILI”
Son yıllarda kanserle uğraşta umut vadeden pek çok formülün uygulanmaya başladığını söyleyen Prof. Dr. Yaprak, şu haberleri paylaştı: “Karaciğer metastazı gelişen hastalarda tedavi birçok faktör kıymetlendirilerek yapılır. Hangi organdan sıçradığına, karaciğerde kaç metastaz olduğuna, karaciğerin hangi ortamında yayıldığına, akciğer, kemik, dimağ üzere öteki organlarda da eş vakitli metastaz olup olmadığına, hastanın yaşına ve umum fizikî performansına nazaran tedavi değişir. Karaciğer metastazlarında tedavi seçenekleri arasında cerrahi, girişimsel radyoloji, kemoterapi ve immünoterapi üzere tedaviler vardır. Bu yüzden tedavi bu mevzuda deneyimli karaciğer cerrahları, girişimsel radyoloji bilirkişileri ve onkologların içinde bulunduğu bir ekip tarafından yönetilmelidir. Evvelce çok büyük boyutta ya da sayıda kansere sahip ve ameliyat edilemeyen birçok hastayı bile 2 aşamalı cerrahi olarak özetleyebileceğimiz kişisel bir metot sayesinde ameliyat edilebilir hale getirdik. Bunun yanında girişimsel radyoloji tarafından kanserli nahiyeye anjiyo ile damardan kemoterapi verilmesi ve kanserin kanlanmasının engellenmesi olan ‘kemoembolizasyon’ yahut nükleer kürecikler verilmesi olan ‘radyoembolizasyon’ tedavilerinin uygulanması yahut dışarıdan iğne ile yakma tedavisi olan ‘mikrodalga ablasyon’, cerrahi uygulanamayacak hastalarda çok başarılı sonuçlar veriyor. Birtakım hastalarda ise girişimsel radyoloji ile bir arada ameliyata girip cerrahi ile ablasyonu kombine uygulamaktayız. Onkoloji istikametinden ise yeni nesil kemoterapi ilaçları eskiye nazaran son aşama daha iyi sonuçlar sergiliyor.”
Cumhuriyet