İzmir Barosu, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı için bir açıklama yayımladı. Çocuk personelliği meselesine bir kere daha dikkat çeken İzmir Barosu pandemide gelir kaybı yaşayan ailelerin çocuklarının çalışma hayatına daha çok yönleneceği vurgulandı. Açıklamada eğitimden, istismara birçok sıkıntıya dikkat eçkildi.
İzmir Barosu’nun yapılan açıklamada şunlar kaydedildi:
“Bugün 23 Nisan, daima sevinç doluyor insan” diyebilmeyi, “bayram üzere bir bayram” kutlayabilmeyi, çocukların şen sesleri ve cıvıltılarının okul bahçelerini, sınıfları doldurabilmesini ne çok isterdik…
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün çocuklara armağan ettiği, dünyada da çocuklara armağan edilen tek bayram olan “23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” bu yıl da pandeminin “maskesi” altında kaldı…
BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin dört temel unsurundan biri olan ve husus 3’te “Çocuğu etkileyen tüm aksiyon ve kararlarda çocuk için en iyi olan, temel fikir olmalıdır” biçiminde tanımlanan çocuğun üstün faydası prensibi, Covid-19 sürecinde de karar alıcılara yol gösterici olmadı ne yazık ki…
ÇOCUK PERSONELLİĞİ
ONLİNE EĞİTİMDE DERİN KORKULAR
Bu manada da başta öğretmenlerin aşılanması olmak üzere her türlü tedbir alınarak okulların açılması gerekirken; EBA ve çevrim içi eğitim kanallarına erişmede yaşanan zorluklar ve kimi bölgelerdeki olanaksızlıklar, aslında var olan eşitsizlikleri iyice derinleştirmiş ve uzaktan eğitime erişim oranı yüzde 15-20 düzeyinde kalmışken, Ulusal Eğitim Bakanı’nın online eğitime salgın sonrasında da devam edilebileceği açıklaması, derin bir dert yaratmaktadır. Halbuki okul, çocuklar için eğitim ve öğretimden evvel bir gelişim merkezidir. Toplumsallık, yüz yüzelik, fırsat eşitliği, etkin iştirak, araç-gereç kullanımı içermeyen pasif bir eğitim süreci kaçınılmaz olarak sınıfsal eşitsizlikleri derinleştirecektir. Ayrıyeten fizikî aktivitenin azalması, beden yükünün artması, davranışsal bağımlılık, güneş ışığına yetersiz maruz kalma ve toplumsal izolasyon üzere risk faktörlerinin yol açacağı sıhhat sıkıntıları da vakitle halk sıhhati meselesine dönüşecektir. 4+4+4 sistemiyle eğitimden koparılarak meskenlere çekilen ve/veya çalışmaya yönlendirilen çocukların sayıları süratle artacak ve her alanda çocukların maruz kaldığı ihmal ve istismar telafi edilemeyecek boyutlara erişebilecektir.
ÇOCUKLAR HAKLARINI KULLANAMIYOR
Bu devirde, Covid-19 yayılımında bir odak olmamasına rağmen okulların çok uzun mühlet kapanması ve sokağa çıkma kısıtlamalarının da tesiriyle çocuklar; duygusal, toplumsal, gelişimsel, fizikî, davranışsal gereksinmelerini bağımsız olarak karşılayabilecekleri kaynaklar ve imkanlardan yoksun bırakılmışlardır. Dünya Sıhhat Örgütü’nün “küresel bir halk sıhhati sorunu” olarak belirlediği fizikî, duygusal, cinsel ve ekonomik “şiddet”, hane içlerinde artış göstermiş ve en başta çocuklar olmak üzere şiddet failleriyle konutta kalmak zorunda olan mağdurlar, müracaat ve müdafaa sistemlerine çoğunlukla ulaşamamışlardır. Okullarda şiddeti izleme ve takipte kıymetli rolleri olan ruhsal danışmanlık üniteleri ve rehber öğretmenler, sanal ortam üzerinden bu izlemelerini sağlıklı olarak gerçekleştirememişlerdir. Bayan Hakları ve Çocuk Hakları Merkezlerimize müracaatlarda da önemli düşüşler meydana gelmiştir.
Sonuç olarak çocuklar, BM Çocuk Hakları Kontratı’nda yer alan haklardan; çocuğun üstün faydası başta olmak üzere, yaşama ve gelişme hakkı, bilgi edinme ve medyaya erişim hakkı, sıhhat hakkı, kâfi hayat şartları için desteklenme hakkı, eğitim hakkı, dinlenme, boş vakitlerini kıymetlendirme, oyun oynama, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılma haklarını büyük ölçüde kullanamamışlardır.
Devlet, BM Çocuk Hakları Kontratı ’nde kelam verdiği için çocukların bu haklarını kullanamamalarından sorumludur. Çocukların bu hakları kullanmaları hiçbir mazeretle esnetilemez ve ötelenemez.
Ulusal Eğitim Bakanlığı bu yıl 23 Nisan haftasının temasını “çocukların iyi olma hali ve mutluluğu” olarak belirlediğini duyurmuştur.
Biz EBA’ya girebilmek için çatıya çıkan ve düşerek hayatını yitiren 8 yaşındaki Çınar Mert’i, Urfa’da personelleri taşıyan minibüsün devrilmesi sonucu ömrünü yitiren 15 yaşındaki “tarım işçisi” Ayşe’yi, Nusaybin’de bir sitenin bahçesinde oyun oynadıkları için havaya ateş açılarak kovalanan çocukları, Şırnak’ta uzman çavuşun cinsel saldırısına uğrayan 13 yaşındaki çocuğu, hapishanelerdeki çocukları, çocuk yaşta zorla evlendirilen çocukları, 30 Ekim’de İzmir zelzelesinde kaybettiğimiz çocukları ve enkazdan kurtarılan çocukların fotoğrafları üzerinden yapılan istismarları da unutmadık. Âlâ olma ve keyifli olma hali elbette ki çocukların en doğal, en vazgeçilmez hakkıdır lakin ülkemiz gerçeğinde, yaşadıkları değil; uzaklarında olan bir “tema” olmaktan öteye gidememektedir…
SALGINDA ÇOÇUK OLMAK
İstanbul’da yapılan bir saha çalışmasında çocuklara salgın devrinde kendilerini nasıl hissettikleri sorulduğunda çocuklar soruya ;
“Kozasının içinden çıkamayan bir tırtıl gibiyim. Kelebeğe dönüşemedim.”
“Koalaya benziyorum. Zira çok hareket edemiyorum. Koala nasıl bir ağaca tutunuyorsa, ben de ağaca tutunur üzere meskenime tutundum.”
“Kendimi kabuğuna çekilmiş, dışarı çıkmaya korkan bir kaplumbağaya benzetiyorum.”
“Kendimi kırık kalp, üzgün hız emojisine benzetiyorum.” üzere karşılıklar vermişlerdir. Bunların, iyi ve memnun olma halinden epeyce uzak yanıtlar olduğu açıktır.
İsterdik ki 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı için yaptığımız bu açıklamamız çocukların yaşadıkları hak ihlallerine ait olmasın, yüreklerimizi şenlendirsin, baharın hoşluğunca esintiler, kokular, cıvıltılar getirsin…
Lakin ahdımız olsun ki sevinç dolacağımız, bayram üzere bayram yaşayacağımız, konutlarımızın, okullarımızın, sınıflarımızın, sokaklarımızın o hoş seslerinizle, bahar gülüşlerinizle şenleneceği 23 Nisan’lar gelecek çocuklar.
Biz inanıyoruz ve vazgeçmiyoruz…
Cumhuriyet
