Reuters
Hindistan’ın Covid salgınıyla gayreti, kayıplar ve artan hadiseler dünyada da şok tesiri yarattı.
Bu salgın sırf Hindistan’ı değil, herkesi etkileyen bir kriz.
Dünya Sıhhat Örgütü’nde (DSÖ) misyonlu bilim insanı Dr. Soumya Swaminathan, “Virüs hudutlara ya da milliyetlere, yaşa, cinsiyete yahut dine bakmıyor. Artık Hindistan’da yaşananlar, maalesef başka ülkelerde de yaşandı” diyor.
Bu salgın, dünyanın nasıl birbirine bağlı olduğunu da göstermiş oldu. Bir ülkedeki enfeksiyon düzeyleri ne kadar yüksekse, bunun öteki ülkelere yayılma ihtimali de o kadar yüksek.
Seyahat kısıtlamaları, testler, karantina uygulamaları olsa da enfeksiyonlar hala yayılabilir. Virüsün çok yaygın olduğu bir ülkeden gelen bir yolcunun virüsü de beraberinde taşıma ihtimali oldukça yüksek. Kısa bir müddet evvel Yeni Delhi’den Hong Kong’a giden bir uçaktaki yolculardan yaklaşık 50’sinin Covid-19 testleri müspet çıktı.
Lakin Hindistan’da artan olaylarla ilgili tasa yaratan bir mevzu daha var: Varyantlar.
Hindistan’da B.1.617 ismi verilen yeni bir varyant ortaya çıktı. Kimileri bu varyanta, virüs spike’ında iki değerli mutasyon yaşandığı için “çifte mutant” diyor. Birtakım laboratuvar araştırmalarında elde edilen deliller, bu varyantın biraz daha bulaşıcı olduğuna, antikorların da virüsü engellemekte zorlandığına işaret ediyor. Fakat bilim insanları bağışıklıkta yaşanan kaybın boyutlarını hala inceliyor.
BBC’ye konuşan Wellcome Sanger Enstitüsü Covid-19 Genom Bilimi Teşebbüsü Lideri Dr. Jeff Barrett, “Bunun aşıdan kaçan bir mutasyon olduğuna yani, aşılarla durdurulamayacak bir mutasyon olduğuna dair bir ispat olduğunu sanmıyorum. Tabi çok dikkatle takip etmemiz lazım, lakin şimdilik panik olmak için bir sebep yok” dedi.
Fakat bir ülkede Covid hadiseleri ne kadar artarsa, yeni varyantların ortaya çıkması da bir o kadar güçlü bir ihtimal.
Bunun nedeni, her bir enfeksiyonun virüse gelişme bahtı tanımasından kaynaklanıyor. Bir başka kıymetli dert da mutasyonların aşıları etkisiz hale getirebiliyor olması.
İngiltere Covid-19 Genom Bilimi Konsorsiyumu (Cog-UK) Lideri Prof. Sharon Peacock bu durumu şöyle anlatıyor:
“Virüs varyantlarını sınırlamanın bir yolu, virüsün içimizde kendi kendine üremesini engellemek… Varyantları denetim etmenin en iyi yolu da artık yaşadığımız global çaptaki hastalıkları denetim etmekten geçiyor.”
EPASokağa çıkma kısıtlamaları ve toplumsal ara tedbirleri bunu sağlayacak fakat aşılama da hayati ehemmiyette.
Aşılama yavaş
Aşılama Hindistan’da yavaş ilerliyor. Şimdiye kadar ülke nüfusunun sadece %10’dan azı aşının birinci dozunu aldı, her iki dozu alanların oranı da %2’nin altında.
Dünyanın en büyük aşı üreticisi Serum Enstitüsü’nün Hindistan’da olmasına karşın aşılama oranları düşük. Hindistan’da hadiselerin artışının dünyanın geri kalanını zincirleme etkileyecek olmasının nedenlerinden biri de bu.
Mart ayında Hindistan’da hadiselerin artmasıyla bir arada yetkililer Oxford-AstraZenaca aşısının ihracatını da durdurdu.
Hindistan'daki dev Covid dalgası neden tüm dünya için önemli? pic.twitter.com/As6Yj1T8Ad
— BBC News Türkçe (@bbcturkce) April 28, 2021
Buna, düşük ve orta gelirli ülkelere aşı gönderen BM dayanaklı Covax programına ayrılan aşılar da dahil.
Programın ortaklarından Global Aşı İttifakı (Gavi), Pazartesi günkü açıklamasında Hindistan’ın tedariklere ne vakit devam edebileceği konusunda haber beklediklerini söyledi.
Bu durumun birçok ülkeye aşı dağıtım sürecine tesiri olacak. Ancak hadiselerin artması, aşı üretimini hızlandırmaya çalışan Hindistan’daki aşıların evvel ülke içi kullanıma ayrılacağı manasına geliyor.
Hindistan’daki durumun vahameti göz önünde bulundurulduğunda bilim insanları da önceliğin bu olduğunu söylüyor.
Swaminathan, “Mümkün olan en kısa müddette aşılamayı artırmamız lazım yoksa virüs bir şahıstan başkasına yayılmak için elinden gelen her şeyi yapacak” dedi.
Dünya genelinde salgının yavaşladığına dair bir işaret yok.
Hindistan’daki durum, herkes inançta olmadan hiç kimsenin inançta olmayacağının üzücü bir göstergesi.
Cumhuriyet
