Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. İsmail Balık, BioNTech’in kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin’in, “9 ay, en geç 12 ay sonra üçüncü doz aşı, muhafazanın hakikaten güçlendirilmesini sağlayacaktır” formundaki kelamlarını DHA’ya kıymetlendirdi.
Prof. Dr. Balık, “Aslında üçüncü doz demekten fazla buna ‘hatırlatma dozu’ dememiz daha yerinde. Uğur Şahin’in bu açıklamalarından bizim bunu anlamamız gerekiyor. Bu, şu demek; birtakım aşıları örneğin grip aşılarında olduğu üzere 6 ay sonra 1 yıl sonra tekrarlamak gerekiyor.
Bağışıklık sistemine ‘hatırlatma dozu’ dediğimiz tek bir dozla hatırlatma yaparsak, süratli bir formda bağışıklık yenilenmiş olur. Uğur Şahin de 9 ay sonra 1 yıl sonra ya da 2 yıl sonra bir hatırlatma dozunun yapılabileceğini söyledi. Bunun zati faz-3 çalışmaları sırasında da bunun bu türlü olabileceğini söylemiştik. Faz-3 çalışmalarının takibi 2 yıla kadar olacak. Bu 2 yılın sonunda bu hatırlatma dozunun 2’nci dozdan ne kadar mühlet sonra yapılması gerektiği de net olarak anlaşılacak” dedi.
‘SALGIN DEVAM ETTİĞİ SÜRECE HATIRLATMA DOZU YAPMAK GEREKECEK’
Prof. Dr. Balık, inaktif aşılarda hatırlatma dozunun daha erken yapılması gerektiğine dikkati çekerek, “Örneğin 2’nci dozdan 6 ay sonra bir hatırlatma dozu yapmak gerekecek. Zira salgın devam ettiği sürece bizim hatırlatma dozlarını da yapmaya devam etmemiz gerekiyor.
Şayet kullandığımız aşılar yeni mutantlara tesirli değilse ya da tesiri zayıflamışsa bu sefer hatırlatma dozlarımız bu mutantlara da tesirli olacak biçimde değiştiriliyor olması gerekir. Hatırlatma dozunun mühleti aşıdan aşıya nazaran değişebilir.
mRNa aşılar da hatırlatma dozlarının müddeti 2’nci dozdan sonra daha uzun olabilecekken, inaktif aşılarda bu mühletin daha kısa olması gerektiğini öngörüyoruz. Yani 2’nci dozdan 6 ay sonra bizim kullandığımız aşılardan Sinovac aşısını tek doz yapmamız gerekirken Biontech aşısını tahminen 1 yıl sonra ya da 2 yıl sonra yapmamız kâfi olabilecektir” diye konuştu.
‘İNAKTİF AŞI YAPTIRANLARDA ÜÇÜNCÜ DOZ GEREKEBİLİR’
Prfof. Dr. Balık, birtakım aşıların birtakım bireylerde, bilhassa bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde daha düşük tesir yaptığını yahut hiç tesir yapmayabildiğini belirterek, şöyle konuştu:
“Böyle bireylerde aşının zayıf tesir yapma durumunda 2 doz yerine 2’nci dozdan kısa bir mühlet sonra 3’üncü dozu yapmakta fayda var. Örneğin 0-1 ve 3 ay sonra, örneğin birinci dozdan 2 ay sonra ve 2’nci dozdan da 2 ay sonra da inaktif aşılarda 3 doz uygulama birtakım kimselerde yapılabilir.
Kimler bunlar; bu cins aşıya zayıf bağışıklık karşılığı oluşturan kimselerdir. Yani; obez olanlar, kanser nedeniyle kemoterapi alanlar, böbrek yetmezliği olanlar, diyaliz hastaları olabilir.
Yani inaktif aşılarda şu an 3’üncü doz gerekebileceği ile ilgili benim öngörüm var. Örneğin Sinovac aşısı inaktif aşıdır. Kayseri’de üretilen kendi aşımız bir inaktif aşıdır.
Münasebetiyle bu aşılarda 2 doz yerine 3 doz yapmamızla ilgili tahlil yapılmasında fayda var. Ya da bu aşılara zayıf bağışıklık cevabı oluşturacak kimselere daha güçlü cevap oluşturacak olan Biontech ya da Sputnik üzere aşıların önerilmesinde de tahminen bir fayda olabilir.”
Cumhuriyet
