Bugün Lozan Antlaşması’mım 97. yıl dönümü. Çağdaş Ömrü Destekleme Derneği (ÇYDD) bir açıklamaya yayınlayarak antlaşmanın yıl dönümünü kutladı.
“Lozan Barış Antlaşması sonuçları bakımından, tam bağımsız bir Türk Devleti’nin kurulduğunu tescil etmiştir. Bugün bize bağımsızlığımızı, özgürlüğümüzü armağan eden Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü’ye minnettarız. Atatürk ihtilal ve unsurlarının yılmaz ve yorulmaz savunucularıyız” bildirisine yer verilen açıklamanın tamamı şu halde:
“Lozan, Bağımsız Türkiye’nin dünyaya duyurusudur.
Lozan Antlaşması, Avrupa Devletleri’nin 1815 Viyana Kongresi’nde, Osmanlı Devleti’ni “hasta adam” olarak duyuru edip, mirasını paylaşma kararını alması ile başlayan sürecin sonunda vatanı için direnen Türk Milleti lehine sonuçlanan bir antlaşmadır.
Lozan Görüşmeleri sırasında, birinci oturumda İsmet Paşa’nın oturması için koyulan sandalyenin başkalarından alçak olmasına itiraz etmesi ve bunu geçiştirmeye çalışan Lord Curzon’a “Eşit kurallarda görüşeceğiz, eşit yükseklikte oturacağız” demesi bütün sürecin bir özetidir.
İsmet Paşa’nın, ülkesini temsil etmenin sorumluluğuyla, ülkesinin prestijinin zedeleneceğini, egemenliğinin tehdit edilebileceğini düşünüp, titiz davranması, kıymetsiz bile olsa her noktayı tartışması, arkadaşlarına istişaresi büyük bir diplomatik muvaffakiyet elde edilmesini sağlamıştır.
İsmet Paşa, Ankara’ya danışmak için sık sık vakit istemesi, yanıtlarını ertelemesi, ağırbaşlılığı, dürüstlüğü, içtenliği ile tarihe saygınlık kazanmış bir Türk devlet adamı olarak tarihe geçmiştir.
İsmet Paşa, sükunet ve kararlılık içinde ve tüm mazlum ulusların temsilcisi üzere hareket etmiştir.
Lord Curzon hazırlanan metnin imzalanmasında ısrar edip, giderim diye tehdit edince, İsmet Paşa hiç duraksamadan “uğurlar olsun!” diyebilmiştir. Bunu fark eden gazetecilerin ne oldu sorusuna da “Esaret altına girmeyi kabul etmedik” karşılığını vermiştir.
Sonuçta;
Birinci imza İsmet Paşa tarafından ve Atatürk’ün verdiği altın bir dolmakalemle atılmıştır.
ABD gözlemcisi, “İsmet Paşa Lozan’da büyük bir diplomatik zafer kazanmıştır. Tahminen bu tarihte kazanılmış en büyük diplomatik zaferdir.” diye tarihe not düşmüştür.
Atatürk, İsmet Paşayı, “Ülkeye bir sürü faydalı hizmetlerden ibaret olan ömrünüzü bu kere de tarihi bir muvaffakiyetle taçlandırdınız” kelamlarının yer aldığı bir telgrafla kutlamıştır.
Lozan Barış Antlaşması sonuçları bakımından, tam bağımsız bir Türk Devleti’nin kurulduğunu tescil etmiştir.
Bugün bize bağımsızlığımızı, özgürlüğümüzü armağan eden Mustafa Kemal Atatürk ve İsmet İnönü’ye minnettarız. Atatürk ihtilal ve unsurlarının yılmaz ve yorulmaz savunucularıyız.”
Cumhuriyet
