UEFA, Avrupa Futbol Şampiyonası (EURO 2020) üzere büyük turnuvalarda A’dan Z’ye her şeyi belirleyen kurallara sahip.
UEFA’nın turnuva için belirlediği kurallar 70 sayfadan ve 19 bin sözden oluşuyor.
UEFA, kendi web sitesinde bu kadar ayrıntılı düzenlemeler içerisinde futbolseverlerin gözden kaçırabileceğini düşündüğü 10 kritik düzenlemeyi bir ortaya getirdi:
1. ŞAMPİYONLUK KUPASI
EURO 2020’nin final maçı, 11 Temmuz’da Londra’nın Wembley Stadı’nda oynanacak.
Maçın akabinde düzenlenecek ödül merasimiyle kazanan kadroya resmi UEFA’nın resmi Avrupa Şampiyonası kupası olan Henri Delaunay Kupası takdim edilecek.
Fakat genel kanının bilakis, gruplar bu kupayı ülkelerine geri götürmüyor. Merasimin akabinde UEFA kupanın özgününü geri alıyor ve şampiyon kadroya da bu kupanın gerçek boyutlarında bir kopyası veriliyor.
Ayrıyeten kazanan ekibin kendisine verilen kupayı rastgele bir nedenle öbür bir ülkeye götürmek istemesi halinde de UEFA’dan yazılı müsaade alması gerekiyor.
Kazanan gruba ayrıyeten oyuncular ve teknik takım ortasında dağıtılmak üzere 40 altın madalya, öteki finaliste de 40 gümüş madalya takdim ediliyor.
Şampiyonaya katılan her ekibe da birer hatıra plaketi veriliyor.
2. EŞİTLİK HALİNDE KÜMEDEN ÇIKMA
Turnuvanın küme kademesinin son maçında birebir puana sahip iki ekibin karşı karşıya gelmesi ve bu maçın da beraberlikle bitmesi halinde bir sonraki çeşide çıkacak taraf penaltılarla belirleniyor.
Bu senaryo şimdi hiçbir büyük turnuvada gerçekleşmedi. Lakin EURO 2008’de bu senaryoya çok yaklaşıldı.
EURO 2008’de A Kümesi’nin son maçında birebir puana sahip iki grup Türkiye ve Çek Cumhuriyeti karşı karşıya geldi. Çek Cumhuriyeti, 2-0 öne geçti lakin Türkiye harikulade bir geri dönüşe imza atarak maçı 2-2’ye taşıdı.
Son dakikalara bu skorla girilirken, birçok kişinin beklentisi kümeden çıkan ekibin penaltılarla belirlenmesini bekliyordu. Lakin 89’uncu dakikada Nihat Kahveci, Türkiye’yi öne geçiren golü attı ve kümeden Türkiye çıktı.
Küme kademesi tamamlandığında şayet ikiden fazla grup birebir puanda tamamlarsa kümeden çıkacak kadronun belirlenmesinde kendi ortalarında oynadıkları maçla başlayarak, öbür kriterler belirleyici olacak.
3. MAÇIN TEKRARI
Rastgele bir nedenle turnuvadaki bir maçın başlayamaması ya da tamamlanamaması halinde sonraki gün birebir alanda tekrar oynanması öngörülüyor.
Kurallara nazaran, tamamlanamayan maç, kesintiye uğradığı dakika prestijiyle başlıyor.
Bu durumda, sarı ve kırmızı kartlar tekrarlanan maça da taşınıyor. Lakin gruplara kırmızı kart hariç, grup takımında değişiklik yapma hakkı veriliyor.
Ekiplerden rastgele birinin yedi bireye düşmesi halinde de maç tatil ediliyor.
4. TAKIM VE OYUNCU DEĞİŞİKLİKLERİ
Pandemi nedeniyle turnuvadaki oyuncuların COVID-19 testlerinin olumlu çıkması yahut temas nedeniyle kendilerini karantinaya almaları üzere durumların yaratabileceği kahırları aşmak için UEFA bu turnuvada ekip takımlarındaki azami oyuncu sayısını 23’ten 26’ya yükseltti.
Lakin bir maç sırasında 11’i alanda, 12’si de yedek kulübesinde olmak üzere alana lakin 23 oyuncuyla çıkılabilecek.
Takımlar UEFA’ya gönderildikten sonra, önemli bir sakatlık yahut hastalık olması halinde birinci maçtan evvel ekipler sınırsız değişiklik yapabilecek.
Kalecilerden birinin turnuvaya devam edemeyecek formda sakatlanması halinde, takımdaki başka iki kaleci oynayabilecek durumda bile olsa turnuva sırasında yerlerine yeni bir isim dahil edilebilecek.
Takımdan çıkartılan oyuncuların geri alınmasına ise müsaade edilmiyor.
Maçlarda müsaade verilen oyuncu değişikliği sayısı ise beş. Uzatmaya giden maçlarda altıncı oyuncunun değiştirilmesi mümkün.
Bununla birlikte oyuncu değişikliği için maçın en fazla üç defa durdurulmasına müsaade veriliyor.
5. MAÇ GÜNÜNÜN PROGRAMI
Grupların, maç günü maçın başlama vuruşundan en az 75 dakika evvel statta olmaları isteniyor.
Ayrıyeten, maça çıkacak birinci 11’in de tekrar en az 75 dakika evvel hakemlere teslim edilmesi gerekiyor.
UEFA yetkililere, ekiplere alandaki ısınma müddetleri ve tünelde hazır bulunmaları gereken vakitleri hatırlatacak bir düzenlemeye sahip.
Ekiplerin maç öncesi okunan ulusal marşlarının azami müddeti de 90 saniye ile sonlu tutuluyor.
6. FUTBOLCULARA PASAPORT DENETİMİ
UEFA kuralları yeterince, takımda yer alan futbolcuların formasını giydikleri ulusal grupta oynama hakları olup olmadığının en az iki sefer denetim edilmesi öngörülüyor.
Bu nedenle UEFA, kafilede yer alan futbolculara fotoğraflı kimlik kartlarını ya da pasaportlarını yanlarında taşımaları daveti yapıyor.
Formasını giydiği ulusal ekipte oynama hakkı olduğunu ispatlayamayan oyuncular ise ihraç ediliyor.
7. FORMA NUMARALARI
UEFA kuralları mucibince takımda yer alan oyuncuların forma numaraları 1’den 26’ya kadar sıralanacak.
Tekrar kurallar mucibince 1 numaralı formanın kaleciye tahsis edilmesi gerekiyor.
Kalan 25 numaranın dağılımı ise grupların takdirine bırakılıyor.
Kalecinin maça devam edemeyeceği bir durumda saha içindeki öbür bir oyuncunun kaleye geçmesi halinde, o futbolcunun giymesi için maça çıkılan kaleci formasıyla birebir renkte lakin numarasız bir formanın hazır tutulması da bir başka kural.
8. YEDEK KULÜBESİ TERTİBİ
Kadroların yedek kulübesinde en fazla 18 kişi olacak biçimde düzenleme yapılıyor.
Yedek kulübesinde oturabilecek şahısların 12’si yedek oyunculardan oluşuyor. Kalan altı bireyden birinin kadro hekimi, öteki beşinin de teknik takımdan olması öngörülüyor.
Ayrıyeten teknik takımında daha fazla kişi bulunan gruplar için yedek kulübesinin gerisinde oturup maçı takip edebilecekleri, seyircilerden farklı, özel bir kısım oluşturulacak.
9. MAÇ SONRASI RÖPORTAJLAR
UEFA düzenlemeleri uyarınca, grupların teknik yöneticileri ve bir oyuncusunun maçın çabucak akabinde kendi ülkelerindeki resmi yayıncı kuruluşa saha kenarında maç biter bitmez bir röportaj vermesi gerekiyor.
Bunun akabinde teknik yönetici ve ‘sonuca etki etmiş dört değerli futbolcunun’ da maçın bitiş düdüğünden 15 dakika içerisinde başka yayıncı kuruluşlara röportaj vermesi öngörülüyor. Bu kurala tabi oyuncular ortasında resmi ‘maçın oyuncusu’ bireylen futbolcu da yer alıyor.
Maçın bitmesinden 20 dakika içerisinde ise teknik yönetici bir basın toplantısı düzenleyecek.
10. TURNUVANIN RESMİ İSMİ
Bu tertibin resmi ismi 2018-2020 UEFA Avrupa Şampiyonası final turnuvası.
Lakin kısaca UEFA EURO 2020 olarak isimlendiriliyor.
Bu, bugüne kadar düzenlenen 16’ncı Avrupa Şampiyonası.
17’nci şampiyona ise 2024’te Almanya’da düzenlenecek.
Cumhuriyet
