Getty ImagesAni kalp durmasında, kalp masajına süratle başlamak ve sonra elektroşok vermek hayat kurtarabiliyor.
Danimarkalı futbolcu Christian Eriksen, Cumartesi günü Avrupa Şampiyonası maçında kalbinin durmasından bu yana hastanede çeşitli testlerden geçiriliyor.
Fakat hekimler Eriksen’in kalbinin neden birden durduğu konusunda hala net değil ve nedeni bulmak öncelikleri.
Kardiyolog ve İngiltere Futbol Federasyonu’nun uzman kalp hastalıkları komitesinin lideri Prof. Sanjay Sharma BBC’ye yaptığı açıklamada “29 yaşındaki bir atlet hayat çabası verdi. Artık hakikaten ne olduğunu bulmamız gerekiyor” dedi.
İngiltere Kalp Vakfı’na (BHF) nazaran, kalp durmasının en sık görülen nedeni, hayatı tehdit edecek derecede olağandışı kalp ritmi.
Öteki nedenler ortasında kalp kasının boyutunu, biçimini ve kalınlığını etkileyen ve kalıtımsal olabilen kardiyomiyopati hastalığı kardiyomiyopati, akut miyakardit ya da kalp kası iltihabı yer alıyor.
Prof. Sharma şu anda Eriksen’in kalbindeki tüm küçük yaraları ya da anormallikleri tespit etmek için ileri görüntülemelerden geçirildiğini ve bunların liglerde oynayan futbolculara rutin olarak uygulanan testlerde ortaya çıkmayabileceğini söylüyor.
Bu testler İngiltere’de mecburî ve 16-25 yaş ortasındaki futbolculara her iki yılda bir yapılıyor.
Kalbin fonksiyonları ve yapısında kuşkulu ne varsa bulunmaya çalışılıyor, lakin tabiplerin tüm gayretlerine rağmen bu altta yatan sıkıntıların yüzde 100 tespitini garanti etmiyor.
Prof. Sharma “Bu sıkıntılar ergenlerde ya da 16-25 yaş ortasında her vakit kendisini göstermez. 20’li ya da 30’lu yaşların ortalarına kadar görülmeyebilirler” diye konuşuyor.
Bazen bu anormallikler futbolcularda yalnızca maçların ortasında ortaya çıkabiliyor ya da yakın geçmişte yaşanan, kalbi baskı altına alabilecek bir hastalıkla ilişkili olabiliyor.
Problemler tespit edilebilirse, kimileri tamir ya da tedavi edilebiliyor. Fakat kimileri geri çevrilemez ya da tedavi edilemez oluyor.
Kalp krizi, kalbin bedene kan pompalamasının ansızın durmasıyla oluyor ve beynin oksijensiz kalmasına ve şuurun kaybolup, nefes almanın durmasına yol açıyor.
Ani kalp durması, sıklıkla damarlardaki tıkanma nedeniyle kalbe giden kanın kesilmesiyle gerçekleşen kalp krizinden farklı.
‘Nadir olaylar’
Eriksen, ani kalp durması yaşayan tek futbolcu değil. 2012&de bir öbür futbolcu Fabrice Muamba sahanın ortasında yığılmış ve kalbi 78 dakika boyunca çalışmamıştı.
Marc-Vivien Foe Kamerun Ulusal Grubu’nda oynarken 28 yaşında ölmüş, eski İngiliz Ulusal kadrosu savunmacısı Ugo Ehiogu da Tottenham’da antrenörlük yaparken, 2017’de 44 yaşında hayatını kaybetmişti.
Crystal Palace’da spor tıbbı kısmının başı olan Dr. Zafar İkbal “Aşırı antrenman, atletlerdeki riski artırıyor zira kalbi daha fazla yoruyor. Büyük ihtimalle bu da bir sorunu tetikliyor. Lakin bunlar çok nadiren görülen olaylar” diyor.
Kalp durması, yalnızca formda futbolculara değil, her an herkese olabilecek bir şey.
Getty Imagesİngiltere’de her hafta 35 yaşının altındaki 12 kişi ani kalp durması nedeniyle hayatını kaybediyor.
Ve yeniden İngiltere’de hastane dışı ortamlarda her yıl 30 bin ani kalp durması görülüyor ve hepsinin acil şok tedavisi görmesi gerekiyor. Tedavi sonucu her 10 bireyden yalnızca 1’i hayatta kalıyor.
Futbolcuların kalpleri daha büyük oluyor ve öteki insanlara kıyasla daha faal çalışıyor. Böylelikle, sigara tiryakileri ya da berbat beslenen insanlara kıyasla kalp damar hastalıkları ya da damar tıkanması üzere öbür sıkıntılarda riskleri çok azalıyor.
Lakin susuz kalma, sıcak ya da yakın vakitte geçirilen hastalık nedeniyle kalbe ek yük bindirilirse, bunun olumsuz bir tesiri olabiliyor.
‘Her saniye önemli’
Dr. İkbal, Eriksen’e kalp masajı yapılması ve elektroşok aygıtının kullanılmasının çok hayati değerde olduğunu vurguluyor.
İkbal, elektroşok aygıtlarının bütün ortaokullara konulması gerektiğini belirtiyor ve “Kaybedilen her dakika, hayatta kalma bahtını yüzde 10 azaltıyor” diyor.
Kalp masajı, birtakım olaylarda kalbi duran bir insanın hayatta kalma talihini iki kat artırabiliyor.
Kalp hastalıkları uzmanı Dr. Sonya Babu-Narayan “Birini kalbi apansız durduğunda her saniye değerli. Kalp masajı yapmayı ne kadar çok kişi bilirse, o kadar çok ömür kurtulabilir” diye konuşuyor.
Elektroşok aygıtları genelde iş yerleri, havaalanları, alışveriş merkezlerinde bulunuyor. Uzmanlar bu aygıtları herkesin kullanabileceğini ve yanlış kullanmanın mümkün olmadığını belirtiyor.
Elektroşok aygıtları otomatik olarak kalp ritmini pahalandırıyor ve yalnızca gerekirse şok veriyor.
Cumhuriyet
