Global Covid-19 salgınının çalışma hayatına tesirleriyle ilgili sonuçlar, her geçen gün daha ziyade ortaya çıkıyor. Aslında uzun devirdir değerli bir işsizlik sorunu yaşanan Türkiye’de ise salgının bu tesirleri dikkat cazibeli formda görülüyor.
Bunun son örnekleri, Türkiye Iktisat Siyasetleri Araştırma Vakfı’nın (TEPAV) “Covid-19 İşgücü Piyasasını Nasıl Etkiledi?” araştırmasında ortaya çıktı. Girişim yöneticiliğini Şenay Akyıldız’ın yaptığı anketaraştırma, Türkiye’deki “geçici muhafaza altındaki Suriyelileri” (Suriyeli) çalışanları da kapsıyor. İşte öne çıkan sonuçlar:
SURİYELİLER ATILDI
– Salgın nedeniyle çalışma nizamında rastgele bir değişiklik olmayan, pandemi öncesindeki koşullarda tam yahut yarı vakitli olarak çalışmaya devam edebilenlerin orantısı umumide yüzde 32 iken hatunlarda yüzde 7.4’te kaldı. Nispet erkeklerde yüzde 33.3. Ayrıyeten bu orantı Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlarında (yurttaş) yüzde 38.2, Suriyeli çalışanlarda ise yüzde 23.8 oldu.
– “Salgın nedeniyle fiyatsız müsaadeye çıkarıldım”, diyenlerin orantısı hatunlarda yüzde 26.8, erkeklerde yüzde 15.9 oldu. Başkaca bu nispet yurttaşlar arasında yüzde 9, Suriyelilerde yüzde 26.4.
– İşten çıkarılanların nispeti ise Suriyelilerde yüzde 12.1’e çıkarken yurttaşlar arasında yüzde 2.9 oldu. Bu orantı hatunlarda yüzde 5.4, erkeklerde yüzde 6.9.
– Salgında dönüşümlü çalışma da öne çıktı. Bunun nispeti erkeklerde yüzde 23.1, hatunlarda ise yüzde 16.1. Yeniden bu nispet yurttaşlar arasında yüzde 27.5’e kadar çıkarken Suriyelilerde yüzde 19 olarak hesaplandı.
– Ankete katılanların yüzde 66.3’ü koronavirüs salgınına bağlı olarak gelirinde azalma olduğu, yüzde 33.2’si ise bir değişiklik olmadığını söyledi. Geliri artanların orantısı ise yüzde 0.5. Başkaca gelir kaybı oldu diyenlerin nispeti Suriyelilerde yüzde 88’e çıkıyor. Bu orantı yurttaşta yüzde 50.
ÖDENEK ALAMADI
Başkaca anket iştirakçilerinin yüzde 7.4’ü kısa çalışma ödeneğinden yararlanabildi. Rapora nazaran bu durum, kayıt dışılık ve kimselerin istihdam edildiği firmaların yüklü olarak mikro-küçük ölçekli olması ile bağlantılı olabilir.
Cumhuriyet