Jeofizik Mühendisleri Odası İzmir Şubesi İdare Konseyi Lideri Doç. Dr. Emre Timur, Muğla’nın Datça ilçesi yakınlarında son vakitlerde arkası gerisine yaşanan zelzelelere ait konuştu. Timur, “Datça bölgesinde meydana gelen sarsıntılar olağan, çok büyütülecek sarsıntılar değil. Asıl risk yıllardır olmayan Fethiye, Denizli ve Burdur bölgesindeki fay hattı” dedi.
HAREKETLİLİK VAR
5.5 büyüklüğündeki zelzele hareketliliğinin olağan olduğunu tabir eden Doç. Dr. Emre Timur, “Bu bölgede orta büyüklükte sarsıntılar olması olağandır. Daha büyük risk oluşturan ve beklediğimiz zelzele Fethiye-Burdur Fay Zonu dediğimiz Datça’dan Isparta’ya kadar uzanan bir fay sınırı. Uzun vakitten beri buralarda büyük bir tektonik hareket gözlenmiyor. Hasebiyle bu bölgelerde bir hareket beklenebilir. En son doksanlı yıllarda Isparta civarında yıkıcı bir zelzele oldu, ondan sonra neredeyse son yirmi yıldır büyük bir sarsıntı gözlenmedi. Bu ana bir fay çizgisidir ve Türkiye’deki ana tektonik sistemlerden birisidir. Bu fay sınırında bir hareketlenme gözleniyor, bunu biz de zati yakından takip ediyoruz. Son iki yıldan beri bilhassa Girit’te, Datça’da ve Bodrum’da meydana gelen hareketler aslında bu fay çizgisinin son devirde biraz bu türlü bir hareketlendiğine dönük maalesef bir sinyal veriyor. Bu bölgede bir sismik hareket beklenebilir” dedi.
Denizli-Fethiye bölgesindeki hatta uzun mühlet sarsıntı olmamasının korkuttuğunu söz eden Timur, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Denizli ve Isparta tarafının daha riskli olduğunu düşünüyorum. Orası çok uzun vakitten beri büyük ölçekli bir hareket yapmadı. Hareket yapması gerekiyor. Batı Anadolu’nun tektoniği mucibince kuzeyde Çanakkale hareket etti mi onun altı Edremit, onun altı Ayvalık ve Bergama, Aliağa, ondan sonra aşağı yanlışsız Foça var. Bütün bu bölgenin dönme ve ilerleme hareketini gerçekleştirmesi gerekiyor, bu hareketin tamamlanması lazım. İzmir ve Datça bölgelerinde büyük bir zelzele beklemiyoruz lakin Isparta, Aydın ve Fethiye bölgesi şu anda riskli gözüküyor.”
Sıcaklar etkilemez Çok sıcakların sarsıntısı tetiklediğine dair söylentilerin gerçek olmadığını anlatan Emre Timur, “İklimsel şartlar sarsıntı hareketliliği ile ilintili değil. Yok, iklimsel tesirler katiyetle yer kabuğunu yahut yerdeki tektonik hareketleri etkilemiyor. Hele ki kilometrelerce aşağıda olan zelzeleleri hiç etkilemez. Sıcaklık değişimleri yerin birinci birkaç metresini etkileyebilir” diye konuştu.
300 SARSINTI OLDU
İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Zelzele Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü ve Jeoloji Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Datça ilçesinde 3-4 gün içerisinde sarsıntı sayısının yaklaşık 300’ü geçtiğini belirtti. Prof. Dr. Sözbilir, “Bu bölgede bu büyüklükteki zelzeleler daima oluyor. Korkmamıza ya da panik yapmamıza gerek yok” dedi.
Sözbilir, “Bu zelzelelerin yalnızca sarsıntısını hissediyoruz can ya da mal manasında kayıp yaratacak sarsıntılar değil. Tıpkı fay üzerinde birbirine yakın büyüklükte bu kadar zelzele olması bu fayın gücünü boşalttığı manasını taşıyor. Bir fay bin yılda bir kez zelzele üretiyorsa o bin yıl dolmadan yıkıcı bir zelzele üretmiyor” diye konuştu.
Zelzelelerin fırtına biçiminde bir sürekliliği olduğunu tabir eden Prof. Dr. Sözbilir, “Bu bölgede uzun vakitten beri zelzele aktifliği var. 3-4 gün içerisinde zelzele sayısı yaklaşık 300’ü geçti. Bir sarsıntı fırtınası yaşanıyor, tekrar bitiyor bir daha tekrar yaşanıyor. Bu türlü bir silsile var. Etkin volkanların olduğu ve canlı fayların olduğu bir bölge olması bu durumun yaşanmasına neden oluyor. Bu fayın üzerinde son yüzyılda 6’yı geçen zelzeleler olmamış. 5 ve üzeri sarsıntılar olduktan sonra 5’e yakın 4 büyüklüğündeki zelzeleler gerçekleşiyor” dedi.
Cumhuriyet
