Nature mecmuasında yayımlanan “Atlantik Meridyonel Devrilme Dolanımının (AMOC) Çökmesi İçin Gözleme Dayalı Erken İkaz Sinyalleri” başlıklı araştırmada, Körfez Akıntısı’nın durmasının, yalnızca ülkenin doğusunda yaşayan Kanadalılar için değil, dünya çapında yüz milyonlarca insan için “ciddi iklim felaketi” manasına geleceği ikazında bulunuldu.
Araştırmada, “Kuzey Yarım Küre ikliminin motoru olan Atlantik Okyanusu’nun mevcut sistemi, iklim değişikliği nedeniyle zayıflıyor olabilir. Bu durum, Avrupa’da ve Kuzey Amerika’nın birtakım bölgelerinde çok soğuk ve birtakım bölgelerde yükselen deniz düzeyleri olmak üzere dünyanın hava durumu üzerinde önemli sonuçlar doğurabilir.” sözleri kullanıldı.
Atlantik Meridyonel Devrilme Deveranının (AMOC), sıcak suyu tropik bölgelerden Kuzey Atlantik’e taşıyan ve Körfez Akıntısı olarak bilinen büyük okyanus akıntıları sisteminin kesimi olduğu hatırlatılan araştırmada, “AMOC’nin dinamik istikrarının kaybında kritik eşiğe yaklaşılacağı” vurgulandı.
Artan sera gazı emisyonları nedeniyle atmosfer ısındıkça altındaki okyanus yüzeylerinin daha fazla ısı tutacağı belirtilen araştırmada, sistemin muhtemel çöküşünün ise dünyanın hava sistemleri için önemli sonuçlar doğurabileceği kaydedildi.
AMOC’nin ortadan kalkması halinde Kuzey Yarım Küre’de soğumanın artacağı bildirilen araştırmada, bu durumun Atlantik’te deniz düzeylerinin yükselmesine, Avrupa ve Kuzey Amerika’da genel yağış düşüşüne, Güney Amerika ile Afrika’daki musonlarda kaymaya neden olacağı aktarıldı.
Araştırmanın başyazarı Almanya’daki Potsdam İklim Tesiri Araştırma Enstitüsünden Dr. Niklas Boers, dünyanın “ana deveran sistemlerinden” biri olarak tanımladığı akıntının, şu anda son 1000 yılın en zayıf noktasında olduğuna dikkati çekti.
Toronto Üniversitesinden Profesör Kent Moore da Küresel News’e yaptığı değerlendirmede, akıntının azalan gücünün, yalnızca Kanada’nın kıyı toplulukları için değil, dünya çapında potansiyel olarak yüz milyonlarca insan için vahim sonuçlar doğurabileceğine işaret etti.
Moore, çalışmada saptananlara emsal gelişmelerin, yaklaşık 13 bin yıl evvel yaşandığını hatırlatarak Kuzey Amerika’daki buz katmanlarından eriyen büyük buz modüllerinin, evvelce donmuş tatlı suyun ani akışla okyanusa boşalmasının, akıntıdaki daha ağır tuzlu suyun batmasına neden olarak Ekvator’a geri dönmesini engellediğini ve bunun da daha zayıf bir akıntıya neden olduğunu kaydetti.
Felaketi mühendislik teknikleri ile önlemenin imkansız olduğuna işaret eden Moore, tek devanın global ısınmanın tesirlerini azaltmak olduğunu söz etti.
Moore, “Sıcaklıkları bugün olduğu üzere tutsak bile Grönland yalnızca sıcak olduğu için erimeye devam edecek. Bu nedenle Grönland’ın ısınmasını önlemek için karbondioksit kullanımımızı azaltmamız gerekiyor. Sahiden feci iklim felaketi olacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Cumhuriyet
