Ulusal İstatistik Kurumu’nun Haziran ayı ortalarına kadar gelen datalara dayandırdığı tahlile nazaran, İngiltere koronavirüs salgını periyodunda Avrupa’da geçen yıllara kıyasla en çok “ortalamanın üzerinde ölüm” görülen ülke oldu. İskoçya da Avrupa’da salgından en makus etkilenen bölgeler ortasında.
Ortalamanın üzerinde mevt sayıları ve oranları, bundan evvelki son beş yılın birebir devrindeki ölümlerin ortalamasıyla kıyaslanarak bulunuyor ve farklı ülkelerde, koronavirüs salgını periyodunda, olağan bir yılda beklenenden ne kadar fazla vefat gerçekleştiğini tabir ediyor.
Bu hesaplama ile ortaya çıkan ortalamanın üzerinde vefatlar, resmen tespit edilmiş ve edilememiş koronavirüs ölümlerinin yanında, salgının yol açmış olabileceği her türlü diğer nedenden mevti de kapsaması bakımından, devrin insani maliyetinin gerçeğe daha yakın bir tablosunu vermiş oluyor.
İNGİLTERE VE İSKOÇYA’NIN DURUMU
Avrupa’da geçmiş yıllara nazaran en yüksek vefat artış oranının görüldüğü ülke İspanya.
Birleşik Krallık içindeki dört bölge -İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda- Avrupa ülkeleriyle başka farklı kıyaslandığında ise geçmiş yıllara nazaran mevt oranlarındaki en yüksek artış sıralamasında Avrupa çapında birinci sırayı İngiltere, üçüncü sırayı da İskoçya alıyor.
29 Mayıs prestijiyle İngiltere’de mevt oranı, son yılların ortalamasından yüzde 7,5 daha fazlaydı.
İspanya, yüzde 6,7 ile birebir devirde ikinci sırada, İskoçya ise yüzde 5,1 ile üçüncü sırada geliyor.
Galler ve Kuzey İrlanda’da birinci sıralarda olmasa da en çok vefat yaşanan ülkeler arasındalar.
İspanya’da salgının en çok can aldığı periyotta mevt oranları olağanın 2,5 misline çıkmıştı.
Ülkede ortalamanın üzerindeki vefatlar çok daha süratli gerileyip olağana yaklaştı. Münasebetiyle yıl bazında bakıldığında İngiltere -şu ana kadar- eski yıllara kıyasla can kaybı artışının en yüksek olduğu ülke oldu.
SALGINDAN EN MAKUS ETKİLENEN KENTLER
İngiltere Ulusal İstatistik Kurumu kentlerin salgından nasıl etkilendiğini de inceledi.
Karşılaştırmalar İspanya’da Barcelona ve Madrid, İtalya’da ise Milano’nun, salgından Birleşik Krallık içindeki tüm kentlerden daha çok etkilendiğini ortaya koydu.
Ama birebir vakitte Covid salgınının Birleşik Krallık içinde başka ülkelerden çok daha fazla yayıldığı da ortaya çıktı.
Avrupa çapında bu devirde vefat oranlarının en çok yükseldiği 15 kentten 7’si, Birleşik Krallık hudutları içinde.
İngiltere’de salgın devri boyunca vefat oranlarının öbür Avrupa ülkelerine kıyasla bu kadar yüksek olmasının sebepleri de Ulusal İstatistik Kurumu’ndan Edward Morgan’a nazaran, hem hastalığın çok geniş bir alana yayılması hem de görece yavaş geriletilmesiydi.
Başbakan Boris Johnson Kuzey Yorkshire’a yaptığı bir ziyaret sırasında, “İngiltere’nin Avrupa’da en çok fazla mevtin görüldüğü ülke olmasından utanç duymuyor musunuz?” yolundaki bir soruyu “Koronavirüs salgını sırasında kaybettiğimiz her canın yasını tutuyoruz” diye yanıtladı.
“Virüsü alt etme eforunu sürdürmenin” ülkenin, ölenlerin ailelerine borcu olduğunu da söyleyen Başbakan, ölümlerin azaltılmasında “büyük başarı” elde ettiklerini de savundu.
“Diğer Avrupa ülkelerinde virüsün tekrar yayılmaya geçtiğini görüyoruz” diyen Johnson, Britanya’da salgının bir derece denetim altına alındığını da söyledi.
‘KARDEŞİMİN VEFATINI HER GÜN YAŞIYORUM’
Karren Fraser-Knight’ın tıpkı yumurta ikizi Paule Greenhough Mart ayında Stockport’taki Stepping Hill Hastanesi’ne yatırıldı.
55 yaşındaki Greenhough teneffüs aygıtına bağlandı ancak 3 Nisan’da hayata veda etti.
Kardeşi Karren Fraser-Knight, “Bu bir yas değil travma. Kardeşimin vefatını her gün yine yaşıyorum” diyor.
“Eğer (hükümet) çabucak harekete geçselerdi, kardeşim dahil bir çok insan bugün hayatta olacaktı. Bu beşerler ölmemeliydi. Hükümet tedbirleri süratle almadığı, havaalanlarını kapatmadığı için sorumlu olduğunu kabul etmek zorunda” diye sürdürüyor.
İngiltere hükümeti salgın karşısında izlediği siyaset ve icraatıyla muhalefetin ve Karren üzere çok sayıda yakınını kaybetmiş insanın tenkitleriyle karşı karşıya.
Başbakan Boris Johnson bu ayın başlarında koronavirüs salgınıyla ilgili bir bağımsız soruşturma başlatma kelamı vermişti.
Cumhuriyet