Türk Lirasında gelişmekte olan misal para ünitelerinden negatif ayrışma daha da bariz hal almaya başladı. Son iki ayda 6,85 civarında yatay seyreden kur, 7 liranın üzerine çıkmasının akabinde yükselişini kademeli olarak sürdürdü.
İki gündür Londra swap piyasasında gecelik TL faizlerinde yaşanan volatil hareketler çerçevesinde kurda da oynaklık seviyesi hayli arttı.
DOLAR/TL’DE TARİHİ TEPE YENİLENDİ
Türk Lirası’nda son günlerde yaşanan paha kayıpları bugün ise daha da sürat kazandı. 7,05 düzeylerinden güne başlayan dolar/TL, 7,28’i aşarak tarihi doruğunu yeniledi. Kur en yüksek 7,2839 düzeyini gördü ve saat 13:30’da 7,2810 düzeyinde yer aldı.
AVRO/TL’DE YENİ TEPE; 8,67
Tepe düzeylerde süreç görmeyi sürdüren euro/TL ise bugün en yüksek 8.6710 düzeyini gördü. Euro/TL’deki yükselişte ise euro/dolar parite tesiri hala ana belirleyici pozisyonunda. Euro/TL saat 13:30’da 8,6620 düzeyinde.
TCMB’nin siyaset faizinin enflasyonun 4 puan altında kalması ile yatırımcılarının TL mevduat getirisi elde edememesi nedeniyle dövize, altına ve son devirde bu araçları barındıran yatırım fonlarına yönelme eğilimi dikkat çekiyor. Yurtiçi yerleşiklerin yabancı para mevduatları 204 milyar dolarla tarihi dorukta bulunuyor.
Öte yandan TL gerçek faizinin Türkiye için kâfi bulmayan yabancı yatırımcıların sabit getirili ve pay senetlerinden yılbaşından beri çıkışı da 11 milyar doları aşmış durumda.
BORSA BIRINCI YARIDA YÜZDE 3,2 KAYIP YAŞADI
Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günün birinci yarısında yüzde 3,24 bedel kaybederek 1.056,39 puana geriledi. Günün birinci yarısında düşüş eğiliminde hareket eden BIST 100 endeksi, saat 13.00 prestijiyle evvelki kapanışa nazaran 35,40 puan azalarak 1.056,39 düzeyine inerken, toplam süreç hacmi 10 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Birinci yarıda bankacılık endeksi yüzde 2,55 ve holding endeksi yüzde 3,91 paha kaybetti. Tüm kesim endeksleri gerilerken, en çok kaybettiren yüzde 8,24 ile spor oldu. Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 1.085 ve 1.060 düzeylerinin takviye, 1.100 puanın direnç pozisyonunda olduğunu kaydediyor.
DOLAR NEDEN YÜKSELİYOR?
Evvelki gün Londra’daki swap (döviz takası) faizlerinin astronomik düzeylere çıkmasıyla birlikte dolar/TL 7 düzeyinin altına çekilmiş hatta kimi yabancı bankalar yerli bankalara ödeyecek TL bile bulmakta zorlanmış bunun üzerine Borsa İstanbul’da pay satmışlardı. BIST 100 endeksi bu adımların tesiriyle evvelki gün yüzde 3’ün üzerinde kayıp vermişti.
ÜNLÜ & Co bilgi notunda ise, Londra swap piyasasına sunulan TL likiditesinin azalmasına paralel olarak swap faizlerinde yaşanan keskin yükselişin evvelki gün dolar/TL’nin 6,90’ın altını test etmesini sağladığı belirtilmişti.
Lakin swap faizlerindeki yükselişin TL’ye birinci etapta bedel kazandırabilecek olsa da bu tip fiyat hareketlerinin sağlıklı olmayacağı için kısa vadede volatilitenin devam edebileceğini göz önünde bulundurmak gerektiği belirtilen açıklamada, “Kaldı ki, dünkü geri çekilmenin kalıcı olamaması da bu görüşümüzü takviyeler nitelikte. Öte yandan enflasyon ise temmuz ayında %0,85’lik piyasa beklentisinin altında %0,58 artış gösterdi. Böylelikle 12 aylık TÜFE %12,62 düzeyinden %11,76’ya gerilemiş oldu.” tabirleri kullanılmıştı.
MERKEZ BANKASI FAİZ YÜKSELTEBİLİR
Döviz piyasalarının yarattığı baskı ile Merkez Bankası’nın düşük faiz siyasetinin ise sürdürülebilir olmaktan çıktığı lisana getiriliyor. ABD merkezli yatırım bankası Goldman Sachs, mevcut siyasetler nedeniyle Türkiye’de artık “önden yüklemeli” bir faiz artış süreci beklediğini açıklamıştı. ABD’li yatırım bankası yıl sonuna kadar 175 baz puan, önümüzdeki yıl ise 400 baz puan faiz artışı öngördü.
Ekonomistler, kredilerdeki artışın yavaşlatılmasının, enflasyonla uyumlu faiz siyasetine geçilmesinin kurlarda daha istikralı bir seyir yaratacağını belirterek “Bu birebir vakitte dolarizasyonu denetim etmemizi kolaylaştıracak” değerlendirmesini yaptı.
KÜÇÜK ÇAPLI BİR DEVALÜASYON OLDU!
* Prof. Dr. Refet GÜrkaynak: “Ekonomimiz çok iyi, diğer türlü söyleyen haindir teröristtir” demekten öteki iktisat siyaseti düşündülerse uygulamak için yarın geç olacak.
Bir istikametiyle yazık bu memlekete, bir tarafıyla bu türlü olması için yıllardır canla başla uğraşıldı.
Türk lirası rekor değersizlikte. CDS (dolar cinsinden TR tahvili için sigorta primi) tekrar uzaya gidiyor, ABD hazinesi 10 yıl borç için yıllık %0.53, TR (dolar cinsinden) %7.61 ödüyor.
Merkez Bankası’nın bir eliyle lira arzını artırırken kur çabucak patlamasın diye öteki eliyle 6.85’ten ezdiği onmilyarlarca doları alanlar ne seviniyordur.
* TÜSİAD Başekonomisti Zümrüt İmamoğlu: Uzun mühlet baskılanan kur yeni istikrar arayışında. Paniğe kapılmamak lazım. Istikrara müdahale vakit zaman süreksiz sarsıntılar yaratır. En iyisi müdahaleleri hudutlu ve şeffaf yapmaktır.
* Prof. Dr. Veysel Ulusoy: Küçük çaplı bir devalüasyon oldu!
Cumhuriyet