Türkiye iktisadı dün yeniden döviz şoku yaşadı. Türk lirası bir günde dolar, avro ve altın karşısında yüzde 3’e yakın bedel kaybederken avro 8.58’i, dolar 7.25’i gördü. Çeyrek altın ise 817 liraya tırmandı. Tüm dünyada dolar fiyatları büyük oranda sabitken Türk lirasının avro karşısında son bir yılda yaşadığı erime yüzde 40, dolar karşısında yaşadığı erime yüzde 32’yi buldu. TL’nin altın karşısında yaşadığı erime çok daha büyük oldu. Geçtiğimiz yıl tıpkı gün 426 lira olan çeyrek altın yüzde 91 fiyat artışıyla 817 lirayı aştı.
İktisat Profesörü Veysel Ulusoy, iktisatta ‘mini devalüasyon’ yaşandığını söyledi. Prof. Ulusoy, “Finansal piyasalarda bir türbülans oluyor. 2018 yılından beri yaşadığımız türbülansların üzerine bir türbülans bu. Rezervlerimizi kaybettik, merkez bankası rezervleri ekside. Bunun üzerine gerçek piyasalarda üretim yok. Beklentiler çok zayıfladı. Üstüne üstlük finansal piyasalarda TL’yi kısıtladık ki kurun biraz daha üst çıkmasını önlemek için. Bu durumda TL vermeyince beşerler Türkiye’deki senetlerini satıp çıkmak istediler ve ucuz dolar aldılar. Bu talep bir bakıma doları 7 lira düzeyine yükseltti” tabirlerini kullandı.
Merkez Bankası (MB) ataklarıyla doların birkaç ay 6.85 düzeyinde tutulduğunu hatırlatan Ulusoy, “MB rezervlerinin eksikliği, üretimdeki gücümüzün zayıflaması, turizmde beklentilerin büsbütün bitmesi ve geleceğe dair yatırımlar ve tasarrufların istikrarda oluşmaması bugünkü ani türbülansı karşımıza getirdi” dedi.
“DOLARDA 7 ÜSTÜNE ALIŞMAK GEREKİYOR”
“Her ani çıkışın bir sakinliği ve geri gidişi olur ancak eski düzeye inmez” diyen Ulusoy, “Bu döviz kurunda da böyledir, altın fiyatlarında da böyledir. İnsanların artık dolar bazında 7’lerin üzerine alışması ya da makro istikrar ya da dengesizliklerin o denli oluşması lazım. Burada kıymetli olan karar vericilerin ne yaptığı. Bu saate kadar Merkez Bankasının açıklama yapmasını çok bekledim. Maliye Bakanlığı yetkililerinin dalgalanmayı bertaraf etmek için öngörüler sunması gerekirdi. O denli bir kritik devirdeyiz ki günlük yüzde 3 yükselme gibisi şoklara bizi maruz bırakanların sorumlulukları olduğu kanaatindeyim. Ben ekonomik karar verici olarak şu vakte kadar çoktan konuşmuş ve en ince detaya kadar halka anlatmış olurdum” tabirlerini kullandı.
ALTINDA PANDEMİ TESIRI
Prof. Dr. Veysel Ulusoy, altın fiyatlarındaki büyük yükselişe ait şu değerlendirmeyi yaptı: “Klasik bir söyleyiş vardır. Türbülansın doruklara ulaştığı periyotlarda inançlı limana yanaşmayı hem yatırımcı hem tasarruf sahibi çok sever. Pandeminin ikinci dalgasının sesleri gelmeye başladığında inançlı limana yanaşma isteği memleketler arası arenada daha da fazlalaştı. Gümüş ve öteki değerli madenlerin hepsinde fiyatlar inanılmaz derecede üste gitti. Bunun nereye gideceği konusunda yapı büsbütün ülkenin rezervleri ile makroekonomik istikrarları ve petrol fiyatları yahut varlık fiyatları ile ilgili bir şey. Şu an pandeminin ikinci dalgası değerli madenleri, rezerv paraları üst çekiyor.”
“HALK HARIKULADE BIÇIMDE BORSAYA YÖNELDİ, EN ÇOK ZIYANI ONLAR GÖRECEK”
TL mevduatlarındaki negatif getirinin ve dolardaki sıfır faizin insanları ‘müthiş’ bir biçimde borsaya yönelttiği vurgusu yapan Prof. Ulusoy, “Özellikle Türkiye Varlık Fonu’nun borsaya girmesiyle uydurma bir yükseliş, düzmece bir zenginlik yaşadık. Alışılmış kazanan da oldu fakat düzmece bir yarardı. Şu vakitte borsanın yüzde 3 bir kaybı var. Bu kaybın birden fazla küçük tasarruf sahiplerinin (halk) hatta borsayı hiç bilmeyenlerin ziyanı. En büyük ziyanı borsaya giren-yatırımcı demeyeceğim- tasarruf sahibi şahıslar olduğunu söyleyebilirim” diye konuştu.
Kaynak: Üniversal
Cumhuriyet
